Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM genel kurulunda

TBMM Genel Kurulunda, çalışan emeklilere 5 bin lira ikramiye verilmesine ilişkin düzenlemeyi de içeren ekonomiye ilişkin kanun teklifinin tümü üzerinde görüşmeler tamamlandı.

Genel Kurulda, Saadet Partisi ile İYİ Parti'nin "Engellilerin sorunları", HEDEP'in "HDP İzmir il binasına yapılan saldırı", CHP'nin "Kamu ve özel sektör çalışma alanlarında kadın temsiliyeti yetersizliğinin sebeplerinin araştırılması" ve AK Parti'nin "Meclisin gündem ve çalışma saatlerine" ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.

Partisinin grup önerisi üzerinde söz alan Saadet Partisi Samsun Milletvekili Mehmet Karaman, sosyal devletin her vatandaşına insan onuruna yakışır bir yaşam düzeyini sunmakla mükellef olduğunu söyledi.

TÜİK verilerine göre Türkiye'de 10 milyonu aşkın engelli olduğunu belirten Karaman, "Bu, nüfusun yüzde 13'ü demektir. Engelliler arasında işsizlik oranı ise yüzde 85'lere yaklaşmıştır. Evde bakım aylığı 5 bin lira gibi komik bir rakamda kalmıştır. Bir an önce engelli sosyal yardımları enflasyona bağlı olarak artırılmalı." dedi.

İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk de Türkiye'nin engelli bireylere yönelik çalışmalarda gelişmiş ülkelerin çok gerisinde kaldığını belirtti.

Engelli bireylere yönelik en son kapsamlı istatistiksel çalışmanın üzerinden 12 yıl geçtiğini dile getiren Öztürk, "TÜİK tarafından 2011 yılında Avrupa Birliği üye ülkeleriyle eş zamanlı hazırlanan geniş kapsamlı nüfus ve konut araştırması bu konuda hala referans olarak kabul edilmektedir. Geçen bu 12 yıl içinde çok daha kapsamlı çalışmaların yapılmaması son derece üzücüdür. Unutulmamalıdır ki engellilik herkesin her an karşılaşabileceği bir durumdur." ifadelerini kullandı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Büşra Paker, AK Parti hükümetlerinin engelli vatandaşlara yönelik hizmetlerini anlattı.

Engellilerle ilgili kanun çıkardıklarını anımsatan Paker, "Evde bakım yardımı alan engelli birey sayımız 506 bin 868'e yükselmiştir. Artan bu sayı sosyal devlet anlayışımızın bir tezahürü olarak engelli vatandaşlarımıza uygulanan pozitif ayrımcılığın bir kanıtıdır. Kurumsal bakım merkezlerimizdeki kapasite 2002 yılında 10 bin 147 iken bu sayı 2023'te 28 bin 307'ye yükselmiştir. 2002'de yalnızca 80 özel merkez bulunurken bugün bu sayı 306'ya çıkmıştır. Engelliler, ilk kez AK Parti döneminde emlak vergisinden ve ihtiyaç duydukları ürünler ile bilgisayar programlarında katma değer vergisinden muaf tutulmuştur." dedi.

Partisinin grup önerisi üzerine konuşan HEDEP İzmir Milletvekili İbrahim Akın, HDP İzmir il binasındaki saldırıda hayatını kaybeden Deniz Boyraz ile ilgili dava sürecinin, Türkiye'de yargı pratiğinde görülmemiş bir şekilde, çok kısa bir zaman içerisinde aceleyle tamamlandığını ileri sürdü. Akın, "Cinayetin tetikçileri, bu katliamın arkasındaki güçler, azmettiriciler özenle dava sürecinin dışında tutulmaya çalışılmıştır." dedi.

CHP Antalya Milletvekili Aliye Coşar, Türkiye'de kadınların karar alma mekanizmalarında gelişmiş ülkelere göre çok geride kaldığını söyledi.

Kadınların tüm meslek dallarında erkeklerle aynı oranda görev alabilmesi için toplumsal önyargıların ortadan kaldırılması gerektiğini dile getiren Coşar, "Dünya Ekonomik Forumunun raporunda, Türkiye yüzde 63,8'le cinsiyet eşitliğinde 129'uncu sırada yer aldı. TÜİK'in Hane Halkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, şirketlerde üst düzey ve orta kademe yönetici pozisyonundaki kadın çalışan oranı ise 2021 yılında sadece yüzde 20,7'dir." diye konuştu.

Coşar, kadının Aile Bakanlığı içine sıkıştırılmasını kabul etmediklerini, kadın bakanlığı kurulmasının bir zorunluluk olduğunu kaydetti.

Genel Kurulda CHP, HEDEP, İYİ Parti ve Saadet Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.

AK Parti'nin Meclisin gündem ve çalışma saatlerine ilişkin grup önerisi ise kabul edildi.

