Memur ve Emekli maaş artışlarına ilişkin kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kabul edildi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, memur ve emekli maaşı zam oranının yüzde 30 olarak uygulanması, en düşük emekli maaşının 5 bin 500 liraya çıkarılması ile asgari ücret desteğine ilişkin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kabul edildi.

Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.

Teklifin ilk imza sahibi olarak sunum yapan AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, memur ve emekli maaş artışlarına ilişkin açıklamasını, istişarelerde bulunarak yaptığını belirtti.

Erdoğan'ın, söz konusu maaşların yüzde 5 daha artırılmasına yönelik açıklamayı, gerekli görüşmelerin ardından gerçekleştirdiğini anlatan Elitaş, "Sayın Cumhurbaşkanımız, hem yürütmenin başı hem de AK Parti Genel Başkanı. Bir siyasi parti genel başkanının bu şekilde bir şey söylemesini, 'abes' diye ifade etmek söz konusu değildir." sözlerini sarf etti.

Elitaş, bu teklifi, sözleşmelilere kadro verilmesine yönelik düzenlemeyle birlikte TBMM Başkanlığına sunmayı planladıklarını, ancak bazı konular netleşmediği için ayrı bir teklif olarak sunduklarını aktardı. Mustafa Elitaş, teklifi, diğer siyasi parti gruplarıyla istişare ederek, yarın TBMM Genel Kurulunda görüşerek kanunlaştırmayı planladıklarını anlattı.

İktidarları sırasında asgari ücret, memur ve emekli maaşlarına yönelik yapılan zamları sıralayan Elitaş, "Büyümeden kaynaklanan refah artışının toplumun her kesimine yansıması öncelikli politikamız olmuştur." ifadesini kullandı.

AK Parti Grup Başkanvekili Elitaş, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Türkiye'nin zenginliğinin, çalışanlar başta olmak üzere ülkenin her kesimine yansıtılacağı" yönündeki açıklaması bağlamında hazırladıkları kanun teklifiyle, kamu görevlisi ve emekli maaş artış oranının yüzde 30'a yükseltileceğini kaydetti.

Düzenlemeyle en düşük emekli aylığının 3 bin 500 liradan 5 bin 500 liraya yükseltileceğine işaret eden Elitaş, bu durumda 2 milyon 721 bin emeklinin bulunduğunu vurguladı.

Elitaş, asgari ücretten gelir vergisi alınmamasına yönelik düzenlemeyi anımsatarak, "2023'de belirlenen asgari ücretle birlikte, vazgeçeceğimiz vergi tutarının 374,3 milyar lira olacağını tahmin ediyoruz." bilgisini paylaştı.

Asgari ücret işveren desteğini, bu yılın ilk yarısında sürdüreceklerini dile getiren Elitaş, "Asgari ücret işveren desteği tutarını aylık 100 liradan 400 liraya çıkarıyoruz. Bu destekten 1,7 milyon iş yeri ve yaklaşık 7,5 milyon sigortalının faydalanacağını öngörüyoruz." dedi.

AK Parti'li Elitaş, teklifin etki analizine ilişkin de şöyle konuştu:

"En düşük emekli aylığının 3 bin 500 liradan 5 bin 500 liraya yükseltilmesinin 2023 yılı için maliyeti 21,9 milyar lira, emekli aylıklarında yüzde 30'luk artış 131,5 milyar lira, asgari ücret desteğinin Ocak-Haziran döneminde 400 lira uygulanmasının maliyeti 17,1 milyar lira, İstanbul'da Şampiyonlar Ligi müsabakaları için getirilmiş kurumlar vergisi istisnasının maliyeti yaklaşık 120 milyon lira, kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinde yüzde 30 artış 128,4 milyar lira. Toplam 300 milyar liralık etkisi var."

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, teklifin görüşmeleri sırasında hükümet adına yanıt verecek kimsenin bulunmadığını belirterek, "Ne kesin hesapla ilgili hesap verebilecek ne de bu tür konuları tartışabilecek bir kişi var." eleştirisinde bulundu.

