KKM tartışması büyüyor

Çiğdem Toker; TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nun üyeleri Komisyon salonunu terk etti. CHP Genel Başkan yardımcısı Bülent Kuşoğlu, yapılanın TBMM'ye saygısızlık olduğunu söyledi.

Kur Korumalı Mevduat  (KKM),  geçen yıl sonu, TL'den dövize kaçışı durdurmak için getirildi.
Kamuoyuna yapılan açıklamalar bu yöndeydi. Ancak uygulama ilerledikçe, KKM'nin varlıklı olanlara yaradığı ortaya çıktı. Özellikle halkın satın alma gücü düştükçe, KKM hesaplarına Hazine ile Merkez Bankası'ndan aktarılan  kaynaklar, konuya ilişkin tartışmayı büyütüyor. Geçenlerde, KKM'nin bu yıl sonu bitecek süresi bir yıl daha uzatıldı. Bunu sağlayan yasal düzenleme TBMM'de görüşülürken, Merkez Bankası'nın üst düzey bürokratı bilgi vermekten kaçınmıştı. Hatta “hiçbir şekilde bilgi vermeyeceğini” söylediği aktarılmıştı. Bunun üzerine TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nun üyeleri Komisyon salonunu terk etti. CHP Genel Başkan yardımcısı Bülent Kuşoğlu, yapılanın TBMM'ye saygısızlık olduğunu söyledi.

FUAT OKTAY: BİLGİ VERİLMELİ

İşte bu konu iki gün önce 2023 yılı bütçe kanun teklifi görüşmelerinde tekrar gündeme geldi. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bütçenin geneli görüşülürken, KKM hesaplarına ilişkin bilgilerle birlikte hararetli tartışmalar tutanaklara yansıdı.

Muhalefet milletvekilleri Merkez Bankası'nın bilgi vermediğini hatırlattı. Kanun teklifi için Komisyon'da bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Benim tercihim de şahsen Merkez Bankası'nın Plan ve Bütçe Komisyonu'na veya Meclis'e KKM maliyetiyle ilgili bilgiyi paylaşması şeklindedir” diye konuştu.

Bu ifade önemli.

Oktay, KKM'yi doğal olarak savunuyor. Hatta “tabana yayıldığı” görüşünde. Vatandaşların ve şirketlerin KKM uygulamasına “büyük teveccüh gösterdiğini” belirttikten sonra paylaştığı veriler önemli:

TABANA YAYILDI

“21 Ekim 2022 tarihi itibarıyla KKM'ye katılım sayısı 2.3 milyon kişiyi aşarken, toplam tutar da 1.45 milyon TL'yi geçmiş ve mevduattaki TL payı yüzde 50'ye yaklaşmıştır. Bu durum, düşük gelir gruplarında toplanan vergilerin mevduat sahiplerine aktarıldığı iddialarının aksine, KKM'nin tabana yayıldığını ve tüm halkımıza hitap eden bir finansal ürün olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.”
Oktay KKM uygulamasının bütçeye maliyetinin 84.9 milyar TL olduğunu söyledi ve “Zaten bu da yine Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından kamuoyuyla şeffaf bir şekilde paylaşılmaktadır” diye ekledi.

★★★

KKM hesapları gerçekten de Oktay'ın belirttiği gibi tabana mı yayıldı? Görüşmeler gece geç saatlerde kapanmadan kısa bir süre önce CHP'li Kuşoğlu'nun değerlendirmesi fikir verebilir:

“Bir kişiye ait beş altı hesap, on hesap olabiliyor. Üç beş bankada olabiliyor. Varlıklı kişiler bunlar, farklı bankalarda ve çok fazla hesap açabiliyorlar; Euro hesabı, altın hesabı, döviz hesabı, TL hesabı. Dolayısıyla, bunun 1 milyonun altında olduğu kesindir, belki 500 binin altındadır.”

Oktay'ın Komisyon üyelerinin sorularını yanıtlarken belirttiği bir diğer ilginç ayrıntı da maliyet tartışmasına ilişkindi. “KKM sebebiyle Merkez Bankası'nda oluşan maliyet, Hazine ve Maliye Bakanlığı'mızın açıkladığı maliyetlerin altındadır” diyen Oktay'a, Komisyon üyesi HDP Milletvekili Garo Paylan “Nereden biliyorsunuz?” diye sordu. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, şu yanıtı verdi:
“Yaklaşık yüzde 75'i civarında olduğunu tahmin ediyoruz. Merkez Bankası başkanı inanıyorum ki Plan ve Bütçe Komisyonu'nda gerekli detaylı bilgilendirmeyi kendisi yapacaktır. “

Oktay, bütün ısrarlara rağmen Merkez Bankası'ndaki KKM maliyetini net rakamlarıyla açıklamadı.

Bakalım bu veriler temenni ettiği gibi Merkez Bankası başkanından gelecek mi?