Bingöl'de 1500 yıl önce Hristiyanların gizli ibadet yeri

Bingöl'ün Solhan ilçesinde putperestliğin hâkim olduğu dönemde Roma İmparatorluğu'nun baskısı altında yaşayan Hristiyanların gizli yerleşim, yaşam ve ibadet alanı olarak kullanıldıkları 5 katlı Zağ Mağaraları hayranlık uyandırıyor.

M.S. 5’inci yüzyılda Roma İmparatorluğu bünyesinde yaşayan Hristiyanların ibadetlerini gizli olarak yaptıkları, Bizans döneminden günümüze kadar gelen tarihi bir miras olan Solhan ilçesindeki Zağ Mağaraları, uzun yıllar baskı gören Hristiyanların saklandıkları, ibadetlerini gizli yaptıkları ve yaşamlarını sürdürdükleri yer olarak kullanılmış.

Beş ayrı kattan oluşan mağara, yapıldığı döneme özgü mimarisiyle dikkat çekiyor. Murat Nehri’ne bakan tarafı yerden 300 metre yükseklikte bulunan mağaranın katlar arası çapraz geçişleri bulunuyor. Katlar arası geçiş, yuvarlak bacalarla, odadan odaya geçişler ise kapılarla sağlanıyor.

Bingöl Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim görevlisi Nebi Butasım, Zağ Mağaraları’nın tarihi hakkında kesin bir bilginin olmadığını belirterek şunları söyledi:

* Her katında 5 veya 8 oda bulunmakta. Kaya yerleşkesi olarak yapılan yapının en önemli yerlerinden biri baca şeklinde olan gizli geçitlerin bulunması. Bu gizli geçitlerle bütün odalara girişler sağlanmaktadır. Özellikle 1’inci kattaki gizli bulunan geçit alanında kayayla oyulmuş iki sarnıç bulunmaktadır. Beyaz sıvayla kaplanmış bu sarnıcın Pagan inancından kaçan tek tanrıya inanan Hristiyanlar tarafından su deposu olarak kullanıldığını düşünmekteyiz.

“BİNGÖL ZAĞ YERLEŞKESİ BOLU SEVEN İLÇESİNDEKİ YERLEŞKENİN AYNISIDIR”

* Köylüler daha önceden alt taraflarda yazı olduğunu belirtiyor, ancak günümüzde o yazı tahrip olmuş ve hiçbir şekilde tespit edilememektedir. Zağ yerleşkesinin tarihi konusunda söyleyebileceğimiz en önemli buluntu ise yapının bacasının ve odaların geçişlerinin Bolu’nun Seven ilçesindeki bir kaya yerleşkesine benzemesinden yola çıkarak bir tarihlendirme yapabiliyoruz. Seven ilçesindeki kaya yerleşkesi Bingöl’deki Zağ Mağaraları’na benziyor.