Kim, ne kullanıyorsa ödüyor mu?

Tarih: 29.09.2012

Mehveş Evin yazdı, ''Son zamlar, sanki belli bir kesime yönelik gibi yapılırken, bir de dünyanın en adil uygulamasıymış gibi davranılıyor...''

Malumunuz, bütçe açığını kapatmak için alkollü içkiden doğalgaza, bir dizi ÖTV zammı geldi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, “Kim, neyi kullanıyorsa ödesin... Zamları 75 milyonun tamamına mı yayalım?” sözleriyle zamları savundu.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de sadece içki ve sigara zamlarıyla 8.5-9 milyar lira vergi geliri beklediklerini, bütçedeki açığın böyle kapatılacağını açıklamıştı...

Anlayacağınız son zamlar, sanki belli bir kesime yönelik gibi yapılırken, bir de dünyanın en adil uygulamasıymış gibi davranılıyor. Bu durumda bize düşen, bazı tespitler yapıp sorular sormak.

1- Bütçe neden ve nasıl açık verdi? Neden vatandaş, bu açığı kapamakla yükümlü?

2- Akaryakıta da bir hafta önce yüzde 15 ila 29 oranında zam geldi. Akaryakıta zam demek, her TC evladının bildiği gibi, domatesten ipliğe, her şeye zam demek! Bu durumda, herkes zamlardan etkilenecek.

Ceza alkol içene

3- Bakan Yıldız’ın “alkollü içecek tüketenler” üzerinden verdiği örnek, sadece kötü bir bahane değil. Aynı zamanda içki-sigara içeni ötekileştiren, “ne kadar para koparırsak revadır” anlayışının tezahürü.

4- Sadece içki, sigara tüketenler değil “doğalgaz veya araç kullananlar” da bütçe açığını kapamakla mükellef gösteriliyor. Zamlarla, sanki gelir düzeyi yüksek kesimden alıp fakir korunuyormuş gibi yapılıyor. Fakat ÖTV ve KDV, herkesten eşit miktarda alınıyor. Zengin-fakir ayrımı yok ki!

Vergide adaletsizlik

5- 2012’nin ilk altı ayında ÖTV, KDV gibi dolaylı vergilerin toplam vergi geliri içindeki payı yüzde 53’e çıktı. (Güngör Uras’ın 7 Eylül tarihli yazısı nefis bir kaynak). Tüketiciyi ve İklimi Koruma Derneği’ne göre bu oran yüzde 81. Mükelleflerin ödediği Gelir Vergisi ise toplamın içinde yalnızca yüzde 1.7. Yani Türkiye’nin en büyük holdingleri ve bankalarıyla tüketicinin ödediği vergiler arasında ciddi bir eşitsizlik söz konusu.

Devlet, madem “kullanan öder” mantığında... O zaman gelir vergisinden otoyola para harcayacağına toplu taşımaya yatırım yapsın. Büyük isyanlara neden olan HES’leri yapacağına vatandaşın da onayladığı, çevreye zarar vermeyen, suyumuzu kurutmayan, kültürümüzü mahvetmeyen enerji yatırımlarına, en başta kaçak elektriği engellemeye ağırlık versin. Deprem vergilerini de yola inşaata değil, amacına uygun harcasın.

100 milyon insan

* DARA adlı sivil toplum kuruluşunun 20 farklı ülkede yaptığı araştırmanın sonuçları dehşet verici...

* Buna göre küresel ısınmanın etkisiyle oluşan iklim değişikliği önümüzdeki 20 yıl içinde toplam 100 milyon insanı ölüme götürecek. Tabii bunların yüzde 90’ı az gelişmiş ülkeler.

* İklim değişikliğinin şu anda dünya ekonomisine 1.2 trilyon dolar zarar verdiği raporda yer alıyor. Kalkınma telaşı içinde her gördüğü suya baraj konduran, hâlâ termik santral yatırımına izin veren hükümetimize duyurulur.