Sırada Ermenistan var

Hüsnü Mahalli: Rusya karşıtı Paşinyan’ın kazanması ABD ve Moskova karşıtı Avrupa ülkelerini sevindirdi ve Ankara ile barışması için Paşinyan’a telkinlerde bulundular.

Kanlı Arap Baharı öncesinde AKP yönetiminde Ankara’nın geleneksel iki “düşmanı” Yunanistan ve Ermenistan dahil tüm komşularla arası çok iyiydi.

“Bahar” geldi işler karıştı.

“Bahar”la birlikte tarihsel anıların motivasyonu ile ideolojik davranan AKP “hilafet ve saltanat” rüyası görmeye başladı.

2011 öncesinde “dost” olan herkes yavaş yavaş düşman olmaya başladı. Her yerde herkesle kavga eden AKP sonunda kala kala Katar’a kaldı.

Peki sonra ne oldu?

AKP yönetiminde Ankara her konuda, her alanda ve her düzeyde sıkıştı.

Peki sıkışınca ne yaptı?

Bağırıp çağırdığı, hakaret ettiği, aşağıladığı ve türlü türlü laf ederek kavga ettiği tüm ülkelere “gelin barışalım” diye yalvardı.

Mısır, Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve İsrail.

Şimdi sırada Ermenistan var.

TBMM’de konuşan Bakan Çavuşoğlu “Doğrudan diyaloğun başlayabilmesi için özel temsilciler atayacağız” dedi ve atadı.

1991’de Ermenistan’ı tanıyan ancak soykırım iddialarından dolayı diplomatik ilişki kurmayan Ankara 1993’den bu yana Ermenistan’la olan sınırını kapalı tutuyor.

Erivan’ın soykırım iddialarına paralel bir çok batılı ülkenin ve son olarak 24 Nisan’da Başkan Biden’ın bu iddiaları kabul etmesiyle Ankara’nın Ermenistan’la ilişkileri bir türlü düzelmedi.

6 Eylül 2008’de Cumhurbaşkanı Gül’ün maç için Erivan’a gitmesi, 15 Ekim 2009’da Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın benzer nedenle Bursa’ya gelmesi ve öncesinde İsviçre’nin arabuluculuğu ile 10 Ekim 2009’da Zürih’te imzalanan İşbirliği Protokolü iki ülke arasında sorunları çözmeye yetmemişti.

Erdoğan’ın başbakan olarak Sarkisyan’la 29 Ocak 2009’da Davos’ta ve 10 Nisan 2010’da Washington’da görüşmesi de işe yaramadı.

Çünkü Ermenistan soykırım iddialarından vazgeçmiyor ve Karabağ’la birlikte 5 Azerbaycan kasabasını işgal ediyordu.

Peki şimdi ne oldu?

Türkiye ve İsrail’in desteğiyle Azerbaycan geçen yıl işgal altındaki topraklarının büyük bölümünü kurtardı. Ordusu hezimete uğrayan Başbakan Paşinyan dolaylı da olsa kendilerine destek vermeyen Rusya’yı suçladı. Rusya destekli generaller ve siyasi partiler Paşinyan’dan kurtulmak istedi ancak geçtiğimiz Haziran’da yapılan seçimleri yine Paşinyan kazandı.

Rusya karşıtı Paşinyan’ın kazanması ABD ve Moskova karşıtı Avrupa ülkelerini sevindirdi ve Ankara ile barışması için Paşinyan’a telkinlerde bulundular.

O da söz dinlemiş olacak ki Ankara’dan giden olumlu sinyalleri doğru algılamış ve “gelin barışalım” moduna girmiş.

Rusya her iki tarafın ortak “düşmanı”!

AKP yönetiminde Ankara’ya göre; Azerbaycan ve Gürcistan’dan sonra Ermenistan’ı da yanına alan bir Türkiye Kafkaslar’da Rusya’nın karşısında durabilecek, kendi stratejik planlarını uygulayabilecek ve farklı tarihsel hesaplaşmalarını gerçekleştirebilecek.

Karabağ yenilgisinden sonra çok ciddi ekonomik sıkıntılar yaşayan Ermenistan ise her türlü ekonomik faaliyetten (sanayi, tarım, ticaret, turizm yok) yoksun olarak Türkiye ile kavgalı olduğu sürece bu sıkıntılardan kurtulamayacağını bilmektedir.

Paşinyan; Türkiye ile sınırın açılması, uçak seferlerinin başlaması ve karşılıklı ticaretin canlanmasıyla üç milyon nüfusu olan ülkesindeki sorunları çözebileceğine inanıyor.

Elbette batılı ülkelerin de desteğiyle.

Karabağ sorunu çözülme yoluna koyulduktan sonra geriye bir tek soykırım iddiaları kalıyor.

Perişan durumda yaşayan Ermenistan şimdi çok zor bir seçim yapmak zorunda:

Ya böyle yaşamaya devam edecek ya da kendi tarihinin sorgulanmasına izin verecek ve gerektiğinde bu tarihin bazı sayfalarını unutmaya çalışacak.

Fazlasıyla acı içeren bu sayfaları unutmak elbette kolay değil ama Paşinyan’ın da başka da çaresi yok gibi.

Erdoğan’ın kavga ettiği herkesle barışmaya bakarak kendisi de Erdoğan’la barışmayı düşünmüş olabilir.

İşin içinde komşu Rusya ve İran’ın var olduğunu hatırlatarak bu işin nereye varacağını kestirmek pek kolay değil ama Kafkaslar’da her zaman her şey zor.

2008’de Rusya’ya kafa tutmaya çalışan Gürcistan, Güney Osetya ve Abhazya’yı kaybetti.

2013-2014’de Rusya’ya kafa tutmaya çalışan Kiev Kırım Yarımadası, Lugansk ve Donetsk’i kaybetti.

Azerbaycan’ın bağımsızlığından sonra Rahmetli Elçibey Moskova ile ters düşünce Karabağ ve 5 Azeri kasabasını Ermeniler’e kaptırdı.

Yeni maceralara hazırlıklı olalım.