Google’dan ‘tek karanfil’ açıklaması

Germick, Atatürk’ün ölüm yıldönümünde neden sadece tek bir karanfille anıldığına da açıklık getirdi....

Bilgisayar kullanıcıları için, açılış ekranı Google.com.tr olanları neredeyse her gün yeni bir sürpriz bekliyor. Bir çizim, bir resim veya bir animasyon, bize ‘tarihte bugün ne oldu’ dersi veriyor.  Bir anda sayısız internet kullanıcısının karşısına çıkıyor ve herkesin dikkatini çekmeyi başarıyorlar.

Bazen çok basit bir çizim, bazen de üzerinde uzun zaman harcayabileceğiniz bir oyun olarak beliriyor doodle’lar. Genelde bize merhaba dediğimiz günün tarihi önemini aktarıyor, alanlarında unutulmaz olmayı başaran insanları anıyor, genel kültürümüze ufak ufak girdi sağlıyor. Peki, kim, ne zaman, nasıl hazırlıyor bu doodle’ları? Doodle ekibinin başında yer alan Ryan Germick, merak edilen tüm soruları, Google + üzerinden Türkiye’deki teknoloji yazarlarıyla gerçekleştirilen video konferansta (Hangout) anlattı.


Doodle’ların çıkış noktası nedir?

Doodle’ların en büyük amacı, kullanıcılarımıza sürpriz yapmak. Bu işi yaparken çok büyük keyif alıyoruz. Aynı zamanda son derece ciddi çalışıyoruz. İnsanları şaşırtma düşüncesi çok hoşumuza gidiyor. İnsanlara onların sevecekleri, hafif tebessüm edecekleri, neşe duyacakları doodle’lar göstermek istiyoruz.

Her yıl yaklaşık 300 doodle yapıyoruz. Doodle’ların birçoğu, bize gelen uluslararası taleplere göre hazırlanıyor. Yerel ve uluslararası doodle’lar hazırlıyoruz. Örneğin ABD’nin bağımsızlık günü 4 Temmuz’da sadece bu ülkeye özel bir doodle tasarlıyoruz. Bunun dışında Çin’de 21 Ocak ve 21 Şubat arasında kutlanan ve ülkenin en önemli bayramı olan yılbaşı için hazırlanan doodle, Hong Kong ve Endonezya, Tayland gibi komşu ülkelerde de gösteriliyor.


Kullanacağınız formatı nasıl belirliyorsunuz?

Doodle’lar ilk başta çok basitti. İlk günden bu yana yaptığımız işteki felsefemiz değişmedi. Doodle’ların nasıl olacağının bir önemi ise yok. Geleneksel bir çizim de olabilir, bir animasyonda. Tek önemli olan, pikselleri bir web sayfasına nasıl yerleştireceğimiz. İlk başta beyaz sayfa üzerinde basit çizimlerle başladık. Ardından birçok yeni tasvir biçimi kullanmaya başladık. Bazen gerçek çizimler koyuyoruz, bazen de dijital resimler.

 
“DOODLE’LAR İÇİN EN İDEALİ CHROME”

Akla gelecek her şey bana ilham veriyor. Mesela Varşova’daki Kraliyet Sarayı’nı gezerken, çektiğim fotoğraflarda her detay dikkatimi çekti. Duvarlardaki desenler bile bir fikir sunabiliyor. Dijital doodle’ların yanı sıra, interaktif olanlar da hazırlıyoruz. Bunlardan belki de en ünlüsü Pacman doodle’dı. Ayrıca, Robert Moog’un 78’inci yaş günü için müzikal doodle hazırladık. Tüm bunlar çok heyecan verici çalışmalardı.

Müzik içeren doodle’larda iki teknoloji öne çıkıyor. Biri API (uygulama programlama arayüzü). Google Chrome kullanan kullanıcılar interaktif doodle’ları çok daha etkin bir şekilde kullanabilirler. Bir de flashplayer versiyonu önemli. Bu yüzden doodle’ların Mozilla Firefox ve Opera gibi diğer tarayıcılarda da çalışması için ayrı ayarlar gerekiyor.

Doodle’lar en çok hangi alana odaklanıyor?

Son zamanlarda animasyon doodle’lara biraz daha fazla odaklandık. Olimpiyatlar süresince 17 tane animasyon doodle yaptık. Ancak genelde sporla ilgili doodle yapmıyoruz. En çok doodle üretilen alanlar bilim ve teknoloji.

Eskiden kalan, tek tuşla oynadığınız basit oyunlar animasyon doodle’ları için ilham kaynağı olabiliyor. Animasyon alanında kendimizi geliştirirken, Olimpiyat doodle’ları için de yeni teknolojiler kullandık. Doodle ekibinde her türlü geçmişe sahip kişi var. Tasarımcılar, grafikerler, çizerler… Ayrıca tüm internet tarayıcılarıyla çalışabilecek tecrübemiz bulunuyor.

Ülkelere özel doodle’ları nasıl belirliyorsunuz?

