loading
close
SON DAKİKALAR

Kara para mücadelesinde söylenmeyenler

Çiğdem Toker
Tarih: 30.06.2023
Kaynak: Çiğdem Toker - T24

Çiğdem Toker; FATF, Türkiye ile ilgili gri liste analizinde önemli bir not daha düşüyor. O da Türkiye eylem planında ilerlemeyi sürdürse bile "bütün tarihlerin artık sona erdiği."

Türkiye, kara para ile mücadele konusunda 2021 yılı Ekim ayından bu yana "gri liste"de. Gri listeye alan kurumun adı Kara paranın Aklanmasında Uluslararası Mali Eylem Görev Grubu. Kısa adı da FATF.

Basit anlatımla, bir üye ülke, kara paranın aklanması mücadelesinde yapması gereken ödevleri yapmayınca "gri liste"ye alınıyor. Yapılan ve yapılmayan ödevler bir liste halinde yayımlanıyor. Bütün dünya, bir üye ülkenin hangi ödevi yapıp hangisini yapmadığını görüyor. Üye ülke, ev ödevlerinin tamamını yapınca gri listeden çıkıyor.

Geçen nisan ve şubat aylarında bu köşede "gri liste" gelişmelerini Türkiye'nin neler yapıp yapmadığını ayrıntılı olarak yazdım.

Nisan ayındaki yazımın sonunda, Türkiye'nin gri listeden çıkıp çıkmayacağının Haziran ayında belli olacağı notunu düşmüştüm.

Türkiye Gri Liste'den çıkamadı

Gerçekten de 21-23 Haziran tarihlerinde FATF toplandı. Ardından yazılı açıklama yaparak gri listenin son güncel durumunu açıkladı:

Türkiye hâlâ gri listede. Yani daha önce taahhüt etmiş olduğu ödevleri tamamlayamadığı için listeden çıkamadı. Birazdan bunun nedenlerine geleceğim. Ama öncesinde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in AA'ya yaptığı açıklamanın haberine bakalım.

Şimşek, FATF'in, Türkiye hakkında belirlediği 7 eksikliğin ikiye indirildiğini, kara ve para ve terörün finansmanıyla mücadelesinin kararlılıkla sürdüğünü söylüyor ve şu taahhütte bulunuyor:

"En kısa sürede bu eksiklikleri de tamamlayarak Türkiye'nin gri listeden çıkarılması sağlanacaktır."

Bir bakanın, ülkesi için zor bir duruma ilişkin gelişmede öncelikle olumlu yönü görüp kamuoyuna göstermesi normaldir… Şimşek'in açıklamasına göre FATF yakında bir rapor yayımlayacak ve bu raporda Türkiye'nin standartlara uyum konusunda en başarılı ülkeler arasına girdiği ortaya koyulacakmış. Bu kısım biraz ilginç tabii. Hayır, Şimşek henüz yayımlanmamış bir raporda ne yazacağını önceden bildiği için değil! Konumu gereği bu mümkün olabiliyor demek ki.

Bu bilgide ilginç olan FATF'in geçen hafta güncel halini duyurduğu "gri liste"de Türkiye'ye atfen açıklanan iki eksikliğin epeyce önemli olması. Yani bu iki önemli eksikliğe rağmen Türkiye çok başarılı bulunacaksa ne mutlu bize…

Türkiyenin iki ödev eksiği

FATF sitesinde yer alan açıklamada "gri liste"deki ülkeler ile ilgili durumlar tek tek irdelenmiş. Türkiye'nin kara paranın aklanması soruşturmalarında mali istihbaratın kullanımı, kâr amacı gütmeyen kurumlara ilişkin risk bazlı yaklaşım konusunda olumlu adımlar attığı belirtiliyor. Bunlar Şimşek'in belirttiği iyi gelişmeler. Buna karşın FATF Türkiye'nin iki ödevinde eksiklik olduğunu kayda geçiriyor.

"Stratejik" olarak vurgulanan bu iki eksiklik şöyle sıralanıyor:

- Türkiye'nin kara para aklanmasıyla ilgili daha karmaşık soruşturma ve kovuşturmaları üstlenmesi gerekiyor.

- Türkiye'nin terörizm davalarında daha fazla mali soruşturma yürütmesi gerekiyor. Bu kapsamda Birleşmiş Milletler'in belirlediği gruplarla ilgili terörün finansmanı soruşturmalarına ve kovuşturmalarına öncelik vermesi gerekiyor.

Bütün süreler doldu

FATF, Türkiye ile ilgili gri liste analizinde önemli bir not daha düşüyor. O da Türkiye eylem planında ilerlemeyi sürdürse bile "bütün tarihlerin artık sona erdiği"…

Yani Türkiye kara para mücadelesindeki ev ödevleri için belirlenen takvimlerin, sürelerin tamamını kullanmış. FATF, değerlendirmesinin burasında, "as soon as possible" ifadesini kullanıyor. Yani mümkün olan en kısa sürede eksiklerin tamamlanması gereğine vurgu yapıyor.

Buradan bizim anladığımız Türkiye'nin gri listeden çıkabilmek için ülkemizde kara para aklanmasıyla ilgili davaların artacağı, daha karmaşık soruşturmaların yürütüleceği ve BM'nin duyurduğu terörle ilişkili gruplarla ilgili soruşturmalara öncelik verileceği.

İzleyeceğiz.

ÜYE YORUMLARI

Yorum Yap

Facebook Yorumları