Füze Kalkanında Çin’in Türk Temsilcisi

Çiğdem Toker; Füze kalkanı ihalesinde bugüne kadar dikkatlerden kaçmış bir boyuta yer vermek gerekiyor.

Henüz bizim yetkililerden bir açıklama yok.
Ama Pekin mahreçli haber, dün gazetelerin internet sitesinde dolaşıyordu:
Malezya’daki Uluslararası Denizcilik ve Havacılık Fuarı’nda konuşan bir Çinli yetkili, oradaki yerel basına, Türkiye’deki füze savunma sistemi ihalesini Çinli CPMIEC firmasının kazandığını açıklamış.
Bundan bir buçuk yıl önce (Eylül 2013) füze sistemi ihalesinde 3.4 milyar dolar ile en düşük teklifi vermiş olan Çinli firma ile yapılan anlaşmanın, ABD ve NATO nezdinde yarattığı geniş tepkiler hatırdadır.
Çin füzesinin NATO sistemine entegre edilemeyeceği gerekçesinin yanı sıra, CPMIEC’in, Batı’nın ticari anlamda “kara listesi”nde olduğu, İran, Suriye ve Kuzey Kore ambargolarını deldiği de uzun süre yazılıp çizildi.
Bu süre zarfında, ihale süresi birkaç kez uzatıldı. CPMIEC’in, Türkiye’nin ihaledeki koşulu olan “ortak üretim”e olumlu bakan tek firma olması nedeniyle tercih edildiği de. Son olarak da Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, CHP İzmir Milletvekili Aytun Çıray’ın soru önergesine verdiği yanıtta, süre uzatımına rağmen, Çin’den başka teklif alınmadığını da açıklamış; bu da “ibrenin tekrar Çin’e döndüğü” biçiminde yorumlanmıştı.

***

Buraya kadar yazdıklarım, anımsatma olsun.
Aslolan bu ölçekteki bir ihalede yapılacak tercihin, sadece siyasi ve askeri alanda değil; bütçe olanakları açısından da önemli sonuçlar doğuracağıdır.
Bu kapsamda, füze kalkanı ihalesinde bugüne kadar dikkatlerden kaçmış bir boyuta yer vermek gerekiyor. O boyut da Çinli firmanın Türkiye Temsilcisi olduğunu belirten Mil-Sav şirketi.
Ticaret sicili kayıtlarında Mil-Sav’ın sahibi olarak görünen Hasan Çapan, kendisini bu ihalenin temsilcisi ve koordinatörü olarak tanımlıyor. Sadece füze kalkanı da değil.
Hasan Çapan, adından “Sayın” hitabıyla söz edilen kişisel sitesinde, Ankara- İstanbul Hızlı Tren Projesi, Havuzlu Çıkarma Gemisi Projesi, Edirne-Kars Hızlı Tren Hattı Projesi, Uydu ve Uzay Sistemlerine İlişkin “Potansiyel” Projeler ve HES projelerinin “koordinatörü” olarak görünüyor.
İhaleyi CPMIEC’in kazandığı haberleri üzerine telefonla aradım; ulaşamadım.
Çapan Nizipli bir işadamı. Biyografisinde bol bol “başarı” sözcüğü geçiyor. Mil-Sav’ın yanı sıra, Avrasya Petrol Ürünleri (3.5 milyon TL sermayeli), Avrasya Medikal isimli şirketleri, memleketinde adına yaptırdığı bir okul, Çin- Türkiye Dostluk Vakfı kuruculuğu gibi başlıklar yer alıyor.
Kişisel olarak ihaledeki rolünü web sitesinde uzun uzun anlatsa da, Hasan Çapan’ın kurumsal bir şirket bilinirliğinden ziyade “koordinatör” sıfatının öne çıkmasının dikkat çekici olduğunu not düşmek istedim.
Çin, kapalı bir toplum; tamam. Ama bu kadar önemli bir devlet ihalesinde, Ankara’nın, ihale süreçleri açısından; -Türk temsilci de dahil- daha şeffaf olması ve karar süreçlerini kamuoyuyla paylaşması gerekiyor.

Çiğdem Toker - Cumhuriyet