Yolsuzluk gençlerin umurunda

Çiğdem Toker; Gençlerin yolsuzluğu umursaması ve seçim tercihlerine yansıyacağını dile getirmesi, bana göre bu araştırmanın en umut verici sonuçlarından biri.

Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin yolsuzluklar konusunda yaptırdığı araştırmanın sonuçları açıklandı.
“Türkiye'de Yolsuzluk: Neden? Nasıl? Nerede?” başlıklı araştırmanın sonuçları, Türkiye'de yolsuzlukların çoğaldığı kanaatinin arttığına ve yolsuzlukların özellikle gençlerin seçim tercihlerine yansıyacağına işaret ediyor.

KONDA Araştırma Şirketi, Uluslararası Şeffaflık Derneği için yaptığı araştırmada 2 bin 780 kişi ile telefon araması yoluyla görüştü.

Gençlerden başlayalım. Raporda “Z kuşağı etkisi” başlığıyla yer alan bölüme göre; 15-17 yaş aralığında olup henüz hiç oy kullanmamış gençlerin %88'i, 18-32 yaş aralığındaki gençlerin ise %83'ü, oy verecekleri parti hakkında çıkacak olası bir yolsuzluk iddiasının, sandıkta verecekleri karar üzerinde kesinlikle veya kısmen etkili olacağını söylemiş.

KARARSIZLAR EN NET KÜME

Yolsuzlukların seçmen tercihlerine nasıl yansıdığı, 2023'ün seçim yılı olduğu hatırlandığında büyük önem taşıyor. Araştırma sonuçlarına göre toplumun yüzde 79'u, partisi hakkındaki yolsuzluk iddialarının tercihleri üzerinde etkili olacağını ifade ediyor. Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin raporundaki
değerlendirme şöyle:

“Toplumdaki her 10 kişiden 8'i, bir yolsuzluk iddiasının gelecek seçimdeki oy tercihini kısmen veya kesinlikle etkileyeceğini söylerken bu konudaki en büyük kırılım seçmen davranışlarında yaşanıyor. Kararsızlar yolsuzluğa karşı en net tavrı sergileyen seçmen kümesi olarak dikkat çekiyor. Kararsızların %94'ü oy verdikleri parti hakkındaki yolsuzluk iddiasının, oy tercihlerini ‘kesinlikle' veya ‘kısmen' etkileyeceğini söylüyor.”

“GÜVEN BUNALIMI”

Araştırmaya katılanların %74'ü yolsuzluğun son iki yılda arttığını düşünürken yalnızca %16'sı bu yargıya katılmıyor. Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin 2016 yılında yaptırdığı araştırmada, yolsuzluğun arttığını düşünenlerin oranı yüzde 55'ti. Bu oranda beş yılda gerçekleşen yüzde 20'ye yakın artış, rapora göre “kurumlara yönelik kurumlara yönelik güven bunalımı” ve “olumsuz yöndeki algının ciddi biçimde pekişmesi” anlamına geliyor.

Cumhur İttifakı seçmenine göre de yolsuzluk araştırmasının kayda değer sonuçlarından biri de iktidara oy veren seçmenler arasında da yolsuzluğun arttığı fikrinin öne çıkması. AKP seçmenin yüzde 44'ü, MHP seçmeninin de yüzde 63'ü, son iki yılda yolsuzlukların arttığı görüşünde.

Yolsuzluğa bakışta muhalefet partileri seçmenlerine göre oluşan ayrışma da dikkat çekici. Araştırmaya katılanlar arasındaki CHP seçmenlerinin yüzde 97'si, İYİ Parti seçmenlerinin yüzde 91'i, HDP seçmenlerinin yüzde 92'si son iki yılda yolsuzlukların arttığını düşünüyor. Kararsızların da yüzde 78'i Türkiye'de son iki yılda yolsuzluğun arttığı kanaatinde.

SEBEP, CEZASIZLIK

Yolsuzluğun yaygınlaşma nedenlerine dair soruda; “yolsuzluğun cezasız kalması”, “ihale sistemleri”, “kamu kurumlarında şeffaflığın ve hesap verebilirliğin olmaması” gibi etkenler ilk sıralarda sayılıyor.

Rapordaki bu konuya ilişkin değerlendirme:

“Büyük yolsuzluk skandallarının soruşturulmaması, aksine bu skandalları gündeme getiren kamu görevlilerinin ya da gazetecilerin cezalandırılması, hukuk devleti ilkesinin önemli ölçüde zedelenmesine ve cezasızlık kültürünün yaygınlaşmasına neden olmaktadır.”

Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin araştırmasında – meraklısının rahatça erişebileceği – daha birçok önemli bilgi ve veri yer alıyor.

Gençlerin yolsuzluğu umursaması ve seçim tercihlerine yansıyacağını dile getirmesi, bana göre bu araştırmanın en umut verici sonuçlarından biri.