İngiltere, Hattilere ait gaga ağızlı testiyi Türkiye'ye iade etti

Tarih: 27.10.2021 - 13:11

Kategori: Kültür & Sanat

On yıllar önce yasadışı bir şekilde Türkiye’den yurtdışına kaçırılan ve Hattilere ait olduğu belirlenen altın gaga ağızlı testi iade edildi. MÖ 3. binyılın ikinci yarısına tarihlenen eser, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.

Hattiler dönemine ait altın gaga ağızlı testinin iade töreni, Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yapıldı. Yaklaşık 4.250 yıllık testi, Gilbert Sanat Vakfı tarafından, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne iade edildi.

Gaga ağızlı testi, Gilbert Vakfının kurucusu Sir Arthur Gilbert tarafından 1989 yılında Los Angeles’ta satın alınmıştı. Daha sonra eser, Victoria and Albert Müzesi’ne korunması amacıyla emanet edildi. Uzun yıllar bu müzede muhafaza edildikten sonra, Gilbert Vakfı tarafından bir köken araştırılması yapılması istendi. Bu süreçte, esere ilişkin fotoğraf ve kimyasal veriler, Türkiye Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne iletildi.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi uzmanları, eseri Alacahöyük ve Mahmatlar buluntuları ile karşılaştırdı ve stilistik olarak eserin Hatti dönemine ait bir kültür varlığı olduğunu doğruladı. Esere ilişkin metal bileşen verilerinin kıyaslamaları ise bakanlığa bağlı Ankara Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı uzmanlarınca yapıldı. Bochum Üniversitesi akademisyenlerinden maden uzmanı Prof. Dr. Ünsal Yalçın tarafından da sonuçlar teyit edildi.

Kültür varlıklarının korunmasına ilişkin hukuki dayanakların ve bilimsel verilerin Gilbert Vakfı Mütevelli Heyetine sunulmasından sonra Vakıf, eserin ait olduğu topraklara iadesine karar verdi.

Eserin Anadolu Medeniyetleri’nde sergileneceğini belirten Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, “Karşılıklı görüşmelerimiz sonucunda bu eserin sergilenmesi ve korunması için en doğru adres olarak, muhafaza ettiği muhteşem Hatti koleksiyonuyla Anadolu Medeniyetleri Müzemizi uygun gördük.” dedi.

Altından üretilmiş gaga ağızlı testinin törensel niteliğinin, eserin işçiliğinden anlaşılabildiğini belirten Bakan Ersoy, “Belki bir mezar hediyesi olarak toprağa konulmuş olan bu eser, kimliği belirsiz kişilerce bağlamından koparılmıştır. Ancak eserin kökeni belli olduktan sonra geri dönüş hikâyesi başlamış; bu kültürel miras, bağlı bulunduğu ve ait olduğu topraklara geri dönmüştür.” dedi.

Gilbert Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Nicholas Coleridge, törende yaptığı konuşmada, testinin türüne ait eşsiz bir parça olduğunu söyledi. Eskiden eserlere ait soruların çok az sorulduğu fakat şu anda parçaların nereden geldiğini bilmenin kendileri için çok önemli olduğunu belirten Coleridge, söz konusu testinin yuvasına dönmesinden ve testiyi teslim etmekten mutluluk duyduğunu söyledi.

Kültür varlıklarının korunma anlayışının yalnız devlet adımları ve kanunları ile gerçekleşemeyeceğini belirten Bakan Ersoy, “Halkımızın, kültür varlıklarının korunmasına en büyük katkıyı sağladığına inanıyorum. Bu çabaların bazı kötü niyetli kişilerce zarar görmesinin önüne de hep beraber geçmeliyiz. Kaçak kazıların önlenmesi için el ele vermeli, şüpheli her durumu, Bakanlığımıza veya kolluk kuvvetlerimize haber vermeliyiz.” dedi.

Kaynak : arkeofili.com