Öneriyle, çalışan emeklilere 5 bin lira ikramiye verilmesine ilişkin maddeyi de içeren ekonomi alanında düzenlemeleri kapsayan Bazı Kanun ve Kanun Hükmündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerindeki görüşmelere bugün başlanması; üç bölümden oluşan kanun teklifinin müzakerelerinin 7 Aralık Perşembe gününe kadar tamamlanamaması halinde Genel Kurulun 8 Aralık Cuma günü de toplanması kararlaştırıldı. Ayrıca, Genel Kurul'da, bütçe görüşmelerinin ardından 26 Aralık Salı, 27 Aralık Çarşamba ve 28 Aralık Perşembe günlerinde, denetim konularının görüşülmeyerek, gündemdeki kanun tekliflerinin ele alınması kararı alındı.

- Saadet Partisi'nin yer talebi

Öte yandan, Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, Saadet Partisi TBMM Grubu olarak Meclis'te yer sorunu yaşadıklarını, bu konuda Meclis Başkanlığından talepte bulunduklarını ancak soruna bir çözüm bulunmadığını ileri sürdü.

Daha sonra, TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, Saadet Partisi Grubu'nun yer konusundaki eleştirisine ilişkin Meclis Başkanlığı'nca, Genel Kurula sunulmak üzere gönderilen açıklamayı okudu.

28'inci Yasama Dönemi'nde siyasi parti grupları ve grup yönetimlerinde görev alan milletvekili sayısının arttığı belirtilen açıklamada, Ana Bina'da yapılan incelemede, yeni bir siyasi parti grubunun bir arada bulunmasına olanak sağlayacak sayı ve yeterlilikte tahsise uygun boş odanın bulunmadığının tespit edildiği kaydedildi.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Yapılan incelemelerin sonunda, Ana Bina'daki fiziki koşullarının elverdiği ölçüde, Saadet Partisi Grubu'yla da koordineli olarak 2. katta bulunan 247 numaralı oda (58 metrekare) ile zemin katta daha önceki yasama döneminde Uluslararası Komisyon Başkanı ve sekretarya odası olarak kullanılan 439 ve 440 numara odalar (toplam 70 metrekare) yine eski Meclis Başkanları katında bulunan 121/B Nolu oda (31 metrekare) tahsis edilmiştir.

Siyasi partilerin milletvekili sayıları göz önünde bulundurulduğunda hem Ana Bina'da Saadet Partisine tahsis edilen oda sayısı ve büyüklüğü hem de gruplarına Genel Kurulda ön sıraların tahsis edilmesi dikkate alındığında mevcut fiziki şartlar çerçevesinde en iyi imkanın sağlandığı görülmektedir. Bu çerçevede, oda ve tahsise ilişkin söz konusu iddialar gerçeği yansıtmamaktadır."

Genel Kurulda, çalışan emeklilere 5 bin lira ikramiye verilmesine ilişkin düzenlemenin de yer aldığı Bazı Kanun ve Kanun Hükmündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin tümü üzerinde görüşmeler tamamlandı.

Teklifin tümü üzerinde söz alan Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, AK Parti'nin torba kanunu gelenek haline getirdiğini söyledi.

Torba yasaların kanun yapma tekniğine aykırı olduğunu savunan Kaya, 30'dan fazla kanunu ilgilendiren, 86 maddelik teklifin tek bir metinde toplandığını belirtti.

Bülent Kaya, milletin çektiği sıkıntıların iktidarın umurunda olmadığını, emeklilerin zor durumda bulunduğunu öne sürdü.

İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, teklifin Meclisin gündemine gelen üçüncü torba kanun teklifi olduğunu, diğer tekliflerin "jet" hızıyla kabul edildiğini belirtti.

Plan ve Bütçe Komisyonuna gerekli önemin verilmediğini söyleyen Özlale, kamu kuruluşlarının bu komisyona daha çok saygı duyması gerektiğini ifade etti.

Çalışan emeklilere de 5 bin lira ödenmesine ilişkin düzenlemenin teklifte yer aldığını aktaran Özlale, çalışmayan emeklilere 5 bin ödenmesine yönelik düzenlemenin 41 gün önce kabul edildiğini hatırlattı. Özlale, çalışan emeklilere de ödeme yapılmasını görüşmeler sırasında önerdiklerini ancak iktidarın bunu kabul etmediğini söyledi.

Çalışan emeklilere ödeme yapılmasıyla ilgili düzenlemenin 41 gün sonra Meclis gündemine geldiğini kaydeden Özlale, "'41 gün önce çalışan emeklilere ikramiye verilmesin' dediniz. 41 gün sonra bunun tam tersini aynı milletvekilleri, oylayacaklar ve kabul edecekler. Bunun hür iradenize, vicdanına sığan hangi tarafı vardır? Bunu merak ediyorum." dedi.

