Nakkaş-Başakşehir’de şirket operasyonları

Çiğdem Toker; Türkiye’de kurulmuş bir şirketin sermaye paylarının Hollanda’da kurulu bir şirkete devrinin sebebi, Türkiye ile Hollanda arasında 1986 yılında imzalanmış ikili yatırım anlaşması olabilir mi?

Yap İşlet Devret (YİD) modeli ve dört yıl öncesi fiyatlarıyla, yaklaşık 8 milyar TL’ye Rönesans şirketine ihale edilen Nakkaş-Başakşehir otoyolu için, 11 mahalle ve köyde 125 parça arazi acele kamulaştırılacak.

Kuzey Marmara Otoyolu’nun (KMO) sekizinci kesimi olan Nakkaş-Başakşehir otoyolu için yapılacak acele kamulaştırma işlemlerine tabi kroki ve araziler, ada parsel numaraları ile birlikte Resmi Gazete’de yayımlandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzalı kararda, toplamı 125’i bulan 11 köy ve mahalle şunlar:

Nakkaş, Yeşilbayır, Hadımköy,Ömerli, Şamlar, Tatarcık, Ispartakule,Firuzköy, Hoşdere, Kayabaşı, İkitelli.

25 kilometresi otoyol, 20 kilometresi bağlantı yolu olmak üzere toplam 45 kilometre uzunluğunda olack Nakkaş-Başakşehir otoyolu konusunda son haftalar finansman, ortaklık yapısı bakımından hareketli geçti.

Samsung’dan yönetici

Nakkaş Otoyol A. Ş. şirketine 10 Ekim 2024 tarihli Ticaret Sicil kayıtlarına göre, Seung Chan Jung, yönetim kurulu üyesi olarak atandı. Bu görevde 7 Ekim 2027’ye kadar kalacak olan Chan Jung, Samsung C&T yani Samsung İnşaat’ın Genel Müdürü. Samsung C&T de Samsung grubunun ilk şirketi olarak biliniyor.

Bu görevlendirmeden kısa bir süre sonra  EBRD bir açıklama yaparak şirkete 240 milyon euro kredi sağlandığını duyurdu. EBRD kredisinin 195 milyon euroluk kısmı EBRD’den, 45 milyon euroluk kısım ise Bank of China’dan sağlanacak.

EBRD’nin kredi açıklamasının hemen ertesinde de dünkü Resmi Gazete’de acele kamulaştırma kararının yayımlanması, bu kamulaştırma için finansmanın beklendiğini düşündürüyor. Gerçekten de Nakkaş-Başakşehir otoyolu için geçen hafta 18 Ekim’de finansal kapanış töreni düzenlenmişti. Güncel tutarlarla 1,43 milyar euro yatırım değerine sahip olduğu bildirilen projenin finansman kapanış töreninde  Samsung C&T’nin konsorsiyum ortağı olduğu belirtilmişti.

KMO kapsamındaki bu otoyol ile İstanbul trafik yoğunluğunun azaltılacağı, Halkalı, Başakşehir, Kayaşehir, Kayabaşı ve Bahçeşehir yerleşimlerinin ulaşım sorunlarının çözüleceği, Çam ve Sakura Şehir Hastanesine ulaşımın rahatlatılacağı belirtiliyor. Karayolları Genel Müdürlüğü resmi sitesinde, proje anlatılırken “Kanal İstanbul Projesi gerçekleştirildikten sonra geçişin batısında kalacak yerleşim yerlerine ulaşım imkânı sağlanması” diye bir ifade de dikkat çekiyor. Nakkaş-Başakşehir’in yeni ücretli yol ile İstanbul Havalimanı’na erişimi iyileştireceği de açıklandı.

Şirket operasyonu ve Hollanda faktörü

Nakkaş Otoyol A.Ş şirketi, Karayolları Genel Müdürlüğü ile Yap İşleit Devret Uygulama Sözleşmesi imzalamak için kurulmuş özel amaçlı bir şirket.

Nisan 2021’de 50 bin TL ile kurulan bu şirketin üç kurucu ortağı, Rönesans grubu bünyesindeki şu üç şirketti: RNS PPP Altyapı, RC Rönesans İnşaat ve REC Uluslararası.

Bu yılın başlarında önemli bir değişikliğe gidilerek Nakkaş Otoyol’u kuran Rönesans Grubu’ndaki şirketler paylarını, Hollanda’da kurulu NAK Infrastructure Investmen BV adlı şirkete devretti.

Uluslararası tahkim

Türkiye’de kurulmuş bir şirketin sermaye paylarının Hollanda’da kurulu bir şirkete devrinin sebebi konusunda bir tahminimiz olabilir. O da Türkiye ile Hollanda arasında 1986 yılında imzalanmış ikili yatırım anlaşması. Bu anlaşma, şirkete, uyuşmazlık halinde uluslararası tahkime gitme imkanı sağlıyor. Böylece Rönesans grubu, Yap İşlet Devret modelli otoyol projesi için bir şirket operasyonuyla, yapılan Uygulama Sözleşmesi için uluslararası tahkimin kapılarını hukuken açmış oluyor. Bu, projeye finansman sağlayacak olan kreditörlerin talebi olsa gerek…

Nakkaş Otoyol şirketi paylarının Hollanda merkezli şirkete devriyle şirket tek pay sahipli hale geldi. Ancak daha sonra bu yapı da değişti.

8 Ekim’de tekrar değişti

8 Ekim tarihli yeni kararla daha önce Hollanda’da kurulmuş bir şirket olan NAK Infrastructure Investment’in Nakkaş Otoyol şirketindeki payı yüzde 100’den yüzde 75’e düştü, NakkaşSPC İnşaat Yatırımları A.Ş’nin sermaye payı yüzde 24,998’e çıktı

İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş Nakkaş Altyapı Girişim Sermayesi Yatırım Fonu’nun payı 0,002’ye çıktı.

Birçok okura oldukça teknik gelmesi muhtemel bu şirket gelişmeleri ve operasyonlarının milyonlarcaa vatandaşı ilgilendiren en önemli iki boyutu ise euro üzerinden verilmiş garantiler.

Henüz araç ve kilometre başına ne kadar olduğunu bilmediğimiz euro garantili, Nakkaş-Başakşehir otoyolu için dört yılda bu kadar şirket operasyonu yapıldığına, sermayedar şirketin Hollanda’ya taşındığına ve uluslararası finans desteği alındığına bakılırsa, paralı geçiş bedelinin çok yüksek olacağını tahmin etmek zor değil.

11 köy ve mahallede, 125 parça arazinin kamulaştırılacağı bu otoyol üzerinden Türkiye’de bütçeyi rehin alacak bir proje daha eklendiğini söyleyerek bitirelim.