Kürtlerin ‘kayyum’ umudu

Barış Pehlivan; DEM Parti’ye göre 2019’a nazaran bu seçimlerde “Oy versek de kayyum atanacak” algısı seçmende de düşük. Bunun da kazanılacak belediyelerin sayısını artırması bekleniyor.

Soru şu: 11 gün sonra yapılacak seçimler sonrasında, DEM Parti’nin kazanacağı belediyelere kayyum atanacak mı?

Ahmet Türk bu kritik soruya dair şöyle demiş: “Bu sefer kayyum atayacaklarına inanmıyoruz. Daha önce iki kez kayyum atadılar. Halk buna şiddetle karşı çıktı.”

Gelin görün ki Cumhurbaşkanı Erdoğan daha yeni şunları söyledi: “Kendi iradesi olmayan DEM yönetimi, dışarıdan aldığı emirlere göre hareket ediyor. Şehirleri yönetecek değil örgütün emrinden çıkmayacak kukla isimleri aday gösteriyor. Yani nereden, Kandil’den.”

Evet, arife tarif gerekmez ama yine de önümüzdeki süreçte ne olacağına dair yanıt aradım. Ve önce DEM Parti kulislerine kulak kabarttım...

Sahi, Ahmet Türk’ün “Kayyum dönemi bitti” çıkışı gerçekçi miydi?

Yaptığım görüşmelerde gördüm ki DEM Parti içinde belediyelerine yine kayyum atanacağını bekleyenlerden çok daha fazla sayıda bu politikanın miadının dolduğunu düşünen var. Parti içindeki ağırlıklı görüşe göre hendek operasyonları sonrası başlayan kayyumlara artık toplumun rıza göstermesi pek mümkün değil. DEM Parti Meclisi’nden bir isim “Kayyum artık stand-up’çıların skeçlerine bile konu olan bir mesele haline geldi” diye özetliyor bu görüşü.

Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinde yeni bir sınır ötesi harekâta hazırlandığını hatırlatan DEM Partili bir başka kaynak ise “Devletin hem askeri operasyonları yapacağı hem de demokratik anlamda sorunu çözmeye dönük adımların varlığını da yokladığı kanaatindeyim” dedi.

DEM Parti’ye göre 2019’a nazaran bu seçimlerde “Oy versek de kayyum atanacak” algısı seçmende de düşük. Bunun da kazanılacak belediyelerin sayısını artırması bekleniyor.

‘Aksine sertleşme artacak’ 

Ancak...

Araştırmacılar DEM Parti kadar iyimser değil. HDP’nin eski yöneticilerinden olan Spectrum House Araştırma Merkezi Genel Direktörü Azad Barış’ı aradım. Bakın, Barış kayyum tartışmasına dair neler söyledi: “Bu siyasal rejimin fıtratı değişmedikçe her an kayyum atanabilir. Daha da ileri gideyim, Türkiye kamuoyunun sağduyusu karşısında bir çekince olmamış olsaydı İstanbul’a da kayyum atayacaklardı. Dolayısıyla özellikle bu kutuplaşmanın beraberinde getirdiği liberal kemik çevrelerde bile antiKürtçülük var. 10 yıldır örülmüş ağlardan korktuğundan dolayı ne yapıyor? Mesafe koyuyor. Dolayısıyla kayyum ile ilgili antidemokratik olsa bile bir şey söylemiyor. Söylediği zaman da cılız söylüyor, sesini çıkarmıyor. Özetle ben Ahmet Türk’ün söylediğine katılmıyorum. Bu siyasal rejim, bu donanımla bu akılla ve bu fıtratla, her zaman her yere kayyum da atayabilir ve elinden geldikçe antidemokratik her şeyi yapabilir.”  

Konuştuğum Rawest Araştırma Direktörü Roj Girasun da sertleşmeyi bekleyenler arasında:

“Ben ‘Artık kayyum atanmaz’ düşüncesinin temenni olduğunu düşünüyorum. İyimserlikle bezenmiş bir umut sadece. Kürt siyasetçileriyle katıldığım kapalı toplantılarda benzeri cümleyi kurduklarına da şahidim. Ama ben öyle bir tablo görmüyorum.

Kaldı ki hiçbir somut gerekçe de sunmuyorlar. ‘Üç defa üst üste taşınamaz, devlet bir meşruiyet krizi yaşar’ gibi yuvarlak cümleler kuruyorlar.

Bir defa çözüm sürecinin de zemini yok. Kürt siyasetinin daha dengeli bir siyaset kurmasının kendi çıkarına olacağını düşünenlerin ideolojik olarak daha çok konuşmasıyla ilişkilendiriyorum bu son dönemdeki konuşmaları. Aksine ben önümüzdeki dönemde sertleşmenin artacağı görüşündeyim.”