Sendikacı büyüğüm Hıfzı Topuz

Şükran Soner; Hıfzı Topuz hocamız üzerinden anılarımıza dönersek, 2002 yılındaki yeniden aynı gündemle buluşmamızı atlamak gerekecek.

Cumhuriyet gazetesinin 10 Temmuz 1952 tarihli 5. sayfasında İstanbul Gazeteciler Sendikası’nın kuruluşunun haberi yer alıyor. Arkadaşımız Olcay Büyüktaş Akça’nın TGS’nin 65. yıl özel dergisi için hazırladığı söyleşide Hıfzı Topuz hocamız sendikanın kuruluş süreci içinde yaşananları elindeki ayrıntılı, kayıtlı belgeler üzerinden anlatıyor... Biraz çekingen, havada başlayan ilk sendikayı kurma çalışmalarının başında, İhsan Ada, Burhan Arpat ve Hıfzı Topuz birlikte kuruluş çalışmalarını başlatıyorlar. Dönemin tüm gazetelerinden üye almak gerektiği görüşü ile yola çıkıyorlar...

Çeşitli gazetelerin değişen siyasal görüşleri içinden gazetecilerin “Sendika sol kokuyor” algısı önde olunca, uzun solukla görüşmeler, toplantıların yapılmasına gereksinim doğuyor. Sonuç olarak İstanbul’da yayımlanan gazetelerin çalışanlarının çoğunluğunu kapsayan bir sonuca ulaşıldığında, kuruluş gerçekleştiriliyor. Gelin görün ki Demokrat Parti’nin çoklu demokrat kimlikli kuruluş felsefesi hemen uçup gittiğinden. İstanbul Gazeteciler Sendikası’nın yaşatılabilmesinin ömrü çok kısa, kapatılma kararı ile sonuçlanıyor. 253 gazeteci ile kurulması başarılmış İGS 1955 yılındaki Türkiye konferansı ile Menderes hükümetinin hedef tahtasına alınıyor. Bire bir baskılarla üye sayısı azalıyor.

Sendikanın haziran ayında yayımlanmış bülteninde, Türkiye Gazeteciler Federasyonu’nun ilk kongresinin temmuz ayı içinde Ankara’da gerçekleştirildiği bilgisi vardır. İstanbul-Ankara çok güçlü kadrolu gazeteciler buluşmasında, baştan öne çıkmış iktidar desteği, iktidarın yasalara aykırı baskıcı uygulamalarına gelen eleştirilerle, iktidar erkinden gelen güçlü baskılara dönüşüvermiştir. Temmuz-ağustos aylarının ortak bülteninde, işverenlerle başlayan ücret artışlarına ilişkin görüşmelerde çıkan sorunlar vardır. Eylül bülteninde, kâğıt fiyatlarına yapılan zammın arkasından gazetecilerin işten atılmaları, tensikatın gündeme girdiği bilgisi vardır. Ekim bülteninde ilk kongrenin yapılması sonrası İGS yönetiminde Hıfzı Topuz’un başkan, Abdi İpekçi’nin 2. başkan seçildikleri bilgisi yer alır. Kasım ayı bülteninde gazetecilerin dertlerinin bakana ulaştırılmış olmasına karşın, asgari ücret komisyonundan çıkan olumsuz sonuçlara yer verilmiştir...

***

Hızlı geçişle 1961 Anayasası, 63 sendikal yasalarına hızlı geçiş yaptıktan sonra, gazeteciler için göreceli bağımsızlığın güvencesi, 212 sayılı yasamıza, kutsalımıza geçiş yapmak gerekiyor. Gazete işverenlerinin bilinen gazete kapatma kararları ile gelen artık TGS kimliğini kazanmış sendikanın yerine bülten çıkarma ile güçlü direnişi gündemdedir. Sonuç dünya çapında ünü yazar, çizerlerimizin ortak eylemleri ile gelen başarıdır. Elbet, düşünce özgürlüğü öncülüğünde gelen tüm demokratik, sendikal özgürlüklerin ağırlığı belirleyicidir...

Hıfzı Topuz hocamız üzerinden anılarımıza dönersek, 2002 yılındaki yeniden aynı gündemle buluşmamızı atlamak gerekecek...

Hocamızı son yolculuğuna uğurlarken yazılmış anılara, tanıklıklar paylaşımlarına, birbirinden zengin gazetecilik, insan hakları, kültür, sanat, uygarlık üzerinden örneklemelerle hiç dağılmadan. 2002 yılındaki Erdoğan liderliği iktidarının desteklenmesi uzlaşmasında, bizim tekelci medya patronajının 212 üzerinden haklarımızı bir kez daha yeniden yok etme projelerine geçmek zorunda kalıyoruz. Hıfzı Topuz hocamız, yeniden genç delikanlılık yıllarındaki gibi hakların bütünlüklü savaşımcısı kimliği ile yeniden savaşım eylemlerimizde soluksuz yanımızda... Yorulup, korkarak kaçanlara, iktidar yandaşlığını seçmiş, çoğunluk gazetecinin utanmazlıklarına inat, onurlu duruş simgemiz, her an yanımızda.

Sendikaların da direnme gereğinin de vazgeçilemezliğini kalın çizgilerle yeniden anlatmak zorunda olmaktan hiç gocunmuyor... Sevgi, saygıyla gidilmek zorunluluğu olan yolumuzu güzel gülüşünü eksik etmeden çiziveriyor...