Araştırmaya göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı aralık ayında bir önceki aya göre 53,4 lira daha artarak bin 538,8 liraya çıkarken, gıda dışındaki gereksinimler için yapılması gereken harcama 54,7 artarak ise 4 bin 777,4 liraya yükseldi. Gıda ve gıda dışı gereksinimlerin yoksunluk hissi çekilmeden insan onuruna yaraşır bir şekilde karşılanabilmesi için gereken toplam aylık harcama tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise108,1 liralık artışla 6 bin 316,2 lira oldu.
Böylece, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin açlık sınırını karşılamayan aylıklarına 2017 yılı başında yapılacak olan yüzde 4,37 ve memur emeklileri ile kamu çalışanlarına yapılacak yüzde 3 oranındaki zammın tamamı aralık ayında yaşanan zamla eridi.
Dört kişilik bir ailenin gıda yoksulluğu sınırı aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 3,57 oranında artarak bin 485,4 liradan bin 538,8 liraya yükseldiğini ifade eden Birleşik Kamu-İş Genel Başkanı Hasan Kütük, "Açlık sınırında yaşanan artış büyük ölçüde yumurta, taze sebze, pirinç-bulgur, un, yağ, şeker, zeytin gibi gıda maddelerinin fiyatlarında gözlenen yüksek oranlı artışlardan kaynaklandı.
Ankara’da en fazla alışveriş yapılan Pazar ve marketlerden derlenen fiyatlara göre aralıkta et (kırmızı et, tavuk ve balık) için yapılması gereken harcama tutarı yüzde 0,9 oranında artarak 477,7 liraya yükseldi. Yumurta harcamaları yüzde 39,5, kuru bakliyat harcamaları yüzde 6,4, kuru soğan harcamaları yüzde 13,3, taze meyve harcamaları yüzde 1,3, taze sebze harcamaları yüzde 26,4, pirinç-bulgur harcamaları yüzde 45,7, un harcamaları yüzde 19, yağ harcamaları yüzde 2,1, şeker harcamaları yüzde 1,2, zeytin harcamaları ise yüzde 2,1 oranında artış kaydetti." dedi.
Çalışan yetişkin bir erkek için günlük 3.500, yetişkin bir kadın için 2.800, çocuk için 2.100 kalori, bir genç için de 3.780 kalori gereksinimi dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre aileler aralıkta yumurta için 30,7 lira, kuru bakliyat için 57,5, kuru soğan için 17,8 lira, taze meyve için 106,6 lira, taze sebze için 119,1 lira, pirinç-bulgur için 54,7 lira, un için 27,2 lira, yağ için 34,8 lira, şeker için 29,4 lira, zeytin için 32,1 lira harcamak zorunda kaldığı belirtilen rapora göre, "Aralıkta ekmek harcamalar değişmeyip 171,7 lirada kalırken, süt-yoğurt için yapılması gereken harcama yüzde 0,94 azalarak 183,5 liraya, peynir harcamaları yüzde 2,6 azalarak 67,6 liraya, patates harcamaları yüzde 10,2 azalarak 44,2 liraya, makarna-şehriye harcamaları yüzde 8,9 azalarak 21,5 liraya, reçel-bal harcamaları ise yüzde 6,35 azalarak 62,7 liraya geriledi."
Gıda dışı harcamalar
Diğer açlık ve yoksulluk sınırı araştırmalarından farklı olarak, gıda dışı harcamaların güncel ağırlıklarının yanı sıra, aylık fiyat artışları da esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin yoksunluk hissi duymadan gıda dışındaki gereksinimlerini karşılayabilmesi için gereken harcama tutar ise bir önceki aya göre yüzde 1,16 oranında artarak 4 bin 722,7 liradan 4 bin 777,4 liraya çıktı.
Gıda dışı harcamalarda yaşanan artış büyük ölçüde alkollü içki ve tütün, barınma, ev eşyası, ulaştırma ile eğlence ve kültür harcamalarından kaynaklandı. Hükümetin özel tüketim vergisi miktarlarını artırdığı alkollü içki ve tütün için yapılan harcama yüzde 7,33 oranında artarak 366 liraya çıkarken, giyim ve ayakkabı harcamaları 445,6 liraya, barınma harcamaları (kira, ısınma, elektrik, su, tamirat vb) ise 956,5 liraya yükseldi.
Dört kişilik bir ailenin sağlık harcamaları 165,4 liraya, ulaştırma harcamaları 904,5 liraya eğlence ve kültür harcamaları 238 liraya, eğitim harcamaları 157,7 liraya, dışarıda yenilen yemek ve konaklama harcamaları 485,7 liraya, çeşitli mal ve hizmetler için yapılması gereken harcamalar ise 308,4 liraya yükseldi. Aralıkta haberleşme harcamaları ise 249,7 liraya geriledi.
Döviz kurlarında yaşanan artış, ulaştırma, barınma ve ev eşyası fiyatlarını yukarı çekerek yoksulluğu biraz daha artırdığı gözleniyor.
Yoksulluk sınırı
Dört kişilik bira ilenin insan onuruna yakışır bir şekilde yaşayabilmesi için yapması gereken gıda harcaması ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise aralık ayında yüzde 1,75 oranında artarak 6 bin 208,1 liradan 6 bin 316,2 liraya çıktığı hesaplandı. Aralıkta yoksulluk sınırının yüzde 24,4’ü gıda, yüzde 75,6 ise gıda dışı harcamalardan oluştu.
2017 zamları şimdiden gitti
Bu yılbaşında SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 4,73 oranında zam yapılacak. Memur emeklileri ile kamu çalışanları ise 2015 yılında yapılan toplu sözleşme gereğince sadece yüzde 3 oranında zam yapılacak.
Buna göre en düşük SSK emekli aylığı 60,9 lira artarak bin 348,5 liraya, en yüksek aylık ise 116,7 lira artarak 2 bin 584,3 liraya çıkacak. Ocakta yapılacak zamla birlikte en düşük Bağ-Kur emekli aylığı 54,5 lira artarak bin 207,6 liraya, en yüksek Bağ-Kur emekli aylığı da 125 lira artarak 2 bin 775,5 liraya yükselecek.
Buna göre en düşük SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına ocakta yapılacak olan zam aralıkta açlık sınırında yaşanan artışı, en yüksek aylıklara yapılacak zam ise yoksulluk sınırında yaşanan artışı güçlükle karşılayacak.
Memur maaşlarına yapılacak yüzde 3 oranındaki zamla birlikte en düşük memur maaşı 68 lira zamlanacak ve 2 bin 312 liraya, ortalama memur maaşı ise 79 lira artarak 2 bin 702 liraya yükselecek. Memur emeklilerinin en düşük aylığı ise yüzde 3 zamla 55 lira artarak bin 533 liraya, ortalama memur emekli aylığı ise 58 lira artarak bin 909 lira olacak.
Memur ve memur emeklilerinin maaşlarına ocak ayında yapılacak aralık ayında açlık sınırında yaşanan artışı güçlükle karşılayacak.