Güneydoğu'da çocukları öldüren virüs

3 yılda tedavisi olmayan ölümcül hastalığa yakalanan 70 çocuk öldü...

Türkiye'de özelikle Doğu ve Güneydoğu'da zamanında kızamık aşısı olamayan çocuklarda görülen ölümcül SSPE virüsü nedeniyle yüzlerce çocuk bitkisel hayata girdi. Diyarbakır'da son 3 yılda tedavisi olmayan ölümcül hastalığa yakalanan 70 çocuk öldü. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ana Bilim Dalı Nöroloji Uzmanı Prof.Dr. Ahmet Yaramış, ailedeki çocuk sayısının fazlalığı nedeniyle bir kişini birden fazla kızamık virüsüne yakalanabildiğini
söyledi.

Özelikle Diyarbakır ve bölge illerinde kızamığa karşı aşılanmamış, aşılandığı halde yeterli bağışıklık düzeyine ulaşmamış veya aşılanmadan önce kızamık geçirmiş çocuklarda ortaya çıkan ?Subakut Sklerozan Panensefalit' (SSPE) hastalığı nedeniyle onlarca çocuk ölümün pençesinde. Kesin tedavisi olmayan vahşi kızamık virüsüne yakalanan çocuklar uzun bir bitkisel hayattan sonra hayattan kopuyor. Yaklaşık 300'e yakın SSPE hastasının bulunduğu Diyarbakır'da son 3 yılda 7 ile 16 yaş arası 70 çocuk hayatını kaybetti.

SSPE virüsü nedeniyle 12 yaşındaki oğlu Sercan Arat'ı kaybeden Diyarbakır SSPE Derneği Başkanı Abdullah Arat, derneklerine başvuran 135 SSPE hastasının 70'inin öldüğünü geri kalan çocukların ölümün pençesinde olduğunu söyledi. Diyarbakır'da 300'den fazla SSPE hastası olduğunun altını çizen Arat, bitkisel hayata giren çocukların tedavilerinin özel polikliniklerde değil eskiden olduğu gibi evde yapılmasını istedi.

"SOMALİ'YE YARDIM GÜZEL. BİZE DE LAZIM"
Çocukları 4 yıl önce SSPE hastalığına yakalanan Nafiz ve Besra Kıran çifti çocukları Özcan'ın (10) ölümünü çaresizlikle izlediklerini söyledi. İşsiz baba Nafiz Kıran, "Devletimiz açlıktan ölen Somalili çocukların yardımına koşması bizi mutlu etti. Bizim çocuklar da ölüyor, ancak bize yardım eden kimse yok. Çocuğumun ölümünü izliyorum. Hangi anne ve baba bu acıya dayanır" diye konuştu.

TEK TOZ AŞI YETERSİZ KALIYOR
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde SSPE hastalığına yakalanan çocuklar üzerinde uzun yıllardır tedavi ve bilimsel araştırmalar yapan Diyarbakır Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ana Bilim Dalı Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Yaramış, hastalığın kesin tedavisinin olmadığını söyledi. Bölgede kızamık hastalığına yakalanan her bin çocuktan birinin ölümcül SSPE hastalığına yakalandığını belirten Prof. Dr. Ahmet Yaramış, Sağlık Bakanlığı'nın etkili aşı yapması halinde hastalığın 5-10 yıl içinde tamamen kontrol altına alınabileceğini belirtti.

2008-2011 yılları arasında SSPE hastalığına yakalanan 40'ı erkek, 21'i kız çocuğu olmak üzere 61 hasta üzerinde araştırma yapan Yaramış, hastaların genelde 11.8 yaşında ve sonbahar ve kış aylarında hastalığa yakalandığını, yatağa mahkum kalan çocuklar ortalama 3.5 yıl yaşadığını söyledi.

"BAYAT AŞI YAPILDI VE FAZLA ÇOCUK"
Ailelerin yüzde yüzü hastalığın bayat aşıdan kaynaklandığını düşünüyor. Prof Dr. Yaramış 61 çocuktan 8'inin kardeşi veya yakın akrabası da aynı hastalıktan muzdarip olduğunu vurgulayarak "Yapmış olduğum çalışmada vahşi kızamık virüsüne yakalanan çocukların kardeş sayısının 5.3 olduğunu görüyoruz. Birden fazla çocuğun yaşadığı ailelerde çocuklarda sırayla görülen kızamık diğer çocuklarda da birden fazla çağrışım yapıyor. Böyle olunca aşı yapılmasına rağmen çocuk virüsü kapıyor. Çok çocuklu ailelerde hastalığın görülme oranı diğerlerine oranla 15 kat daha fazladır" dedi.

SSPE NEDİR?
Kısa adı SSPE olan Subakut Sklerozan Panensefalit (Kızamık Virüsü) hastalığına, kızamık geçirildikten sonra beyne yerleşen kızamık virüsü sebep oluyor. Kızamık geçirdikten 1 ile 10 yıl arasında hastalığın belirtileri başlıyor ve virüs beyinde tahribata yol açıyor. Kesin tedavisi ise yok. Tedavi sadece virüsün yayılmasını geciktiren ilaçlarla yapılmaya çalışılıyor. Kızamık aşısı olmamış çocukta hastalığın görülme riskinin aşı yapılana göre 20-30 kat fazla olduğu bildiriliyor. Hastalık en erken 6 hafta içinde ölüme sebebiyet verirken, iyi bakımla 20-25 yıl daha yaşayan vakalara rastlanabiliyor. SSPE hastalığının ilerlemesi ise 4 aşamada meydana geliyor:

1. Dönem: Unutkanlık, sinirlilik.
2. Dönem: Sıçramalar başlıyor. Tek başına yemek yiyemiyor.
3. Dönem: Hasta yatağa bağımlı hale geliyor. Burundan sıvıyla besleniyor.
4. Dönem: Komaya giriyor. Yıllarca sürebilecek koma ölümle sonuçlanıyor.