Balıkesir’de bu seçim farklı olacak

“Ekiliyor biçiliyor, boşa... Sütün kilosu 1-1.5 TL arasında değişiyor. Samanı bile ithal alıyoruz.”
Balya’ya bağlı Akbaş köyüne uğruyorum. Şirin, tertemiz köyün kahvesini işleten, bir kadın. Kübra Hanım, başta zorluk çektiğini ama artık herkesin alıştığını söylüyor. Mütedeyyin bir insan olan Kübra Hanım, İvrindi ilçesine dikilen koyun heykelini eleştiriyor: “Bari yanına bir kuzu koysalardı, ne o öyle?”

Kahvede oturan emekli beyler sohbete dahil oluyor. “AKP hizmet yaptı ama bıktı millet” diyen de var, üretimin bittiğinden ve yolsuzluktan şikâyet eden de.
Köylerde Erdoğan bağlılığı 

Boğucu sıcağa rağmen Balıkesir merkezin çarşısı cıvıl cıvıl. Gençler, kadınlar, emekliler ya alışverişte ya da bir kafede soluklanıyor. Kentte seçim havası pek hissedilmiyor; zaten Balıkesirliler de “Şimdiye kadarki en heyecansız seçim” yorumunu yapıyor.

Köyden gelen kadınlar kermes yapmış, ürettiklerini satıyor. Kime oy vereceklerini sorunca “AKP’ye. Memnun olmayanlar MHP’ye verecek” cevabını veriyorlar.

1 milyon 200 bin nüfuslu Balıkesir’de kentli orta sınıf ve kıyılarda genelde CHP ve MHP tercih edilirken, kırsalda oylar Ak Parti’ye gidiyordu. Köylerde özellikle kadınlarda, Ak Parti’den ziyade Tayyip Erdoğan’a bağlılık yüksek.
Peki, 2011 genel seçimi ve yerel seçimde birinci parti çıkan Ak Parti, Balıkesir’deki ağırlığını koruyabilecek mi? Birlik Gazetesi Genel Müdürü ve MHP üyesi İrfan Bilgen’e göre Balıkesir’de her bölgeyi ayrı değerlendirmek gerek: “Bu seçim değişik olacak. AKP’ye yolsuzluk ve mazot parası konularında tepki var. Çiftçi ürün kaldıramıyor, tarlada bıraksa daha kârlı. Hayvancılıkta yem fiyatları yüzünden zorluk yaşanıyor, borcu olmayan köylü yok. Köylere icra geliyor. Öte yandan Tarım Kredi Bölge Müdürü, aynı zamanda AKP İl Başkanı. İcraların avukatlığını yaptığından tepki topluyor. CHP’nin ön seçim yapması da etkili oldu. Ancak CHP’nin adayları da hep Körfez’den.”

Demirtaş’a sempati

Genel anlamda “Adaylar bölgeden olmayınca çalışmıyor” kanısı yaygın. Ak Parti’nin mitinglerine öncekilere göre ilginin azaldığı konuşuluyor. MHP’li İsmail Ok’un çok sevildiği, bir yerine ikinci sıraya konsa MHP’nin daha çok şansının olacağı da söyleniyor.

Çarşıda sohbet ettiğim ve bu yıl ilk kez oy verecek kızlı erkekli grup, MHP’nin güçleneceğini düşünüyor. Aralarından biri, kararlı bir şekilde “HDP’ye vereceğim” derken, diğerleri tepki gösteriyor.

İlginçtir, milliyetçi kimliğiyle bilinen Balıkesir’de HDP’ye kesinlikle oy vermeyecek olanlar bile Demirtaş’tan sözü açıp “sempatik” bulduğunu itiraf ediyor.

Öte yandan, “AKP ile HDP önceden anlaştı, koalisyon yapacaklar” fikri de yaygın. Emekli bir memur, “AKP güzel şeyler de yaptı ama çerezdi, makaraydı, fazla geldi” diye eleştiriyor.

Kararsızlar çok

Ak Parti’nin dört adayıyla, Balıkesir MÜSİAD toplantısı ertesinde görüşmek istiyorum. Ancak adaylar, Roman vatandaşların yaşadığı mahalleye gideceklerinden çok meşgul; danışmanlar nazikçe talebimi geri çeviriyor.
HDP’nin Balıkesir Merkez’deki küçücük bürosuna uğruyorum. HDP’liler, Balıkesir genelinde yüzde 100 oy artışı (40 bin civarı) bekliyor. “Yakınlık gösteren de var, kararsızlar da. Köylerde tek adamlığa tepki görüyoruz. Alevilerin de CHP’ye tepkisi var: Su, yol yok bazı yerlerde. Dini özgürleştirme, siyasete alet etmeme söylemi etkili oldu.”
Seçim havası hissedilmeyebilir, ancak yarışın en çekişmeli olacağı illerden biri belli ki Balıkesir olacak.

Kim, kaç vekil çıkarır?
Sekiz milletvekilinin dağılımı nasıl olacak sorusuna net cevap vermek güç. Tahminler ağırlıkla 3 Ak Parti, 3 CHP ve 2 MHP şeklinde. Ancak “MHP’den emanet oylar”ın CHP’ye kayacağını söyleyenler de var: 4 CHP, 2 Ak Parti ve 2 MHP.
CHP’li seçmenden bir kısmı HDP’ye kayabilir. Ancak HDP’nin vekil çıkarma şansı zor.

Nöropsikolog garı muhtar!

Balya’nın CHP İl Başkanı Gülay Dayıcan, beyaz saçları, bronz teni, güler yüzüyle tam bir karizma. New York Medical College mezunu, nöropsikolog olarak yıllarca çalıştıktan sonra babasının köyüne dönmüş.
Ama ne dönüş... Akbaş köyünde 1 oy farkla muhtar seçildiğinde civar köylerden “Erkek bulamadınız da garıyı mı muhtar yaptınız” diye dalga geçtiklerini gülerek anlatıyor.

“15 yıl önce köy meydanından kadınlar geçemezdi. Şimdi köydeki iki kahveyi kadınlar işletiyor. Kadınların önündeki engelleri kaldırınca yapamayacakları hiçbir şey yok. Şimdi komşu Çakallar köyünde kadın muhtar seçildi” diyen Dayıcan, Cumhuriyet tarihinin ilk ilkokulu olan köy okulunu müzeye dönüştürmüş.

Yerel seçimde başarısız olan CHP ilçe başkanı istifa edince Dayıcan’a görev teklif edilmiş. Balya’da partisinin birinci çıkacağından emin, çünkü: “İnsanlar ülke genelindeki projelerdense günlük hayatına dokunan işlere bakıyor. İkincisi, seçim bildirgesini herkesten önce açıkladık, gündemi belirledik.”

“Seçmen çok bilinçlendi. Yatlara, saraylara veriliyor ama bizim mazot paramız yok diyorlar. Köy tüzel kişiliklerini geri getireceğiz” diyen Dayıcan, seçim güvenliği için çok sıkı çalıştıklarını anlatıyor.