Enteresan ihaleler

Çiğdem Toker: Gelin görün ki, özel bütçeli bir kuruluş olan DSİ son yıllarda kaynaklar açısından zayıfladı.

Kamu İhale Kurumu (KİK) günlük bülten yayımlıyor. Halkın haber alma hakkını doğrudan ilgilendiren birçok bilginin karartıldığı gerçeğine ve bu yöndeki eleştirilerimize rağmen, bu bülten devletin saydam ve “hesap verebilir” olma gereği açısından yararlı bir yayın.

İhalelerle ilgili (şirket çalışanı, tüccar, sanayici, hukukçu ya da gazeteci) biriyseniz ya da sadece meraklıysanız bile bu bültenleri izleyerek, devletin mal ve hizmet alımları ile “yapım işleri” konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz. Hangi kurum, hangi tarihte, ne tip ihale yapacak, ne satın alacak? Eğer meraklıysanız ya da ilgiliyseniz, birçoğunu bu bültende görüp izlemek mümkün. Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayan, istisna kapsamındaki ihaleler dahi bültende yer alır.

★★★

Yasaya göre, savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarıyla ilgili ya da gizlilik içinde yürütülmesi gereken ihaleler Kamu İhale Yasası'na tabi değil. Ancak bu durum, ihalelerin ilan edilmeyeceği anlamına gelmiyor. Bugün böyle bir ihale dizisinden söz edeceğim.

KİK'in 27 Mayıs 2020 tarihinde “mal alımı ihaleleri” bülteninde dikkat çeken bir bölüm yer alıyor.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün 18-25 Haziran 2020 tarihleri arasındaki ihaleleri bunlar.

Alımların genel profili ve bazı kalemlerdeki “milyon” düzeyindeki sayılar dikkat çekmeyecek gibi değil (Taarruz el bombası, biber gazı, plastik mermideki alım miktarları yüklü görünüyor).

Bununla birlikte, yapılacak alımların çokluğu ya da azlığı konusunda daha sağlıklı bir yorum için önceki yıllarda yapılan alım miktarlarını da bilmek gerekiyor (Bu veriye erişemedim). Fakat ihaleye konu mühimmatın niteliği ile sayılara bakılırsa, “Büyük bir toplumsal hareketlilik mi bekleniyor?” sorusu akla geliyor.

27 Mayıs tarihli KİK bültenine göre, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün bir hafta boyunca ardı ardına yapacağı 10 ihale şöyle:

1 MİLYON ADET PLASTİK MERMİ

15 Haziran- 40 bin adet polis, 40 bin adet bekçi montu

15 Haziran- 40 bin adet polis, 40 bin adet bekçi parkası

18 Haziran- 103 bin 500 adet OC gaz spreyi (100 ml)

(Not: Oc, Oleoresin Capsicum'un kısaltması. Biber gazı demek.)

18 Haziran- 5 bin adet taarruz el bombası

19 Haziran- 44 bin adet açılır kapanır cop

22 Haziran- 250 bin adet 338 cal (kalibre) fişek

24 Haziran- 10 bin adet araç sis havanı mühimmatı

24 Haziran- 1 milyon adet 5.56 x45 mm zırh delici fişek

25 Haziran- 1 milyon adet 5.56 x45 mm polimer uçlu fişek

(Plastik mermi)

25 Haziran- 10 bin adet gösteri el bombası.

DSİ ihalesini TOKİ yaparsa

Devlet Su İşleri (DSİ) yaklaşık 70 yıllık geçmişiyle Türkiye'nin en köklü kuruluşlarından biri. Gelin görün ki, özel bütçeli bir kuruluş olan DSİ son yıllarda kaynaklar açısından zayıfladı. Belki de bütçedeki bozulmaya bağlı olarak zayıflamasına göz yumuldu. DSİ'nin yapması gereken sulama ihalelerini artık TOKİ yapıyor. İki kurum protokol imzaladı ama neden protokol imzalandığı pek iyi anlatılmadı. TOKİ'nin ihale sayfasında görünen sulama projelerinin çoğunun hazırlığını DSİ yapmıştı. Ancak DSİ bütçesi artık hakediş ödemelerine yetmiyor. TOKİ ise genel bütçeden pay almayan “zengin” bir kuruluş olduğu için ihaleleri onun üstlenmesine karar verilmiş. Böyle bir tablo içinde, “İhaleyi yapan kurum önemli değil. Yeter ki halkın ihtiyaçları zamanında karşılansın”  denebilir. Ama bir sorun var. O da ihaleleri ve işleri kimin denetleyeceği. Bugünlerde “DSİ'nin yetişmiş kadroları varken kontrollük işleri özel müşavirlik şirketlerinden mi satın alınacak?” diye önemli bir soru gündemde.