Kur korumalı mevduatta 1 milyon kişiye ait yaklaşık 2,5 milyon hesap bulunduğunu anlatan Kuşoğlu, "Kur korumalı mevduat hesabı için bu yıl 1 trilyon lira veriyorken, neden EYT'lilerle beraber 16 milyon emekli, 4 milyon da kamu çalışanıyla birlikte 20 milyon kişiye bu para veriliyor? Küçük bir meblağ getirdiğiniz rakam, 260 milyar lira bile yapmıyor." diye konuştu.

Kuşoğlu, 2023 UEFA Şampiyonlar Ligi finalinin Türkiye'de oynanmasından gurur duyacaklarını da dile getirerek, "230 milyon liradan vazgeçiyoruz 2 maç için. Rüşvet vererek bunları almayalım." ifadesini kullandı.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş'ı, dullara verilen aylıkla, dul olarak bir ay geçinmeye çağırması üzerine Elitaş, "Yapma, 'dul olarak' deme. Hanımdan mı ayrılayım dul olmak için?" diye espri yaptı.

EYT'lilerin de bir düzenlemeyle emekli olacağını anımsatan Paylan, "EYT'lilerin pek çoğu 5 bin 500 lira civarında emekli aylığı alacak. Bu insanlarımız emekli olmak için bu kadar mücadele ediyor ama bu tutar kirayı bile ödemez. EYT'lilere çağrımdır: Sırf emekli olmak için değil, emekli maaşları için de mücadele edin." görüşünü paylaştı.

İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, teklifin TBMM'ye ciddi şekilde sunulamadığını, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna hazırlıklı gelinmediğini savundu.

Cinisli, bazı iktidar milletvekillerinin, milletin patronuymuş gibi bir psikolojiye sahip olduğunu öne sürerek, "Biz vekiliz, ülkenin hizmetkarlarıyız." sözlerini sarf etti.

AK Parti'nin, iktidara geldiği 2002 yılı verilerini gündeme getirmesini, "tükenmişliğin tezahürü" olarak gördüğünü söyleyen Cinisli, teklifteki rakamların son derece yetersiz ve millete hakaret olduğunu ileri sürdü.

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, teklifin içeriğine ilişkin bilgi vererek, partisinin teklifi desteklediğini bildirdi.

Düzenlemeyle memur ve emekli maaşlarına yönelik refah payı artışı öngörüldüğüne işaret eden Kalaycı, asgari ücretteki artışın işveren maliyetini yükseltmesi nedeniyle işverene yönelik destek ödemelerinin de artırılacağını hatırlattı.

Bütçe gerçekleşmelerine değinen ve bütçe açığının da bir önceki yıla göre düştüğünü kaydeden Kalaycı, "Bütçe imkanları elverdiği ölçüde, çalışanların, emeklilerin, esnafın, çiftçinin refah payıyla desteklenmesini doğru buluyoruz." dedi.

AK Parti Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, Türkiye'de 13 milyon 870 bin olan emekli sayısının, EYT'lilerin emekliliğiyle bu yıl 16 milyona yükseleceğini açıkladı.

Sadece Türkiye'nin değil, bütün dünyanın enflasyonla mücadele ettiğini dile getiren Aydemir, küresel ekonomideki olumsuzluklara rağmen Türkiye'nin rekor sayılacak oranlarda büyüdüğünü anımsattı. Bütün bunları bir kenara bırakarak iktidarı eleştirenleri vicdanlı olmaya davet eden Aydemir, "Emeklimizi, memurumuzu, çalışanımızı, asgari ücretlimizi enflasyona ezdirmedik, dar gelirliye sahip çıktık. Ama nedense arkadaşların bunları söylemek için dilleri bir türlü dönmüyor. Bir türlü gerçekleri milletimize anlatmıyorlar ve adeta yanlış yönlendiriyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

TÜİK'e yönelik asılsız iddiaların gündeme getirildiğine dikkati çeken Aydemir, enflasyon verisi açıklayan kuruluşların, TÜİK gibi uluslararası akreditasyona sahip olması gerektiğini belirtti.