Dünyanın dört bir yanındaki Google bürolarından, ekiplerinden ve kullanıcılardan yüzlerce öneri alıyoruz. Ardından, hem hazır olmak, hem de en iyi kaliteyi sunmak için olabildiğince fazla doodle yapmaya çalışıyoruz. Ortaya çıkan doodle sadece bir çizim de olabiliyor, bir animasyon, resim veya video oyunu da. Farklı doodle’lar, kullanıcılara da farklı içerik sunuyor. İnsanlara olabildiğince farklı doodla’lar sunabilmek bizi heyecanlandırıyor.

“ATATÜRK’E SAYGIMIZDAN DOLAYI BU KARARI VERDİK”

Türkiye ile ilgili doodle’lara kim karar veriyor?

Bölge veya ülkelere göre yapılacak doodle’lar için, konunun uzmanı kişilerle çalışıyoruz. Dünya genelinde yerel doodle’lar için bize tavsiyede bulunan 100 kişi var. Bize doodle hakkında öneri ve içerik sunuyorlar. Ekip olarak yüzlerce öneriyi aldıktan sonra çok ciddi bir çalışma yürütüyor ve doodle’ları belirliyoruz. Her gün olabildiğince fazla doodle yapmaya çalışmak bize mutluluk veriyor. Yerel ekipler bu kapsamda bize yardımcı oluyor. Sonuç olarak ortaya şaşırtıcı, yeni bir şey çıkıyor.

10 Kasım’da neden sadece küçük bir karanfil ile yetindiniz? Bu Türkiye tarihindeki önemli günlerden biri…

Öncelikle bu geri bildirimde bulunduğunuz için teşekkür ederim. Şunu belirtmem gerekir ki kaynaklarımız aynı zamanda kısıtlı. 10 Kasım’daki örnek her zaman olan bir şey değil. Genelde doğum günlerini öne çıkararak insanlara pozitif anlamda hatırlatma yapmak istiyoruz. Türkiye’nin ulusal günlerinde önceden Atatürk’e birçok defa yer verdik.Türkiye için bu kadar önemli olan bir günün anlamını ve ciddiyetini bozmamak için Doodle yapmamayı tercih ettik. Ancak Atatürk’e olan saygımızdan 10 Kasım’ı boş geçmedik ve bir karanfil koyduk. Bunu bugüne kadar ilk kez, sadece Atatürk için yaptık.

Türkiye’de insanların doodle’ları yakından takip ettiğini biliyoruz. Bu bize heyecan veriyor. Emin olun sıkça kontrol etmeye devam edeceğiz. Doodle’lar kendilerine özgü bir basitliğe sahip, hatta saçma. Kısaca, bir şeyleri kutlayan logo’lardan ibaretler. Tasvir edilen şeyi açıklayan bir metin yok. Yapığımız işte çok saygılı olmaya çalışıyoruz. Doodle tarzı itibariyle basit. Ancak bu kapsamda kesinlikle doodle’ın doğasından çıkarak saygısızlık yapmak gibi bir düşüncemiz yok.

Bügüne kadar en sevilen doodle hangisiydi?

Her doodle kendi çapında popülerlik kazanıyor. 2011 yılında yaptığımız Martha Graham dans doodle’ı, sanat ve dans dünyası tarafından çok beğenildi ve çok fazla geri dönüş aldık. Pacman doodle ise video oyun inekleri için hit oldu. Doodle’la oyun oynayabilme imkanı sunulmasına bayıldılar. Doodle’lar çok demografik ve internet kullanıcıları arasındaki her kesime hitap edebiliyor. Bunun bir önemli örneği Olimpiyatlar. Binlerce farklı kesimden kullanıcı doodle’ları beğendi ve onlardan etkilendi.

 
Pacman doodle.


 Doodle ekibinde yer almak için ne yapmak gerekiyor?

Oldukça basit: google.com/about/jobs adresinden doodle ekibi için başvuru yapabilirsiniz. Türkiye’den biriyle çalışmaktan mutluluk duyarız.

“ÇOK SAYIDA TEST YAPIYORUZ”

Robert Moog’u anmak için hazırladığınız müzikal doodle’ı yapmak ne kadar sürenizi aldı? Böyle bir doodle’ın mükemmel çalışacağından nasıl emin olabiliyorsunuz?

Müzikal doodle gerçekten çok keyifli bir projeydi. Hazırlanması dört aydan biraz daha uzun sürdü. Ben Robert Goog hayranı biriyim, böyle bir doodle hazırlamak için oldukça iyi bir fırsat elde ettik ve yapmaya karar verdik. Google mühendisi Joey Hurst’e e-posta gönderdim ve çalışmaya başladık. Sintisayzır şirketleriyle güçlü ilişkilerimiz var. Ayrıca Moog’un ardından bıraktığı dernek ve ailesiyle de yakın ilişkilerimiz mevcut. Hurst, Les Paul’un 96’ıncı doğum günü için gitar doodle’ı hazırlanması fikrine sahip kişi. Onunla müzikal doodle üzerinde çok fazla test yaptık. Tüm tarayıcılarda defalarca kontrol ettik. Animasyon doodle’lar bir tek mobil cihazlarda çalışmıyor ancak bunu da ileride hayata geçirmeyi planlıyoruz. Müzikal doodle üzerinde yüzlerce saat çalıştık. Tuhaf sesler olsun, havalı sesler olsun, güzel müzik yapmak ve bunu internete koymak çok güzel bir şey.

