İnanç Özgürlüğü Raporu Açıklandı

Alevi Vakıfları Federasyonu (AVF) öncülüğünde gerçekleştirilen ve AVF Genel Başkanı Doğan Bermek, Prof.Dr. Ayhan Kaya ve Özge Genç tarafından yürütülen çalışma 19 Eylül Pazartesi günü Sakıp Sabancı Müzesi’nde yapılan basın toplantısı ile açıklandı. 

Türkiye’de bulunan tüm inanç guruplarının ortak sorunlarının ele alındığı raporda, Alevi İslam inancına mensup yurttaşların yanı sıra, Musevi, Süryani, Ortodoks, Protestan, Katolik, Keldani gibi birçok inancın geçmişten günümüze uzanan sorunlarına değinildi. Yeni anayasa hazırlık sürecinde inanç özgürlüğünün sağlanması talep edilen raporun içeriğinde Türkiye’nin konuya hassasiyetle yaklaşıp hızla sorunları çözmesi gerektiği vurgulandı.

Sunumlarını AVF Araştırma Sorumlusu Murat Kantekin’in yaptığı toplantı Sabancı Üniversitesi kurucu rektörü Emeritus Prof.Dr. Tosun Terzioğlu selamlama konuşmasıyla başladı. Gerek üniversite olarak gerekse de Eğitim Reformu Girişimi (ERG) olarak bu türden çalışmalara önem verdiklerini söyleyen Prof. Terzioğlu, ülkede ‘sosyal devlet’ ilkesinin hayata geçebilmesi için tüm yurttaşların eşit vatandaşlık haklarından yararlanabilmesinin zorunluluğu olduğunu da belirtti. 

Konuşmasına, Ahilik Haftası sebebiyle Ahi Evran Veli’yi anarak başlayan Alevi Vakıfları Federasyonu (AVF) Genel Başkanı N. Doğan Bermek, Alevi toplumunun 1400 yıldan bu yana aynı sağduyu ile hareket ederek hak talep ettiğini söyledi. “AVF olarak hiç bir ayrım yapmadan bu topraklar üzerinde yaşayan tüm inanç gruplarının sorunlarını araştırmamıza neden olan biraz inanç önderlerimizin bizlere verdiği görevdir, biraz da hazmedemediğimiz uygulamalardır” diyen Doğan Bermek, “Bu çalışmalardan elde ettiğimiz ve edeceğimiz bilgiler ile de toplumumuzun inanan, inanmayan vicdan sahibi tüm bireyleri ile birlikte yeni Anayasa’nın inanç özgürlükleri konusunda eşitlikçi, tarafsız ve adil bir anayasa olması için elbirliği ile gayret göstereceğiz.” diye konuştu. 

Etkinliğe geleneksel dini kıyafetleri ile katılan Süryani Katolik Kilisesi Patrik Vekili ve Carıtas Türkiye Başkanı Korepiskopos Yusuf Sağ, kendilerinin Türkiye Cumhuriyeti’ni oluşturan 73 milyon yurttaştan biri olduklarını belirtti. “Ben bu toprakların binlerce yıllık çocuğuyum. Bu ülkenin yurttaşıyım. Ama maalesef sorunlarım çözülmüyor. Hala sıkıntı çekiyoruz” diyen Korepiskopos Yusuf Sağ, “Her türlü sıkıntıya karşın bu ülkeyi, bu toprakları ölüm pahasına sevmeye devam ediyoruz” dedi.   

Türkiye Proteston Kiliseler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ertan Çevik, yasal olarak uygulamalarda ciddi sıkıntılar yaşandığını belirterek, yeni anayasa süreci ile bu sorunların ortadan kalkmasını ümit ettiklerini söyledi. Ertan Çevik, devletin tüm yurttaşlarına karşı inanç özgürlüklerini anayasal güvenceye almasının bir zorunluluk olduğunu da ifade etti.

Hahambaşı İsak Haleva’nın mesajını okuyan Türkiye Musevi Cemaati Genel Sekreteri Yusuf Altıntaş, kendilerinin Türkiye ile yüzlerce yıllık bir gönül bağı, yurttaşlık bağı olduğunu söyledi. Üzerinde yaşadıkları toprakları sevdiklerini belirten Altıntaş, her inancın kendini özgürce yaşayabileceği, savunabileceği, varolabileceği bir ülke hayal ettiklerini de ifade etti. 

Hz. Mevla’nın nefesleri ile katılımcıları selamlayan Mevlevi Hasan Çıkar Dede, güncel sorunları aşmanın en temel yolunun sevgi olduğunu, toplumun birbirini anlayarak ve severek sorunları aşabileceğini, yasal hakların sevgi temelinde çözümlenebileceğini belirtti.

Caferilik İnancı Eğitim ve Kültür Derneği Başkanı Av. Sinan Kılıç yaptığı konuşmada ülkemizde yaşayan 3 milyonu aşkın Caferi’nin yaşadığı sorunlara değindi. Caferilerin kendi emekleri ve paraları ile yaptığı ibadethanelerine devletin sahip çıkmak istediğini, Caferileri ve Caferiliği yok saydığını belirten Av. Kılıç, “Vergi verirken, vatandaşlık görevini yerine getirirken devlet karşısında eşit oluyoruz. Ama devletten hak talep edince nedense bu eşitlik ortadan kalkıyor. Devlet bizleri ‘yok’ sayıyor” dedi. Hukukçu kimliği ile anayasa çalışmalarına da değinen Av. Sinan Kılıç, “Bir ülkenin anayasası tüm yurttaşların eşit haklarını vurgulamalı ve güvence altına almalıdır. Dünyada, gelişmiş demokrasilerde bunun örneği böyledir. Devlet, her yurttaşına aynı hassasiyetle yaklaşmalıdır. Bunu da tarafsız bir şekilde anayasal güvence altına almalıdır” dedi.