Bütçe açığının GSYH'ye oranının önemli oranda gerilediğini ifade eden Aydemir, "Nereden nereye gelmişiz? Niye takdir etmiyorsunuz da milletimizi yanlış yönlendiriyorsunuz?" diye sordu.

İktidarın hayata geçirdiği uygulamaları, muhalefetin, kendisi yapmış gibi vatandaşa aktardığını belirten Aydemir, bu teklifin her maddesinin vatandaşa dokunacağını dile getirdi.

CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, ülkenin ekonomik gerçekliğinden uzak bir enflasyon oranı belirlendiğini iddia etti.

Girgin, en düşük emekli aylığının asgari ücrete çekilmesini, bu zam oranının diğer emeklilerin maaşlarına yansıtılmasını, ayrıca emeklilerin bayram ikramiyelerinin güncellenmesini önerdi.

CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, teklifin içeriğinin, TBMM'ye sunulmadan önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından paylaşıldığını ifade ederek, bu durumu eleştirdi.

"Cumhurbaşkanı Erdoğan, biraz da lütfederek memur ve emekli maaş zammı oranını yüzde 30'a yükseltti" diyen Emecan, zammın verilişinin, devlet ciddiyetinden uzak olduğunu savundu.

TÜİK'in hiçbir inandırıcılığının kalmadığını öne süren Emecan, "TÜİK, ENAG ve İstanbul Ticaret Odasının enflasyon verileri arasında büyük uçurum var. TÜİK, yok hükmünde bir kurum haline dönüşmüştür." ifadesini kullandı.

AK Parti Grup Başkanvekili Elitaş, milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtladı.

2023 yılında 5 bin 500 lira olarak uygulanacak en düşük emekli aylığının, asgari ücretin yüzde 64'üne çıkarıldığını, 2022 yılı ile kıyaslandığında yüzde 10'luk bir iyileştirme olduğunu anlatan Elitaş, "Düzenlemeyle en düşük emekli maaşını 3 bin 500 liradan 5 bin 500 liraya çıkarıyoruz. Sadece yüzde 30 artışla en düşük emekli maaşı 4 bin 550 lira olsaydı, 1 milyon 192 bin 186 kişi 4 bin 550 lira maaş alacaktı. En düşük emekli maaşını 5 bin lira yapmış olsaydık 1 milyon 917 bin 154 kişi en az 5 bin lira maaş alacaktı. 5 bin 500 lira yaptığımızda ise 2 milyon 721 bin 270 kişi bu tutarı alacak. Bunun maliyeti 21,9 milyar lira." diye konuştu.

Yetim ve dul aylıklarına yönelik düzenlemenin yıllardır değişmediğine işaret eden Elitaş, hak sahiplerine, vefat edenin emekli maaşının paylaştırılmasına ilişkin usulün aynı olduğunu belirtti.

2019 yılına kadar "en düşük emekli aylığı" şeklinde bir düzenleme yapılmadığını belirten Elitaş, "Teklifle, tüm emekli maaşlarına yüzde 30 zam uygulanıyor. Eğer 5 bin 500 liranın altında kalanlar olursa onlar 5 bin 500 liraya çekilecek." şeklinde konuştu.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan'ın en düşük emekli aylığının 6 bin veya 6 bin 500 liraya yükseltilmesini talep etmesi üzerine Elitaş, en düşük memur emekli maaşı dikkate alındığında bu durumun toplumda nasıl bir etkiye yol açacağının iyi hesaplanması gerektiğini söyledi.

Teklifin görüşmeleri sırasında söz alan Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Eş Genel Başkanı Şükran Kablan Yeşil, memura yapılacak yüzde 30 zammın, "antidemokratik bir uygulama olduğunu" savundu.

