‘5N1K’

Şükran Soner; Cumhuriyetin kuruluş yıldönümünde, önümüzdeki salı günü, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında, çok daha güçlü bir toplumsal sesleniş kaçınılmaz değil mi?

Havalı, gizli şifrelerle uzaktan yakından bir ilişkisi yok. Gazetecinin ister haber, isterse yorumlarında, aklından çıkarmamak zorunda olduğu sorgulamanın anahtar soruları. Dünün sabahına uyandığımda bilincime ilk kazınan bu başlıkla uyanınca bugünkü yazımda kullanmak istedim. “‘Nedir? Ne? Nasıl? Neden? Kim?’ sorularına yanıt aramadan ne habercilik ne de sağlıklı değerlendirme, yorumlamalar yapılır” uyarısından yola çıkarsak yüzleşmek zorunda olduğumuz sorunlar, sorular üzerinden biraz daha az çuvallamış oluruz gibi bir umudu yitirmemek istedim.

Saray ittifakı adına Devlet Bahçeli’nin, Abdullah Öcalan’ı Meclis kürsüsünden konuşma çağrısı yaptığı haberle yüzleşmenin saatlerini anımsayın. Bir zamanlar saygın Fethullah Gülen ittifakı geçerli iken 15 Temmuz başarısız kalan darbe girişimi sonrası FETÖ kimliği ile karşımıza çıkan Gülen’in hizmetlerini esirgemediği Amerika’dan öldüğü haberi gelmişti. Sonrası olacaklara ilişkin yorumlarda mirasçılarının içine düşebilecekleri çatışmaların haberleri de eşlik ediyordu.

Şeytan dürttü, Amerika’nın Irak’ı işgal ettiği günlerin gelişmeleri aklıma düşüverdi. Bahçeli, o tarihlerde Ecevit ile kurulu hükümet ortaklıklarını bozmuş, Amerika, Gülen ile Erdoğan liderliğinin kurmak üzere oldukları ortaklık ittifakının içinde gerçekleştirilmiş görüşmelerle, Türkiye’nin güneydoğu toprakları içinde kurulacak kimi üs yerlerini belirlemekle de kalmamış, gemilerden Irak’a kuzeyden girecek Amerikan askerleri ülke topraklarımıza indirilmişlerdi. Yeni hükümet henüz kurulmadığı için eski koalisyon hükümetinin başkanı olarak Ecevit, verilen ilaçların etkisinde zorla yürüyor olarak direnmesini sürdürmüştü.

Amerikan üsleri açılamadı, askerleri gemilere geri alınmak zorunda kalındı. Kalıcı üsler ile birlikte, Irak’ın Türkiye toprakları üzerinden işgal operasyonu gerçekleşemedi. Erdoğan liderliğindeki Milli Görüş kadrolarının, partilerinden ayrılarak Gülen ile koalisyon ittifakları gerçekleştirilebildi.

***

Bilinçaltımda hızlı film geçişi ile Öcalan bağlantılı, silahlı peşmergelerin sınır kapılarımızdan geçişleri günlerine geliyorum. Kurulmuş insancıl düşlerin tersine tepişi üzerinden yaşananların ayrıntılarına girmenin de bir anlamı yok. Bahçeli üzerinden Saray ittifakı adına yeni bir girişimin çağrışımı olabilir mi? Amerikan çıkarları adına FETÖ projesinin yürütülmesinde zorlanıldığı dönem gelişmelerinde, yeni bir gönüllülük hamlesi olabilir mi sorgulaması noktasında, Türkiye’yi derinden sarsan Ankara’daki ağır kayıplı, güvenlik adına utanılası bir terör eylemi ile yüzleşiverdik.

Ortadoğu’yu yeniden kan gölüne çeviren, İsrail üzerinden yürütülen, Amerika’nın başrolde gibi görüldüğü, gerçeğinde dünya dengeleri üzerinden çok kutupluluğun yeni boyutlarla karşımıza çıktığı, çok kan akıtılan güçlerin denge oyunlarının savaşları içinde olasılıklara ilişkin uzman görüşleri ile ufkumuzun açılabilmesi hak götüre. Kapandıkça kapanıyor. Tek göreceli insancıl çıkış için umutlar, güçler dengelerinin karmaşıklığında oluşabilecek çok kutuplu, çok ustalıklı oyunlarda, korkudan üretilecek dengelere kalıyor.

Çoklu, çok kutuplu güç odaklarının topu birden, oyun, tuzaklarını en Yahudilik ile Kürtçülük kartları üzerinden oynayınca da işte böyle nereye akacağı belirsiz bir arapsaçı tablosu çıkıveriyor. Bizim oyuncular her zamanki gibi bir o tarafa bir bu tarafa süklenenler içine düşüveriyorlar. Cumhuriyetimizin, tüm değerleriyle, kökleriyle ayakta kalmasının kaygısını taşıyan Aydınlanmacıların sorumlulukları, seyirci kalamama zorunlulukları katlandıkça katlanıyor. Cumhuriyetin kuruluş yıldönümünde, önümüzdeki salı günü, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında, çok daha güçlü bir toplumsal sesleniş kaçınılmaz değil mi?