İkinci Pist

Çiğdem Toker; DHMİ açıklamalıdır: Sabiha Gökçen Havalimanı için yıllar öncesinin fiyatlarıyla devlet bütçesinden yaklaşık 2 milyar TL'ye, iki müteahhide, iki etap halinde ihale edilen ikinci pist neden tamamlanmadı?

Sabiha Gökçen Havalimanı'na ikinci pist bir ihtiyaçtı. Bu ihtiyaç İstanbul Yeni Havalimanı hizmete girmeden çok önceki tarihlerde ortaya çıkmıştı.
İkinci pist için, iki ayrı etabı içeren iki ayrı ihale yapıldı.
Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) ilk ihalesi 5 Ağustos 2014 tarihliydi. “Belli istekliler arasında” usulüyle yapılan ihalenin yaklaşık maliyeti 720 milyon TL'ydi. Bu 1. etap işleri, deplaseler, yollar ve tünellerden oluşuyordu. İhale sözleşmesi, 486 milyon 456 bin 992 TL teklif veren YSE Yapı ile imzalandı. 2014/20125 kayıt nolu ihalenin sözleşme tarihi 20 Mayıs 2015'ti.
Sabiha Gökçen Havalimanı'na ikinci pist için ikinci etap ihale ise 7 Haziran 2016'da yapıldı. Bu kez 21/b usulü yani pazarlık usulünün davet tipi tercih edildi. Yaklaşık maliyet 1 milyar 698 milyon 650 bin TL olarak belirlendi. 2016/194060 kayıt nolu ihaleyi yüzde 17.71 oranında indirimle Makyol İnşaat aldı. 1 milyar 397 milyon 839 bin 963 TL ile sözleşme imzalandı. (Makyol, daha önce de Atatürk Havalimanı PAT sahaları onarım işini yine pazarlık usulüyle almıştı.)
İkinci etabın teslim süresi olarak 14 ay belirlendi. Buna göre, ikinci pistin 2017 Ağustos'unda tamamlanması gerekiyordu. Daha ilk etap bile bitmemişken fazla iyimser bir takvimdi ama kimse bir şey diyemedi. Takvimler sürekli ötelendi.

GENEL MÜDÜR İNCELEDİ

DHMİ Genel Müdürü Hüseyin Keskin, geçen yıl ağustos ayında ikinci pistte incelemelerde bulundu. Üstyapı hizmet binalarının yüzde 95'inin, saha düzenleme işlerinin ise yüzde 70'inin, hava trafik kontrol kule inşaatının yüzde 50'sinin tamamlandığını açıkladı.
Mevcut piste paralel olarak yapılan 3.5 km uzunluğundaki ikinci pist bittiğinde, 104 adet C kategori uçağa aynı anda hizmet verebilecekti. 1 milyon metrekareden fazla kaplamalı alana sahip 3 adet apron işinin yer aldığı 2. etap işler yüzde 70 düzeyine ulaşmıştı.

1. PİSTE ONARIM ŞART

Tüm bu ihale süreçleri devam ederken, yetkililer ve konunun uzmanları arada bir, “2. pist açıldığında 1. pist bakıma, kapsamlı bir onarıma alınacak” demeyi de ihmal etmiyordu. İşin bu kısmı gerçekten önemliydi.
İlki 2014'te, ikincisi 2016 yılında açılmış ihaleler sonucu başlanan pist inşaatları sürerken, İstanbul Yeni Havalimanı, bilime, planlamaya, akla, hukuka, kamu yararına dair tüm uyarılar kulak arkası edilerek tamamlandı ve açıldı.
Sabiha Gökçen'deki ikinci pistin, iş bitirme süreleri dolmasına karşın neden açılamadığına dair bütün resmi ya da gayrıresmi sorular cevapsız kaldı.
Hatta pistte (Melen Barajı'nı hatırlatacak şekilde) çatlak meydana geldiği ancak bunun gizlendiği haberleri de çıktı. Bu konuda da sorumluluk alıp açıklama yapan olmadı.

İKİNCİ PİST NİYE AÇILMADI

“Low cost” yani düşük maliyet prensibiyle çalışan özel bir havayolu şirketine ait uçağın Sabih Gökçen Havalimanı'nda pistten çıkmasının kesin nedenleri henüz rapora bağlanmış değil. Ancak konunun uzmanları, üç yurttaşın ölümüyle, onlarcasının yaralanmasıyla sonuçlanan bu faciaya dair  pek çok tahmin ve yorumda bulunuyor. Yorumlarda “Bu tip kazalarda birden çok neden birleşebilir” yaklaşımı dikkat çekiyor.
Sebep ne olursa olsun, yıllarca tek ve bir pistin aralıksız kullanılmasının, ihtiyacı 10 yıl önce saptanıp büyük ihaleler yapılmasına karşın ikinci pistin bitirilip açılmayışının fazlasıyla sorunlu bir durum olduğu ortadadır.
Yüzü gözü kan içinde, boynu sarsıntılardan etkilenmesin diye ilk yardımda boyunluk takılmış yaralı yolcuların enkaz alanından ring aracıyla taşınması ise parti devletinin, felaketler karşısındaki kurumsal kapasitesinin ne durumda olduğunu göstermektedir.
Elazığ depreminin ardından Kızılay'da ortaya çıkan yolsuzluk dolu bağış skandalını tartıştığımız gün Van Bahçesaray'daki çığ faciası, ikinci çığın altında kalan yurttaşları kurtarma çalışması sürerken Sabiha Gökçen'de uçağın pistten çıkmasıyla ortaya çıkan görüntülerin, bundan sonra yaşayacaklarımızın habercisi olmamasını dileyelim.
DHMİ açıklamalıdır: Sabiha Gökçen Havalimanı için yıllar öncesinin fiyatlarıyla devlet bütçesinden yaklaşık 2 milyar TL'ye, iki müteahhide, iki etap halinde ihale edilen ikinci pist neden tamamlanmadı?