Hesabı neden emekçi/emekli ödüyor?

Çiğdem Toker; Merkez Bankası'nın mart ayında yapılması gereken genel kurul tarihi, nisan ayına alındı. Bunun yapılabilmesi için ana sözleşmenin değiştirilmesi gerekiyordu.

Bu genel kurulun faydası şu olacak: Merkez Bankası'nın işini, hesabını zorlaştırdığı halde eleştirel bir tutum getiremediği, zengini daha zengin etmek üzere emekçi aleyhine kurgulanmış KKM'nin, memleket ekonomisine faturasını daha iyi görebileceğiz.

Merkez Bankası'nın mart ayında yapılması gereken genel kurul tarihi, nisan ayına alındı. Bunun yapılabilmesi için ana sözleşmenin değiştirilmesi gerekiyordu. Ana sözleşmenin değişmesi için de olağanüstü genel kurul toplanmak zorundaydı.

Bütün bu işlemler geçtiğimiz haftalarda yapıldı, bitti. Ticaret Sicili'nde 3 Nisan'da yayımlanan kararla genel kurul toplantılarının her yıl nisan ayı içinde, Banka Meclisi'nin saptayacağı günde toplanacağı hükme bağlanarak kesinleştirildi.

Merkez Bankası'nın 5 Nisan tarihli Ticaret Sicili'nde yayımlanan kararıyla da genel kurulun 30 Nisan'da yapılacağı duyuruldu. Genel Kurul'da, Banka Meclisi ile Denetleme Kurulu'nun 2023 yılına ilişkin hesap raporları okunacak. Yine 2023 yılına ilişkin kâr ve zarar hesabı oylanacak. (Banka Meclisi'nin iki, Denetleme Kurulu'nun da bir olmak üzere boşalacak üyelikleri için seçim yapılacak.)

"Normalleşmenin parçası"

Aslında Merkez Bankası'nın 30 Nisan'a alınan bu genel kurulun mart ayında yapılması gerekiyordu. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, bu değişikliği yani genel kurul tarihinin nisana alınmasını, "Normalleşmenin bir parçası" olarak niteledi. "Fabrika ayarlarına dönüyoruz" diyen Karahan bu açıklamaları, Banka'nın olağanüstü genel kurul toplantısında yaptı.

Ne var ki Başkan böyle söylese de tarih değişikliğinin, yerel seçim ile çakışmasının istenmemesinden kaynaklandığı sıklıkla dile getiriliyor. Çünkü Merkez Bankası'nın, 30 Nisan'a alınan genel kurulunda zarar açıklaması bekleniyor. Açıklanacak zararda, özellikle -TL'nin değer kaybını önlemek için icat edilen- Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabından kaynaklanan yükün etkili olduğu belirtiliyor.

KKM hesapları

Şahap Kavcıoğlu'nun Merkez Bankası başkanı olduğu dönemde çok tartışılan KKM hesapları ve yükünün Merkez Bankası'na aktarılması, özellikle son iki yıldır önemli bir soruna dönüştü. Hazine ve Maliye Bakanlığı'na Şimşek'in getirilmesi öncesinde, ekonomi yönetimi KKM hesaplarında şeffaflıktan kaçındı. Zengini daha da zengin eden bu hesaplar için bütçeden aktarılan miktar uzun bir süre açıklanmamış, hatta dönemin başkanı Kavcıoğlu, TBMM'de bu konudaki soruları yanıtsız bırakmıştı.

Faturayı göreceğiz

Banka'nın bir şirket olması nedeniyle ancak hesap dönemi sonunda kâr/zarar açıklayacağı gerekçesiyle cevaptan kaçınılması üzerine, Plan ve Bütçe Komisyonu'nun muhalefete mensup üyeleri ısrar etmiş ancak buna rağmen açıklama yapılmamıştı.

Merkez Bankası'nın 30 Nisan'da yapılacak genel kurulunda, bilançoyla birlikte gerek KKM hesapları gerekse kur farkı riski konularının açıklık kazanması bekleniyor. Bu genel kurulun seyri, Merkez Bankası'nın son mektubunda "asgari ücret yılda bir kere güncellensin" mesajına da ışık tutacak. Aslında, Merkez Bankası'nın bu mesaj ile "Enflasyonun faturasını emekçiler ödemeli" dediğini anlıyoruz elbette.

Yine de bu genel kurulun faydası şu olacak: Merkez Bankası'nın işini, hesabını zorlaştırdığı halde eleştirel bir tutum getiremediği, zengini daha zengin etmek üzere emekçi aleyhine kurgulanmış KKM'nin, memleket ekonomisine faturasını daha iyi görebileceğiz.