İYİ Partili Özlale, vergi muafiyeti ile istisnaların, yatırım ve istihdam etkisinin ölçülmesi gerektiğini belirtti.

- "Hayat pahalılığı günden günde tesirini tümüyle kaybedecektir"

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, son dönemdeki ekonomiye yönelik göstergelerin sevindirici olduğunu belirtti.

Bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 büyüme oranını yakalayan Türkiye'nin, verisi açıklanan G-20 ve OECD ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ekonomi konumunda olduğunu dile getiren Kalaycı, "Türkiye, şubat ayında yaşanan ve ekonomimize büyük maliyet yükleyen asrın felaketi depremlere rağmen, dünyanın yaşadığı sorunlardan pozitif olarak ayrışmıştır. Türkiye, bir yandan enflasyonla mücadele kapsamında adımlar atarken, bir yandan da üretim, istihdam, ihracat ve yatırım odaklı büyümeyi destekleyici politikalar uygulamaktadır." diye konuştu.

İhracatın rekorlar kırmaya devam ettiğini aktaran Kalaycı, turizm gelirlerinin de arttığını vurguladı.

"Herkesin ortak şikayeti olan hayat pahalılığı günden günde tesirini tümüyle kaybedecektir." diyen Kalaycı, teklifte çalışan emeklilere de 5 bin lira ödenmesine yönelik düzenlemenin bulunduğunu anımsattı.

Mustafa Kalaycı, kanun teklifine "evet" oyu vereceklerini bildirerek, şöyle devam etti:

"Ocak ayında asgari ücretlileri, kamu çalışanlarını ve emeklileri sevindirecek yüksek oranda maaş artışı beklenmektedir. Maaş artışlarının belirlenmesindeki farklılıklar dikkate alınarak SSK ve Bağkur emekli aylıklarına 6 aylık enflasyona ilave refah payı verilmek suretiyle aylık artışlarında denge sağlanması doğru olacaktır."

HEDEP Muş Milletvekili Sezai Temelli, 2018'den bugüne kadar çıkarılan kanunların büyük bölümünün "torba kanun" olduğunu söyledi.

Kalkınma Planı ve Orta Vadeli Program'ın uydurma olduğunu iddia eden Temelli, teklifin, 2024 bütçesinin sürdürülemez olduğunu gösterdiğini savundu.

- "Emeklilerin durumu ele alınmalı"

CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, 33'ten fazla kanunda değişiklik öngören teklifin bir "torba yasa" olduğunu belirtti.

Tekliflerin, sürekli "torba yasa" şeklinde getirildiğini, tali ve ana komisyonların çalıştırılmadığını savunan Akay, bu durumu sakıncalı bulduklarını kaydetti.

Kanun teklifinin bazı maddelerinin ana komisyonları ilgilendirdiğini ancak bu usulün yerine getirilmeden teklifin Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulduğunu aktaran Akay, "Teklifte cumhurbaşkanına çok geniş yetkiler devredilmiş. Yani tabiri caizse bu kanun teklifine, 'cumhurbaşkanına verilecek yetkiler hakkında değişiklik yapılmasıyla ilgili kanun teklifi' de diyebiliriz." diye konuştu.

Cevdet Akay, çalışan emeklilere de 5 bin lira ödenmesiyle sorunun çözülmeyeceğini, emeklilerin durumunun ele alınması gerektiğini dile getirdi.

AK Parti Samsun Milletvekili Ersan Aksu, Türkiye'yi 22 yıldır kalkındırmak için çalıştıklarını ifade etti.

İktidarları döneminde yapılan yatırımların tümünün Türkiye'nin ve milletin menfaatine hizmet ettiğini dile getiren Aksu, Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaralarının sarılmasına da devam edildiğini belirtti.

AK Parti'li Aksu, şunları kaydetti:

"Teklifimizde, ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesi, ihracatın desteklenmesiyle büyümeye katkıda bulunulması, ülkemize döviz girdisi sağlamak suretiyle dış ticaret dengesine olumlu katkı sağlanması, Türk lirası enstrümanlarına yatırım yapılmasının teşvik edilmesi, mükellef haklarının korunması, vergiye gönüllü uyumun artırılması, gelişen teknolojiden yararlanılarak bazı uygulamaların elektronik ortama taşınması, vergi güvenliğinin sağlanması gibi hususlar yer almaktadır. Teklifimizde, ülkemize döviz getirilmesini teşvik etmek üzere yurt dışından elde edilen kar paylarının tamamının Türkiye'ye getirilmesi şartıyla bu kazançların yarısının gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmesi, yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, eğitim ve sağlık gibi hizmetlere uygulanan yüzde 50 kazanç indiriminin, kazancın tamamının Türkiye'ye getirilmesi şartıyla yüzde 80'e çıkarılması gibi düzenlemeler bulunmaktadır."

Teklifin birinci bölümü üzerindeki görüşmelere geçildi.