Lozan Diplomasi Zaferi

Onur Öymen; Lozan, Birinci Dünya Savaşının mağlubu bir ülkenin galiplerle eşit şartlarla imzalamayı başardığı tek antlaşmadır.

Cumhuriyetimizin, egemenliğimizin ve bağımsızlığımızın temel taşı olan Lozan Barış Antlaşmasının 96 yıldönümünü dün coşkuyla kutladık.
Lozan, Birinci Dünya Savaşının mağlubu bir ülkenin galiplerle eşit şartlarla imzalamayı başardığı tek antlaşmadır.

Maalesef ülkemizde hala Lozan’ın değerini yeterince kavrayamayanlar var. Onlara Atatürk’ün şu sözlerini hatırlatmakta yarar var:
“Lozan Barış Antlaşması Türk ulusuna karşı yıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşmasıyla tamamlandığı sanılmış büyük bir suikastın sonuçsuz kaldığını gösteren bir belgedir. Osmanlı tarihinde benzeri görülmemiş bir siyasi zafer eseridir”

Ünlü İngiliz tarihçilerinden Toynbee de Lozan hakkında şunları söylüyor:
“Hemen hemen her konuda Türk ulusal istekleri, Lozan’da müttefikler tarafından kabul edilmiştir. Ve dünya tarihte esi olmayan bir olayla karşılaşılmıştır. Yenilmiş, parçalanmış bir ulusun, bu harabe içinden ayağa kalkması ve dünyanın en büyük ulusları ile tam eşit koşullar içinde karsı karsıya gelmesi ve Büyük Savaşın bu galiplerini dize getirerek her isteğini kabul ettirmesi şaşılacak bir şeydi.”

İngiltere’nin ünlü devlet adamlarından Churchill’in değerlendirmesi de şöyle:
Türklerin yeniden Avrupa’ya girmeleri Müttefikler için en kötü aşağılanmadır...Müttefiklerin zaferi hiçbir yerde Türkiye’deki kadar tam olmamıştı. Şimdi galibin gücü hiçbir yerde Türkiye’deki kadar gösterişli bir şekilde aşağılanmamıştır. Ve sonunda başarılı bir savaşın bütün meyveleri, uğrunda binlerce askerin hayatını verdiği Gelibolu, Filistin, Mezopotamya...başarıları, bunların hepsi bir utanç içinde sona ermiştir.”
Güneş balçıkla sıvanmaz sözü boşuna söylenmemiştir.

Saygılar, sevgiler.