Yeni anayasa sürecinde en çok gündeme gelecek komisyon olan Anayasa Komisyonu Üyesi CHP İstanbul Milletvekili Ali Özgündüz de Alevilere bir çağrı da bulundu; Özgündüz, “İnancımızı tartıştırmayın” dedi. “Birileri size, bize gelip, (Efendim cemevi ibadethane değildir) derse, sakın bunlarla tartışmayın” diyen Özgündüz, “İbadethaneleri tartışmak kimsenin haddi değildir. Bir Alevi, (Ben ibadetimi burada yapıyorum) derse, orası ibadethanedir. Sakın bunların tartışılmasına izin vermeyin” dedi. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın, tüm yurttaşlar için ortak bir metin olması gerektiğini ifade eden İstanbul Milletvekili Ali Özgündüz, “Bir devlet her yurttaşını, tüm yaşamsal alanlarda güvence altına almalı ve eşit davranmalıdır. İnanç özgürlüğü bunun en bariz göstergesidir. İnşallah anayasanın düzenlenmesi meselesi de bu hassasiyetle yapılacaktır” dedi. 

Toplantı boyunca yerli ve yabancı basının yoğun ilgisi ile karşılaşan Alevi Vakıfları Federasyonu (AVF) Onursal Başkanı Prof.Dr. İzzettin Doğan da, hukukçu kimliği ile önemli açıklamalarda bulundu. Basın mensuplarının sorusu üzerine Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın Mısır ve Libya’da yaptığı ‘laiklik’ vurgusuna değinen Prof. Doğan, bu vurgunun önemli olduğunu, Türkiye’nin laik bir kimliğe sahip olmasının ülkeyi idare edenlerce de aynı hassasiyetle sahiplenilmesi gerektiğini belirtti. Prof.Dr. İzzettin Doğan, “Ne acı ki, ülkemiz kâğıt üzerinde laik bir ülkedir. Devlet, Diyanet İşleri Başkanlığı kanalıyla Sünni (Hanefi) bir kimliktedir. Her yıl, Sünnilik için 8 milyon lirayı aşkın para harcanmaktadır. Böyle bir devlete ‘laik’ demek bilime terstir” dedi. Prof.Doğan, yeni anayasanın tarafsız bir gözle hazırlanması gerektiğini vurguladı. “Devletin, Sünnilik, üstelik Sünniliğinde Hanefi kolu dışında tüm inançları yok saydığı, reddettiği bir ortamda inanç özgürlüğünden bahsedilemez. Çağımızda devlet, inançlara karşı aynı yaklaşımı sergilemek zorundadır. Yeni anayasa da inanç özgürlüğü konusu güvence altına alınmalı, herkes aynı eşit haklardan yararlanmalıdır” dedi. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinde Alevilikle ilgili bilgilerin olmasına da değinen AVF Onursal Başkanı Prof.Dr. İzzettin Doğan, “Geçmişe doğru baktığımızda bu önemli bir adımdır. Devlet, bir şekilde müfredata Alevilikle ilgili bilgileri de almıştır. Yalnız, bu eksiktir. İçeriğinde tam mutabakat sağlamış değiliz. Biz, bu konudaki itirazımızı başbakana ileteceğiz. İçeriğin Alevilerce hazırlanmasını istiyoruz” dedi. Devletlerarası Hukuk Profesörü olan İzzettin Doğan, konuşmasında dünyanın değişik devletlerindeki inanç özgürlüğü uygulamalarına da değindi.

AVF Genel Başkanı Doğan Bermek, Prof.Dr. Ayhan Kaya ve Öz Genç tarafından toplantının ikinci kısmında açıklanan ‘Türkiye’de İnanç Grupları: Sorunlar ve Taleplere Yönelik Yeni Bir Çerçeve’ adlı rapor da mevcut sorunlar ve çözüm yolları ele alındı. Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan raporun içeriğinde inançların gelecek kuşaklara aktarılması, güncelliğini koruyarak yaşatılması, yurttaşlık temelli sorunlar, ibadethanelerin imar sorunları, eğitim sorunları gibi konulara değinildi. “Anayasasında ve taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde din ve vicdan özgürlüğünü garanti altına alan ve laik bir ülke olan Türkiye’nin eşit haklar ve vatandaşlığa dayanan kapsamlı ve tutarlı bir inanç siyaseti bulunmamaktadır” denilen rapor sorunlarının çözümü için “… Türkiye’nin de taraf olduğu uluslar arası sözleşmelerin ve mahkemelerin kararlarının din ve vicdan özgürlüğü bağlamında uygulanması gerekliliğinin kabul edilmesi”ni işaret etti. Raporda ayrıca ülkemizde yaşanan inanç eksenli sorunların çözümünün hukuki ve siyasi olduğu kadar toplumsal mücadeleyi de içinde barındıran bir çerçeve ile eksiksiz hale getirilebileceği vurgulandı. 

Çeşitli yabancı konsolosluklar ve sivil toplum örgütlerinin de katıldığı toplantıda CHP Bursa Milletvekili Aykan Erdemir, CHP İstanbul Milletvekilleri Ali Özgündüz, Celal Dinçer, Ferit Mevlüt Aslanoğlu, CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün, AKP İstanbul Milletvekili İbrahim Yiğit gibi siyasiler de yeraldı. İnanç Sorunları Raporu’nun açıklandığı toplantıyı birçok devlet kurumu da yakından takip etti.

ETİKETLER : istanbul haberleri, türkiye haberleri, türkiye gerceği, istanbul gerceği