Çiğdem Toker; Maliyeti yüksek olmayabilecek bilinen tedbirler alınsa, ölen işçilerin bugün hayatta olması yüksek bir ihtimal. Hız hedefiyle yoğun çalıştırılma, tedbirsizliğe eklenince, harcanan, işçilerin hayatı oluyor.
6 Şubat depremlerinin ikinci haftasında TOKİ’nin hızla başlattığı ve fabrikasyon bir tarzda günde dörder beşer adet yaptığı konut ihaleleri sırasında, evsiz kalan vatandaşlara evlerinin bir yılda teslim edileceği açıklanmıştı.
Bir değil birkaç kez. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasıyla, 319 binin bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin konut yapılarak hak sahiplerine teslim edilecekti.
Depremin ikinci yılı biterken, AFAD raporuna göre yaklaşık 650 bin vatandaşın hâlâ konteynerlerde yaşıyor olması, vaatlerin ölçüsüzlüğü kadar, devletleşmiş bir iktidar partisinin önceliklerini de net biçimde ortaya seriyor. (Haber Mustafa Bildircin imzasıyla Birgün’de yayımlandı.)
Öyle bir iktidar anlayışı, tercihlerini o kadar şirketlerden yana kullanıyor ki, yoksunluk içinde yaşamaya çabalayan binlerce vatandaşa, temel altyapısı düzgün sağlanmayan konteynerlere elektrik faturası gönderilmesini dahi mesele etmiyor. Dahası ülkenin Hazine ve Maliye Bakanı da deprem harcamalarının bütçedeki manevra alanını daralttığına dair açıklamalar yaparak, sefalet zamlarına ve gelir eşitsizliğine örtülü kılıflar üretiyor.
* * *
TOKİ’nin bir anda devreye aldığı yüzbinlerce konut inşaatının, çok az bakılan, konuşulan boyutunu; İSİG yani İş Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, çarpıcı bir raporla belgeliyor.
Deprem şehirlerindeki yeniden inşa faaliyetlerinde, iki yıl içinde en az 169 inşaat işçisi hayatını kaybetti. Raporda “en az” ifadesine açıklık getirilerek, inşaat işçilerinin ölümlerine ilişkin verilere nasıl ulaşıldığı şöyle aktarıldı:
“Ölen her 10 inşaat işçisi ölümünün 3’ünü sendikalardan, işçilerin mesai arkadaşlarından, hemşehri derneklerinden ve yerel kaynaklardan öğrendik. Bu ölümlerin bir kısmında işçinin isminin hiç ya da isim soyisim bilgilerinin tam olmaması da bu durumun bir göstergesi. Benzer bir şekilde iş cinayetinin oluş biçimini veya yaş bilgisini öğrenemediğimiz ölümler de var.”
Deprem inşaatında hayatını kaybeden 169 işçinin yıllara göre dağılımı:
2023: 51
2024: 107
2025: 11 (37 günde)
Deprem inşaatında hayatını kaybeden 169 işçinin şehirlere göre dağılımı:
Gazinantep: 26
Adıyaman: 23
Hatay: 21
Şanlıurfa: 19
Diyarbakır: 16
Kahramanmaraş: 16
Adana: 11
Elazığ: 11
Osmaniye: 9
Kilis: 2
İnşaatlarda ölüm, sıradan bir durummuş gibi medyaya nadir yansır. Adeta iktidar terminolojisiyle “işin fıtratı” böyleymiş gibi bir kabulleniş beklenir. Oysa 6 Şubat depremleri için yapılan inşaatlardaki 169 ölüm; İSİG raporuna göre iki nedende yoğunlaşıyor: Yüksekten düşme, ezilme/göçük ve elektrik çarpması.
Yani, maliyeti yüksek olmayabilecek bilinen tedbirler alınsa, ölen işçilerin bugün hayatta olması yüksek bir ihtimal. Hız hedefiyle yoğun çalıştırılma, tedbirsizliğe eklenince, harcanan, işçilerin hayatı oluyor. İSİG raporunda deprem şehirlerindeki inşaatta yaşanan işçi ölümlerinin en fazla Adıyaman İndere’deki konut inşaatında görüldüğü, burada 10 işçinin yaşamını yitirdiği tespiti yer alıyor. Bunun neden böyle olduğunun yanıtını da İHA’nın dün geçtiği haberde görmek mümkün. Adıyaman İndere’deki deprem konutlarını konu alan habere göre, toplam 14 bir 484 konut için süren inşaatlarda yaklaşık 10 bin işçinin çalışıyor ve binalar hızla yükseliyor.
Bütçe açığına gerekçe olarak gösterilen deprem harcamalarının gerçek bedeli bize anlatıldığı gibi değil. Hatay başta olmak üzere, depremden iki yıl sonra bile en temel insani gereksinimlere bile erişemeyen yüzbinlerce vatandaşın varlığı, yönetenlerin tercihlerini bize bir kez daha gösteriyor.
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
