İGA Holding'e dev sermaye, patronlarına teşvik

Çiğdem Toker; İGA Holding'in yurt dışı şirket operasyonlarına katılmasıyla sağlanacak kamusal yarar, vazgeçilen vergilere ve ödemelere değecek mi?

İstanbul Havalimanı

İstanbul Havalimanı'nı işleten İGA A.Ş'nin iki ortağı Kalyon ile Cengiz şirketlerinin kurduğu İGA Holding, büyük tutarlı sermaye arttırımına gitti.

Kısa bir süre önce, 10 milyon TL sermaye ile kurulan Holding, bu tutarı 12 milyar 853 milyon 485 bin TL'ye çıkardı.

Cengiz İnşaat ile Kalyon Havacılık şirketlerinin kurduğu İGA Holding A.Ş, sermaye arttırımı kararını, 29 Mayıs'ta yaptığı Genel Kurul'da aldı. Sermaye yükseltilince, İGA Holding ana sözleşmesindeki "sermaye" başlıklı maddesi de değiştirildi. Karar, 30 Mayıs 2024 tarihli Ticaret Sicili'nde yayımlandı.

(Holding yönetim kurulu; Cemal Kalyoncu, Mehmet Cengiz, Uğur Cengiz ve Mehmet Kalyoncu'dan oluşuyor.)

Ticaret Sicil'de yayımlanan kararın sermayeye ilişkin yeni maddesindeki ilgili bölüm şöyle:

"Bu defa arttırılan 12.843.485.000 TL'nin tamamı, banka aracılığı ile nakit olarak ödenen 529 diğer sermaye yedekleri (Sermaye Avansı) hesabında yer alan tutarlardan karşılanmış olup bu tutarların varlığı, Mali Müşavir Işık Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş tarafından düzenlenen 28/5/2024 tarih ve YMM 2860-3697-2024/ÖAR-7 sayılı rapor ile tespit edilmiştir."

Kalyon ile Cengiz'e yeni avantajlar

İGA Holding ortakları, kuruluş sermayesi olan 10 milyon TL'nin üzerine ekledikleri 12 milyar 843 milyon 485 bin TL tutarındaki yeni sermayeyi, nakit olarak (banka aracılığıyla) karşıladı.

Sermaye arttırımının banka aracılığıyla nakit karşılandığı durumlarda genelde söz konusu para, şirket ortakları tarafından yurt dışından getirilebiliyor. Para, yurt dışından fiziki olarak getirilebileceği gibi banka transferi yoluyla mümkün olabiliyor.

Şirket ortaklarının yurt dışından para getirmesiyle banka üzerinden nakit olarak yapılan sermaye arttırımının ise şirket sahiplerine sağladığı bir çok vergisel avantaj var. Şöyle:

- Kurumlar Vergisi: Nakit olarak arttırılan kısım için yapılan özel bir hesaplamayla bulunan tutarın yüzde 50'si Kurumlar Vergisi matrahından indirilebiliyor.

Yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit karşılanan kısma üzerinden, ilgili yıl için Merkez Bankası'nın en son açıkladığı, "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınıyor. Belli şartlar altında bu oran, artabiliyor ya da sıfırlanabiliyor.

- Kur Farkına vergi yok: Öte yandan yurt dışından getirilerek şirkete sermaye olarak konulan yabancı paraların kur farkları vergilendirilmiyor da. Vergi Usul Kanunu'na göre yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırım yapacak olan tam mükellef sermaye şirketlerine sağlanan avantaj şöyle: Şirket, işe başladığı hesap dönemini izleyen hesap dönemi sonuna kadar yurt dışından para getirip sermaye olarak koyduğunda, oluşan kur farkı özel bir fon hesabında tutuluyor ve

Kritik tarihle uyumlu

Böyle bir durumda, şirketin kur farkından istisna edilmesi için şirketin, Ticaret Sicili'ne tescil tarihini izleyen üçüncü ay sonuna kadar yatırım teşvik belgesi için başvurması gerekiyor.

İGA Holding'in kuruluş haberi ile ve İGA A.Ş ortaklarının kurduğu yeni holdingin şirkete ortak edidiğini 24 Nisan tarihli yazıyla T24 okurlarına duyurmuştuk.

İGA Holding 15 Mart'ta ticaret siciline tescil edildi.

Millet iki kuruş zam beklerken

Bu sermaye arttırımı operasyonu ile ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e şu soruları yöneltebiliriz:

- İGA Holding, sermaye arttırımında kullandığı 12,8 milyar TL parayı yurt dışından getirdiyse, kur farkının vergilendirilmemesi avantajından yararlandı mı? Bu avantajın tutarı nedir?

-Nakit olarak arttırılan kısım için Kurumlar Vergisi teşvikinden yararlandı mı? Bu teşvikin parasal karşılığı nedir?

- Gelir İdaresi, yani Maliye bu sermaye arttırım operasyonu için toplamda ne tutarda bir vergiden vazgeçti?

- Vergi muafiyet ve istisnalarının azaltılacağının konuşulduğu günlerde bunun gibi devletin feragat ettiği başka vergi var mı?

- Anımsatma notu: İGA Holding'in kurulduğu yazımın ardından arayan şirket yetkilisi, söz konusu holdingin yurt dışından gelen işletme talepleri ile çeşitli şirket operasyonlarına katılmak için kurulduğunu belirtmişti.

- Buna bağlı son soru:

- İGA Holding'in yurt dışı şirket operasyonlarına katılmasıyla sağlanacak kamusal yarar, vazgeçilen vergilere ve ödemelere değecek mi?

Bu soruların cevapları, patronların asgari ücrete ara zam ihtimaline yüksek sesle itiraz ettiği bu günlerde ve memur/emekli kesimlerinin küçücük bir zam için büyük beklentiye girdiği dönemde olmamız nedeniyle çok daha büyük önem taşıyor.

Yazıyı bitirirken İstanbul Havalimanı'nı yapıp işleten İGA'nın devlete taahhüt ettiği 1 milyar 195 milyon Euro kira borcunun 2042 yılına ertelendiğini, bu ertelemenin bizzat dönemin DHMİ Genel Müdürü Hüseyin Keskin tarafından açıklandığını da hatırlatalım.

İktidar yanlısı büyük sermaye şirketlerine sağlanan vergisel avantajlar ve teşviklerin, insan gibi yaşamakta zorlanan milyonlara ne anlam ifade ettiğinin topluma anlatılması gerekiyor.