Müzikal doodle.

 
Doodle’rın hazırlanması ortalama ne kadar sürüyor?

Doodle’ların hazırlanmasının ne kadar sürdüğü yine kendisine bağlı. Uzun veya kısa bir zaman alabilir. Sadece bir çizim olabilir veya animasyon olabilir. Her zaman yoğun bir çaba göstermek zorundayız, her zaman yeni bir heyecan duyuyoruz. Bazen bir fotoğraf koyuyoruz, bazen de neden interaktif bir şeyler denemeyelim ki diyoruz. Mesela Cadılar Bayramı’nda interaktif bir doodle yaptık. Doodle’lar bir derginin sayfasında karşısına çıkmıyor. Web sitesinde karşınıza çıkıyor. Biz de bu ortamda ne iyi sonucu ortaya çıkarmaya çalışıyoruz… Sanki hala okulda gibiyim. Sürekli öğreniyorum. Türkiye’deki, dünyanın dört bir yanındaki değişiklikleri sürekli takip ediyorum.

Doodle’ın adı nereden geliyor?

Doodle çok basit çizdiğiniz bir şey. Baskı hissetmiyorsunuz. Amatörce yapılan bir iş, karmaşık değil. Bizim ilk doodle’dan bu yana yapmaya çalıştığımız şey, kullanıcılara ulaşmak. Onlara doodle’ın arkasında ne olduğunu göstermek.

Bundan sonraki planınız ne?

Daha uluslararası ve daha özel şeyler yapmak istiyoruz. Ama amacımız, Türkiye için özel bir doodle yaptığımızda bunu gazetelere koymanızı beklemek değil. Türkiye için geçmişte çok keyif aldığımız birçok doodle yaptık. Farklı ülkelerdeki insanlara ulaşmak, onlara yardımcı olmak, bundan keyif almak güzel bir şey. Yaptığımız işte daha iyi olmak istiyoruz. Farklı sanat türleri denemek istiyoruz. Önceden denemediğimiz şeyleri denemek ve ana sayfayı değiştirmek istiyoruz. İnteraktif doodle’arı artırmak ve insanların onlarla oynamasını sağlamak bir diğer düşüncemiz. Bunun gibi çok fazla fikir var önümüzde. Doodle ekibi, insanların yerel kültürü hakkında bir şeyler öğrenmek, onların aklına ve kalbine erişmek isteyen meraklı insanlardan oluşuyor. Bugüne kadar yaptıklarımızın birçok örneğini gördünüz ve önümüzdeki yıllarda devamı gelecek.

“DOODLE EKİBİ SON DERECE DEMOKRATİK”

Doodle’ın yapılış süreci nasıl?

Her doodle için birçok konsept hazırlıyoruz. Daha sonra dev ekrana yansıtıyor ve üzerinde sanat okulunda yaptığımıza benzer değerlendirmelerde bulunuyoruz. Bazen herkes tek bir yönde ilerliyor, bazen birisi herkesi kendi fikri doğrultusunda yönlendiriyor. Çok fazla diyaloğa giriyoruz. Ekipteki herkesi olabildiğince serbest bırakıyorum. Demokratik bir süreç içinde çalışıyoruz. Ardından yerel ekipler yapılan işi gözden geçiriyor ve bir şeyi kaçırmadığımızdan emin oluyoruz… Türkiye’deki insanların doodle’ları merak etmesi ve onları heyecanlandırabilmek çok güzel bir duygu.


 
Martha Graham doodle

Doodle’ın isminin kaynağını açıkladınız. Peki Google’ın ismi nereden geliyor?

Google’ın ismi hakkında çok fazla efsane var. Aslında doğru telaffuzu “googol”, yani sonunda 100 sıfır bulunan rakam. Bu büyüklük şirket hakkında bazı şeyleri de içeriyor. Google’ın amacı dünyadaki tüm bilgiyi organize etmek ve onu herkesin erişimine açmak. Google her kitabı, her fotoğrafı tarıyor, dünyadaki her sokağın fotoğrafını çekiyor. Her çeşit bilgiyi depoluyor. Bu düşünmesi bile inanılmaz bir uğraş. Google tuhaf ismi olan ilginç bir şirket. Ciddi çalışıyorsunuz ve aynı zamanda çok keyif alıyorsunuz. Google’ın bir parçası olmaktan çok memnunum. Burada uzun yıllar geçirdim, çok memnun ve mutluyum. Hatta gelecek ay evleneceğim eşimle de Google’da tanıştım.

Düğün için özel bir doodle planın var mı?

22 Aralık’ta evleniyorum. Bir gün öncesinde dünya sona erecek diyorlar o yüzden düğünüm için de özel bir doodle fikrim yok açıkçası (gülüyor).