Libya dengesi

Hüsnü Mahalli; Draghi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ‘diktatör’ demeden önce İtalya’nın Ankara ile olan ilişkisi iyiydi.

BM, ABD ve Almanya’nın çabasıyla sağlanan ateşkes sonrasında oluşturulan Kurucu Meclis 5 Şubat’ta beklenmeyen bir şekilde Muhammed Yunus Menfi’yi Başkanlık Konseyi Başkanlığı’na (Cumhurbaşkanı) ve Abdülhamid Dibeybe’yi başbakanlığa seçti.

Hükümetini kurma sürecinde Dibeybe ilk dış ziyaretini Mısır’a yaparak “Erdoğan’ın düşmanı” Sisi ile buluştu.

Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi ise ilk dış ziyaretini Fransa’ya yaparak yine “Erdoğan düşmanı” Macron’la görüştü ve Fransız Elçiliği’nin Trablus’da yeniden açılmasına karar verildi.

Menfi dönüş yolunda Kahire’ye uğradı ve “Erdoğan düşmanı” Sisi ile bir araya geldi.

Başbakan Dibeybe 14 bakanıyla birlikte dün Ankara’ya geldi.

Başbakan Dibeybe Ankara’dayken Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi bugün Aralık 2019’da büyükelçi olarak kovulduğu Atina’ya gidiyor. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise 6 Nisan’da Trablus’a giderek Menfi ve Dibeybe ile görüşmüştü.

Aynı gün İtalya Başbakanı Mario Draghi, Trablus’daydı ve Miçotakis’la bir araya gelmişti.

Draghi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ‘diktatör’ demeden önce İtalya’nın Ankara ile olan ilişkisi iyiydi.

1911’de Libya’yı Osmanlı’dan alan ve 2011’de Libya’yı bombalayan ülkeler arasında Fransa ile birlikte ilk sırayı paylaşan İtalya’nın Yunanistan, Fransa ve Mısır’ın tersine Libya konusunda Ankara ile çok fazla kavgalı değildi.

Müthiş bir denge!

Menfi ve Dibeybe’nin ziyaret ettiği ülkeler:

Türkiye ve İtalya’yı ayrı tutarak Türkiye karşıtı Mısır, Fransa ve Yunanistan.

Dibeybe’nin 7 Nisan’da Kuveyt ve “Türkiye karşıtı” BAE ve Suudi Arabistan ziyaretlerini unutmayalım.

Dönelim ilk dört ülkeye.

Kasım 2019’da Türkiye Trablus’daki Sarraj hükümetiyle deniz anlaşmasını imzalayınca bu anlaşmayı tanımayan Yunanistan önce İtalya (9 Haziran 2020) sonra da Mısır (6 Ağustos 2020) ile benzer anlaşmalar imzaladı.

Ama kavganın öncesi de vardı.

Çünkü Ankara Trablus’daki Sarraj yönetimi ve İslamcı grupları desteklerken diğerleri Bingazi’deki General Hafter tarafını tutuyordu.

Türkiye’nin Libya’ya asker göndermesi, orada üsler kurması, Libya askerlerini eğitmesi ve Suriye’den oraya binlerce paralı asker taşıması işin daha karmaşık boyutu.

Menfi ve Dibeybe’nin gittiği her yerde öncelikle bu konular konuşulmuştur. Çünkü BM, ABD ve AB’nin sponsorluğunda varılan ulusal uzlaşmanın temel koşullarından biri Menfi-Dibeybe ikilisi tüm yabancı askerleri ve paralı askerleri ülkeden çıkaracak. Hem de seçimlerin yapılacağı 24 Aralık’tan önce.

Konu öncelikle Ankara’yı ilgilendiriyor ve Ankara bu konuda istekli görünmüyor.

Bunun farkında olan Ordu Komutanı Hafter uzun aradan sonra önceki gün ortaya çıktı ve “Ulusal ordumuz göz bebeğimizdir. Kimsenin ona zarar vermesine izin vermeyiz” dedi.

Onun için herkes Dibeybe’nin olası Washington ziyaretini bekliyor.

O tarihe kadar Biden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arar mı bilinmez ama bölgede her an her şey olabileceği için Libya konusu henüz olgunlaşmadı.

Şimdilik herkes Ukrayna ve Karadeniz gerginliği, İran nükleer anlaşması, İsrail’in İran gemilerine ve nükleer tesislerine yönelik provakasyonlarıyla meşgul.

Mavi Nil üzerinde inşa edilen barajlar ise Mısır ve Sudan’ın her an Etiyopya ile savaşmalarına neden olabilir.

Libya’nın komşusu Tunus’un Cumhurbaşkanı Kays Said ve Rus Dışişleri Bakanı Lavrov dün bu ve diğer konular için Kahire’deydi.

Gündemde başka konular da var ama Biden’ın petrol ve doğal gaz zengini Libya’yı unutacağını sanmıyorum.

O zamana kadar Ankara ne yapar bilinmez ama Mısır, Suudi Arabistan ve BAE ile barışma çabası zor durumda olduğunu gösteriyor.

Ankara ne yapar bilinmez ama “düşmanlar” rahat durmaz.

Fransa, BAE, ABD, İsrail, İspanya, Kanada, Kıbrıs, İspanya, Slovenya, Avusturya, Ürdün ve Romanya dün Yunanistan hava sahası bölgesinde ortak tatbikat başlattılar.

İlginç bir detayla:

Daha önceleri bu tür tatbikatlara aktif katılan Mısır bu kez belki de Ankara’nın barışma çabalarına karşılık bu kez gözlemci olarak katılıyor.

Ama aynı Mısır “Ankara Müslüman Kardeşlere verdiği desteği toptan kesmeden ve Libya’daki askerini çekmeden barışma yok” diyor.

Bekleyelim görelim.

Her an her şey olabilir!