Çanakkale'de maden ocağına karşı açılan davada yürütmeyi durdurma kararı

Mahkeme, Koza şirketince işletilmek istenen altın madenine karşı açılan davada, üç bilirkişi raporunun ardından yürütmeyi durdurma karar verdi. İDA Derneği’den Akgül, “Artık iptal kararını bekliyoruz” dedi.

Çanakkale’de Koza Altın İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılmak istenen maden ocağına karşı açılan davada, biri ek olmak üzere hazırlanan üçüncü bilirkişi raporunun ardından yürütmeyi durdurma karar verildi. Çanakkale 1. İdare Mahkemesi, ‘çevreye telafisi güç zararlar vereceği’ gerekçesiyle itiraz yolunu kapalı tutarak projeyi durdurdu.

İKİ RAPOR YETMEDİ

BirGün'den Gökay Başcan'ın haberine göre; Serçiler ve Terziler mevkisinde Koza Altın İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılması planlanan altın-gümüş maden ocağına ilişkin 2017 yılında ÇED olumlu kararı verildi. Projeye karşı çıkan İDA Dayanışma Derneği üyeleri kararı yargıya taşıdı.

Çanakkale İdare Mahkemesi’nde açılan dava sonucunda bilirkişi heyeti atanmasına karar verildi. Bilirkişi heyeti, projenin çevreye vereceği zararı gözler önüne seren bir rapor hazırladı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile davaya müdahil olan maden şirketinin rapora itirazı üzerine mahkeme, ek bilirkişi raporu hazırlanmasına karar verdi. Bu karar üzerine hazırlanan yeni raporda da, İDA Dayanışma Derneği üyelerinin itirazları haklı bulundu. Ancak mahkeme, projenin bölgede yaratacağa tahribatın vurgulandığı ek raporu da yeterli görmedi. Üçüncü bir rapor hazırlanmasına karar verildi.

SON RAPOR DA ‘TALAN’ DEDİ

Mahkemenin iki kez ‘yeterli’ görmediği ve üçüncü kez hazırlanan rapor, yine bölge halkının lehine oldu. ÇED olumlu kararının uygun olmadığını vurgulayan bilirkişiler, projenin bölgeye ciddi zarar vereceğine, 32 bin ağacın kesileceğine dikkat çekti. Bilirkişiler işletme alanının, Atikhisar içme suyu barajının su toplama havzasında bulunduğunu da hatırlattı.

Öte yandan projeye karşı açılan dava sürerken şirket, kapasite artırımı için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuru yaptı.

İKLİM KRİZİ VURGUSU

Yurttaşların itirazlarının haklı bulunduğu 3 raporun ardından mahkeme sonunda projeyi durdurma karar verdi. Bilirkişi raporlarına atıf yapılan kararda, faaliyetin ardından yapılacak ağaçlandırma çalışması sonrası bölgenin ormana dönüşmesinin 50 yıl süreceğine dikkat çekildi. ÇED dosyasında, bu uzun süre içinde ormanın birçok fonksiyonundan yararlanılamayacağının göz ardı edildiğine de vurgu yapıldı.

Ormanların iklim krizi açısından önemine vurgu yapılan kararda, ÇED dosyasının bu konuda da eksik hazırlandığı belirtildi. Kararda;

“ÇED raporunda basamak boyutları ve şevlerinin ayrıntılı olarak düzenlenmediği ve planlanmadığı,

Fauna ve flora açısından yeterli ve güncel araştırma-inceleme yapılmadan rapor hazırlandığı,

Projenin Atikhisar Barajı’na ve barajın su toplama kapasitesine vereceği zararlara ilişkin yeterli inceleme yapılmadığı ve önlem alınmadığı,

Suların kirlenmesinin önlenmesi bakımından yeterli tedbirlerin alınmadığı, bu durumun tarım arazileri üzerine de olumsuz sonuçlar meydana getireceği,

Toz ve gürültü emisyonu bakımından sınır değerleri aşmadığı hesaplanmışsa da, hesaplamaya esas alınan çalışma takviminin doğruluğu ve uygulanabilirliği açısından şüphelerin bulunduğu,

ÇED raporunun koruma tedbirinin nasıl gerçekleştirileceğiyle ilgili bilimsel bir yaklaşım ile hazırlanmamış olduğu” ifade edildi.

"SEVİNDİRİCİ BİR KARAR"

Kararı değerlendiren İDA Dayanışma Derneği Başkanı Ekrem Akgül, “Sevindirici bir ara karar. Mahkeme, kararında, dava dilekçesindeki bütün itiraz noktalarımıza değinmiş. Son bilirkişi raporunun bütün dayanaklarını da gerekçe olarak eklemiş. Artık iptal kararını bekliyoruz” dedi.

Mahkemenin küresel iklim krizine vurgu yapmasının çevre davalarında emsal olacağına dikkat çeken Akgül, “Orman yoksulluğu ve tahribatı iklim krizinin en önemli sebeplerinden biri. Kuraklık da bunun sonuçlarından biri ve mahkeme, Çanakkale’nin su varlığı açısından çok da iyi durumda olmadığına vurgu yaptı. Kirazlı’da yaşananları burada yaşamadan böyle bir karar verilmesi önemli” diye konuştu.

BAKANLIĞA ÇAĞRI

Avukat Cömert Uygar Erdem ise şirketin kapasite artırımı için başvuruda bulunduğunu hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı: “Bu projenin kapasitesini artırmaya yönelik ÇED başvurusu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda. Bakanlık derhal yürütmeyi durdurma kararını uygulamalı, kapasite artırma başvurusuna ilişkin süreci sonlandırmalıdır.”