Alamos tahkim sürecini başlattı

Çiğdem Toker: Dünya Bankası grubundaki beş kurumdan biri. ICSID, devletler ile yabancı yatırımlar arasındaki anlaşmazlıklarda hakem rolü görüyor.

Kanada merkezli Alamos Gold, Çanakkale Kirazlı'daki altın ve gümüş ma­denciliği ruhsatı uzatılmadığı için Türkiye aleyhine tahki­me gideceğini daha önce cümle aleme duyurmuştu biliyorsunuz. Şirket, nisan ayındaki bu duyurunun ar­dından tahkim başvurusunu önceki gün resmen yaptı.

Alamos Gold'un başvu­rusu 7 Haziran tarihinde Dünya Bankası grubu şem­siyesi altındaki ICSID'de kayıt altına alındı. Türkiye Cumhuriyeti aleyhine ya­pılan bu başvurunun dosya numarası: ARB 21/33.

Şimdi gelelim hâlâ cevap bekleyen soruya:

Alamos Gold tahkim başvurusunda, Türkiye ile Hollanda arasında 1986'da imzalanmış ikili yatırım anlaşmasını dayanak olarak gösteriyor.

Konudaki “inceliği” birkaç yazıda gündeme getirdim. Alamos Gold muhtemelen böylesi bir tahkimi yapabilmek için kendini garantiye almıştı. Türkiye'de kurduğu Doğu Biga A.Ş.'nin sermaye­darı, başlangıçta Kanada merkezli Alamos Gold'ken, Hollanda'da kurulmuş bir iştirak olan Hollanda merkezli Alamos Gold'a geçmişti. Ticaret Sicili'nde herkese açık bu bilgideki önemli soru ise hâlâ ce­vapsız: Bu izinlerde imzası olan Türkiye'deki yetkililer, böyle bir değişikliğe ne­den ve hangi gerekçelerle onay verdi? Vermeseler ne olurdu?

ICSID NEDİR?

Biraz da ICSID hakkında bilgi paylaşalım.

ICSID, İngilizce bir kısalt­ma. Açık hali : Internatio­nal Centre for Settlement of Investment Disputes. Yani Yatırım Uyuşmazlık­larının Uluslararası Çözüm Merkezi.

Dünya Bankası grubun­daki beş kurumdan biri. ICSID, devletler ile yaban­cı yatırımlar arasındaki anlaşmazlıklarda hakem rolü görüyor. Kurumun anayasası olan Washing­ton Sözleşmesi 1966'da oluşturulmuş. Türkiye, konvansiyon denilen bu sözleşmeyi 1987'de imza­lamış, 1989'da yürürlüğe girmiş.

Alamos Gold'un 7 Haziran tarihli başvurusu başlangıç aşamasında. Prosedüre göre, ICSID Genel Sektreterliği'nin ön incelemeden geçirmesi bekleniyor. Türkiye'den istenecek tutarın 1 milyar doları aşacağı Toronto Bor­sası'na duyurulmuştu ama yeni başvuruda uyuşmazlık konusu tutarla ilgili herhan­gi bir bilgi yer almıyor. Ba­kalım Türkiye'den tahkim süreciyle ilgili herhangi bir açıklama gelecek mi?

İSKİ'NİN “AVRUPA 6. BÖLGE” İHALESİ İPTAL

İSKİ'nin (İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi) iki hafta önce pazarlık usulüyle yaptığı “Avrupa Bölgesi 6. Kısım Müte­ferrik Atıksu Yağmur­suyu Kanalı ve Dere Islahatı İşi” ihalesini daha önce duyurduk. Acil nitelik taşıdığı gerekçesiyle 21/b usulüyle yapıldığı bildirilen ihalede, özellikle indirim oranının düşüklü­ğü dikkat çekmişti. Yakla­şık maliyeti 304.7 milyon TL olan ihalede en uygun teklif 297.7 milyon TL'ydi.

“Henüz doğrulatma­makla birlikte” diyerek ihalenin iptali yönünde duyum aldığımı geçen yazıda paylaştım. (Bundan rahatsızlık duyanlar oldu. “Duyum yazmak algı oluşturmaktır” diye eleştirildim.) Şu an oku­duğunuz satırları yazarken İBB yetkilisiyle görüştüm, iptal duyumumu teyit etti. (Geçen hafta iptal edilmiş. Yani “duyum”u yazdığım gün iptal kararı alınmış.) Gerekçenin düşük indirim oranı olduğunu ve ihalenin tekrarlanacağını bildirdi. “Yeni ihale de mi 21/b usülüyle yapılacak?” diye sordum. “Evet çün­kü acil” yanıtı verildi.

Aslında bu ölçekteki bir ihalenin iptali, tıpkı yapı­lışı gibi yazılı açıklamaya konu olmalıydı. Ama ne ihalenin yapılışı, ne de ip­tali kamuoyuna duyuruldu.