Seçimlerle ilgili ilk değerlendirmeler‏

Onur Öymen; Seçimi demokrasi kazandı demek isterdim ama maalesef bunu söyleyecek durumda değilim...

Seçimi demokrasi kazandı demek isterdim ama maalesef bunu söyleyecek durumda değilim. Çağdaş demokratik ülkelerdeki seçimlerle kıyasladığımız zaman Türkiye'nin önemli eksikliklerinin olduğunu görüyoruz. Basın özgürlüğü başta olmak üzere çağdaş demokrasinin koşulları maalesef Türkiye'de mevcut değil. Türkiye demokrasi sıralamasında dünya ülkeleri arasında 89.sırada geliyor. Basın özgürlüğünde 154. sıradayız. Basına yapılan baskılar had safhada. Seçim harcamalarında hiçbir sınırlama yok. Oysa çağdaş demokrasilerde böyle değil. Oyların sayımı sırasındaki elektrik kesintileri dikkat çekici. Geçen yerel seçimlerde de böyle olmuştu. Bütün bu unsurlar dikkate alındığında demokratik ülkelerin standardına uygun bir seçim yapıldığını söyleyemeyiz.

Türkiye laik bir demokrasi. Laik demokrasilerde din unsurunun siyaset malzemesi yapılmaması lazım. Maalesef Türkiye'de hem iktidar hem de iktidarın hedef aldığı bazı guruplar tarafından bu seçimlerde din unsuru ön plana çıkartıldı. Bu da çağdaş, laik demokrasiye yakışmayan bir durumdur. Ne var ki, bütün siyasi partiler demokrasiyle bağdaşmayan bu hususları bilerek seçime katılmışlardır. "Bu koşulllar düzeltilsin de seçimlere öyle gidilsin" diyen olmamıştır.

Türkiye'de siyaset, 4 yıl önce bazı yasa dışı yollardan CHP'ye yönelik komplolarla yönlendirilmiştir. Bunun seçimleri ne ölçüde etkilediğini de değerlendirmek gerekiyor. Son olarak ortaya çıkan bilgilerin ve belgelerin ışığında yapılan komplonun hukuki ve siyasi sonuçları olacak ve bu sonuçlar siyasetin yeniden yapılanmasına katkı sağlayacaktır.

Somut sonuçlara gelince, cumhuriyet tarihimizde daha öne örneği görülmemiş ölçüde yıpranmış olan bir iktidara karşı, üstelik ekonomide de iyiye doğru gidişin görülmediği bir dönemde muhalefet maalesef iktidarın yaklaşık 15 puan gerisinde kalmıştır. İktidar muhalefete karşı önemli bir avantaj sağlamıştır. Bu gerçeği gizlemek mümkün değildir. Bu çok düşündürücüdür. Şimdi yapılması gereken şey, iktidarın ve muhalefetin toplumdaki gerilim havasına son verip, daha yumuşak daha uygar ilişkiler düzenine geçmeleri olmalıdır.Seçimlerden sonra halkın beklentisi korku imparatorluğunun sona erdirilmesi, basının özgür ve yargının bağımsız hale getirilmesidir.

Seçimlere katılan bütün partilerin de kendi içlerinde kapsamlı bir değerlendirme yapmaları, nerede hata yapıldığını saptamaları gerekiyor. Partilerin söylemlerini de gözden geçirmeleri lazım...Bazı muhalefet partileri mütedeyyin vatandaşların desteğini kazanmaya yönelik bir söylem geliştirdiler. Ancak bunun somut sonuç verdiği görülmedi. Örneğin Konya'da ve Kayseri'de bu söylem seçim sonuçlarını etkilemedi. Aynı şekilde terör örgütüyle müzakere sürecinin desteklenmesi güneydoğudaki oylarda artışa yol açmadı.

Şimdi siyasi partilerin bu ve benzeri durumları serin kanlılıkla gözden geçirmeleri ve kendileri açısından gerekli kararları almaları gerekmektedir.