Zafer Havalimanı için yeni hesaplar

Çiğdem Toker; Yabancı turisti bölgeye çekecek kaplıca turizmi teşvik edilmedi. İstanbul Havalimanı açılınca, Zafer Havalimanı'na atfedilen lojistik üs misyonu havada kaldı.

Haberi duymuş olabilirsiniz:

Eskişehir Hasan Polatkan Havaalanı kapatılacakmış.

Neden mi?

Eskişehir basınında yer alan haberlere göre, açıldığı 2012'den bu yana zarar eden Zafer Havalimanı'nda devletten çıkan garanti tutarını azaltmak için.

Zafer Havalimanı; Kütahya, Afyon, Uşak illerine hizmet vermek üzere bölgesel havalimanı olarak, Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle IC İçtaş şirketine yaptırıldı.

Yolcu başına iç hatlarda 2, dış hatlarda 10 Euro artı KDV garantisi, on binlerce yolcu uçacak varsayımıyla verildi. Ama hesap çakıldı. Uçmayan yolcular için devletin kasasından her yıl milyonlarca Euro ödeniyor.

ÜÇ VARSAYIM DA BATTI

AKP iktidarı, şirkete bu garantileri verirken üç temel hesaba dayandı:

■ Afyon'daki yerel ölçekte mevcut kaplıca turizmi teşvik edilecek, yurtdışından yüz binlerce turist gelecekti. Tatil sigortaları yurtdışında yapılmış biçimde termal kaplıca turizmi için bölgeye gelecek turistler sağlık turizmi amacıyla on, onbeş gün konaklayacaktı.

■ Afyon mermerin, Kütahya çininin merkeziydi. Lojistik üs kurulacak, Zafer Havalimanı bu iki stratejik ürünün pazarlara açılan kapısı olacaktı.

■ Afyon, Kütahya ve Uşak'tan; Almanya, Belçika, Fransa ve Hollanda'ya çalışmaya gitmiş 400 bin işçi vardı. Onlar ülkelerine gidip gelirken artık Zafer Havalimanı'nı kullanacaktı. Hiçbiri tutmadı.

HOCA'NIN KOYUN YÜNÜ

Yabancı turisti bölgeye çekecek kaplıca turizmi teşvik edilmedi. İstanbul Havalimanı açılınca, Zafer Havalimanı'na atfedilen lojistik üs misyonu havada kaldı. Avrupa ülkelerine çalışmaya gitmiş olan Türk vatandaşları da Eskişehir Havalimanı'nı tercih etmeye başladı. Ulaştırma Bakanlığı'nın Zafer Havalimanı hesabı, Nasrettin Hoca'nın alacaklısına borcunu ödemek için anlattığı koyun yünü fıkrasına döndü. Bir mucize olmazsa, zarar, işletme süresinin biteceği 2044'e kadar sürecek görünüyor.

HESAP KAPATIP ZARARI AZALTMAK

Eskişehir Hasan Polatkan Havaalanı, 33 yıl önce Anadolu Havalimanı adıyla açıldı. Dört yıl önce Eskişehir Teknik Üniversitesi'ne bağlandı. Sivil havacılık açısından standartlarında eksiklikler olsa da işlek, özellikle Belçika'da yaşayan Türklerin sık kullandığı bir alan.

Kapatma niyeti hayata geçerse, çoğunluğu dış hatlardan yaklaşık 100 bin yolcunun Zafer Havalimanı'na kaydırılması planlanıyor. Hesap, Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) müteahhit şirkete bu sayıya karşılık gelen garanti tutarını eksik ödemesi. O da yaklaşık 1 milyon Euro… “ZARAR” DEMİŞLERDİ Zafer Havalimanı'nı yapıp işleten IC İçtaş şirketi yöneticisi Abdullah Keleş, geçen yıl Bloomberg HT'ye, devletin sözleşme gereği ödediği garanti tutarlarının; yatırım maliyeti, işletme gideri ve kredi borcuna yetmediğini, sürekli sermaye artırımı yapmak durumunda olduklarını söylemişti.

41.7 MİLYON EURO KREDİ

Son haberler üzerine güncel durumu öğrenmek üzere, Keleş'i aradım. Abdullah Keleş, şirket olarak, Eskişehir Hasan Polatkan Havalimanı tartışmalarıyla hiçbir ilgilerinin olmadığını söyledi. Zafer Havalimanı'nın yukarıda aktardığım hedeflerle inşa edildiğini teyit eden Keleş'in verdiği bilgiler ile değerlendirmeleri şöyle:

■ Projenin toplam maliyeti 52 milyon 187 bin Euro.

■ Bunun 10 milyon 437 bin Euro'luk kısmı öz sermaye.

■ 41 milyon 750 bin Euro'luk kısmı ise kredi olarak sağlandı.

■ Havalimanları yapısı itibarıyla bir kamu hizmeti olup, 7/24 açık tutulmak, sürekli hizmet verir durumda olmak zorunda olan yapılardır. Dolayısıyla işletme giderleri oluşmaktadır.

“KASADAN 1 KURUŞ ALMADIK”

■ Şirketimiz bugüne kadar kasadan 1 kuruş para almadığı gibi, işletme giderlerini karşılamak ve kredi anapara ile faiz ödemelerini gerçekleştirmek üzere her yıl para aktarmaya devam etmiştir.

■ Bugüne dek yatırılan toplam paranın, bugünkü net değeri 38.4 milyon Euro mertebesindedir. Sonuç olarak; mevcut garanti ödemelerinden şirketimiz kasasına 1 kuruş para girmediği gibi kasamızdan 34.8 milyon Euro çıktığı görülecektir. Yolcu sayıları artmadığı sürece bu durumun devam edeceği de anlaşılmaktadır.

O“OLDUKÇA RAHATSIZIZ”

■ Kamuoyunda dile getirilen “yatırımcıya para ödeniyor” ifadeleri bizleri de oldukça rahatsız etmektedir.

■ Tekraren ifade etmek isterim ki şirketimize hiçbir şekilde para akışı olmamıştır. Şirketimiz gerçek anlamda hem maddi hem de manevi olarak mağdurdur. Gelinen bu olumsuz durumdan bizler de rahatsızız. Ulaştırma Bakanlarımıza da durumu izah ettik.

■ Esasen havalimanları kamu hizmeti niteliği taşıyan ve kâr amacı güdülmeden hizmet veren yapılardandır. Görüleceği üzere ülkemizin birçok noktasında yapılan havalimanları sayesinde ekonomik gelişmeler yaşanmıştır.

■ Ülkemizin bu bölgelerindeki havalimanlarının da yatırım bedellerinin işletme gelirlerinden sağlanamadığı açıktır. Bu ilginç açıklamalar hararetli bir tartışmaya ışık tutacaktır diye düşünüyorum.

YANLIŞ HESAP NEREDEN

Zafer Havalimanı için planlanan yıllık 1.3 milyon yolcu hedefinde çok ciddi bir hesap hatası yapıldığı artık ortaya çıkmış durumda. Hesap hatasının sorumlusu ise AKP iktidarından başkası değil. Her yıl kamu kaynaklarından şirkete ödenen 6-7 milyon Euro'nun yani devletin zararının küçük bir kısmı için de Eskişehir Havalimanı'nı kapatacakmış. Bakalım yanlış hesap nereden, ne zaman ve nasıl dönecek.