2005'te SSK İlaç Fabrikası'nı kapatan AKP, 13 yıl aradan sonra 'yerli ilaç' çağrısı yaptı

AKP Hükümeti, Bomonti’deki SSK İlaç Fabrikası’nı 2005'te kapattı. Dönemin Sağlık Bakanı Recep Akdağ kapatma kararını, “Bizim ilaç fabrikamız olsun diye bir niyetimiz yok” diye savundu. 13 yıl aradan sonra hükümet yaşanan ilaç sıkıntısı ve yüksek fiyat sorununu çözmek için yerli ilaç çağrısı yaptı...

Yerli ilaç üretiminin iktidarları döneminde durdurulduğunu “unutan” Erdoğan, sağlık alanında “yerlileşme” ve “millileşme” ihtiyacı olduğunu ifade etti. Erdoğan, “Hem ilaç hem tıbbi cihaz sektörlerimiz büyük ölçüde dışa bağımlı, bundan kurtulmamız gerekiyor” dedi.

Bugünlere nasıl gelindi?

AKP hükümetinin fabrikayı kapatması ile tamamen ithal ilaca mahkûm olan Türkiye’de döviz kurundaki büyük artış ilaç sorununu daha da büyüdü. BirGün'den Burcu Cansu'nun haberine göre; Ülkeyi ilaç krizine sürükleyen süreç şöyle gelişti:

Piyasa ilaç firmalarına terk edildi: SSK’nin ilaç ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’sini karşılayan, Türkiye’nin ISO 9002 kalite belgesine sahip tek ilaç fabrikası olan SSK İlaç Fabrikası, AKP tarafından kapatıldı. 1979 yılında kurulan Şişli Bomonti’deki fabrika, SSK eczanelerinin kapatılmasından sonra yasa gereği SSK eczaneleri dışında kamu ya da özel eczanelere ilaç satamadı. O dönem piyasa değeri yaklaşık 4 milyon YTL’ye yakın ilaç hiç piyasaya çıkmadan çöpe atıldı. SSK ilaç firmaları ile fiyat pazarlığı yapabilirken, piyasa tamamen ilaç firmalarına terk edildi.

SSK’nin gelir kaynağı kesildi: Fabrikanın 1979 yılından 2005 yılına kadar SSK’ye 15 milyon dolar civarında kira ödediği ve kâr devrinde bulunduğu kayıtlara yansıdı. Ayrıca üretilen ucuz ilaçlar ile SSK 120 milyon dolar tasarruf etti. 2004 yılında SSK’ye kira hariç 40 milyon gelir sağladı.

Ucuz ilaç bitti: Fabrika kapatıldığında ağrı kesici, antibiyotik, vitamin ve öksürük şurubu gruplarından toplam 22 kalem ilaç üretimi yapıyordu. Petrol-İş Sendikası’nın o dönemde yayımladığı araştırma raporunda “İlaçlar piyasa ortalamasından yüzde 159 daha ucuz” tespiti yer aldı.

Sağlık meslek örgütleri dinlenmedi: 2005 yılında sağlık meslek örgütlerinin “Türkiye’yi ilaç tekellerinin kâr hesaplarına mahkûm etmeyin” isyanları duymazlıktan gelindi. 2005 yılında İşyeri Temsilcisi olan Abdullah Akbaş SSK İlaç Fabrikası’nın zarar ettiği iddialarına “2004’te sadece satışlardan 40 milyar lira kâr ettik” yanıtını verdi. Akbaş, kullanılan hammaddenin yüzde 99’unun ithal olmasına rağmen özel sektörden daha ucuza mal etme sebeplerini “Özel sektör gibi kâr amaçlı üretim yapmıyoruz” diyerek açıkladı. Bütün bu itirazlara ve gerçeklere rağmen fabrikanın kapanışı engellenemedi.