AK Parti milletvekillerinin Yeşil'e tepki göstermesi üzerine muhalefet ve AK Parti milletvekilleri arasında tartışma yaşandı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ve milletvekillerinin halkın oylarıyla seçildiğine işaret ederek, "Türkiye demokrasisinin kalbi olan bir kurumda böyle ifadeler kullanamazsınız. İşçi temsilcisi olarak demokratik kurumlara hakaret etme hakkınız yok." uyarısında bulundu.

Teklifin ilk imza sahibi, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.

Elitaş, işveren desteği uygulamasının 2023 yılının ilk 6 ayından sonra devam edip etmeyeceğinin sorulması üzerine, sıfırlanacağını söyledi.

İşsizlik Sigorta Fonu'nun mali durumuna ilişkin soruya Elitaş, şu yanıtı verdi:

"2019'da dahil olmak üzere toplam gelirden toplam gider düşüldüğünde fon sürekli artıdaymış. 2020 yılında fonun toplam geliri 38,270 milyar lira, toplam gideri 66,599 milyar lira olmuş. 2021 yılında 46 milyar geliri, 58,5 milyar lira gideri olmuş. 2022 yılında tahmini rakam, 89 milyar gelir, 55 milyar lira gider. Aslında fon, 2020 ve 2021 yılında tam kendine düşen görevi yapmış. Pandemi sürecinde kısa çalışma ödeneği gibi konuları hayata geçirmiş. Fonun elindeki kaynak, Aralık 2022 sonu itibarıyla 124 milyar 306 milyon 754 bin 867 lira. Gelirlerin harcama oranı da yüzde 71."

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, İşsizlik Sigortası Fonunun faiz geliri oranının 2022 yılı itibarıyla yüzde 15,5 olduğunu bildirdi.

Elitaş, işsizliğin azaltılmasına yönelik çalışmaların desteklenmesi bağlamında işveren desteğinin hayata geçirildiğini sözlerine ekledi.

Memur ve emekli maaşı zam oranının yüzde 30'a, en düşük emekli maaşının 5 bin 500 liraya çıkarılması ile asgari ücret desteğine ilişkin kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emekliler ve hak sahiplerine dosya bazında 3 bin 500 lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı 5 bin 500 liraya çıkarılacak.

Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar; köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar; gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar; anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları; sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları; diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları; tarımsal faaliyette bulunanlara ödenen gelir ve aylıklar, Ocak 2023'ten geçerli olmak üzere yüzde 30 oranında artırılacak.

Düzenlemeye göre, asgari ücret desteği Ocak-Haziran 2023'te de devam edecek.

Bu kapsamda haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce, 2022'nin aynı ayına ilişkin SGK'ye verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 250 lira ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2023'te cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının; 2023 yılı içinde ilk kez bu kapsama alınan iş yerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının; Ocak-Haziran 2023 dönemi için günlük 13,33 lira ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin SGK'ye ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.

Prime esas günlük kazanç tutarı, toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 500 lira olarak esas alınacak.

???????Kovid-19 salgını nedeniyle yapılan kısa çalışma ödemelerinde hatalı işlemlerden dolayı hizmetleri SGK'ye eksik bildirilen sigortalıların hizmetleri fiili duruma getirilecek.

Kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinde 1 Ocak-30 Haziran 2023 tarihleri arasındaki dönem için enflasyon farkı dahil uygulanması öngörülen yüzde 16,48 artış oranı, yüzde 13,52 puan eklenerek yüzde 30 olarak uygulanacak. Bu kapsamdaki yüzde 13,52 puanlık ilave oran, aynı döneme ilişkin enflasyon farkı hesaplamasında dikkate alınmayacak.

2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali için Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişilerden iş yeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlara, bu müsabaka dolayısıyla yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları ile bunların bu müsabaka dolayısıyla yapacakları mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV, gelir ve kurumlar vergisinden istisna olacak.