Tarih:
12.02.2012 - 20:20
Kategori:
Seyahat
Nil'in Vatikan yolculuğu
Evliya Çelebi’nin seyahat notlarına dayanan ve tarihi belgelerle kesinlik kazanan Nil Haritası, bugün Vatikan Kütüphanesi arşivlerinde bulunuyor
Evliya Çelebi’nin belgesel izi sayılabilecek harita, Çelebi’ye ait Seyahatname’den sonra en önemli belge olarak kabul ediliyor.
Nil haritasının Kahire'den Vatikan'a Yolculuğu
Evliya Çelebi 1672-73’te Nil yolculuğuna çıkar. Amacı Nil’in kaynağını görmektir. Nil’in Kuzey kolları üzerinde Kahire’den İskenderiye ve Reşid’e daha sonra Dimyat’a gider. Tekrar Kahire’den yola çıkarak Nil’in kaynağı olan Cebel-i Kamer’e doğru Güney yönünde Nil’in sahillerini gezer. Sudan ortalarına kadar inen Çelebi, Nil’e 32 konak yaklaştığını, fakat vahşi tabiat ve barbar kavimler yüzünden daha ileriye gidemediğini ifade eder. Evliya Çelebi, yolculuğunda harita ile seyahat ilişkisinin önemini kavramıştır.
Evliya Çelebi 1672-73’te Nil yolculuğuna çıkar. Amacı Nil’in kaynağını görmektir. Nil’in Kuzey kolları üzerinde Kahire’den İskenderiye ve Reşid’e daha sonra Dimyat’a gider. Tekrar Kahire’den yola çıkarak Nil’in kaynağı olan Cebel-i Kamer’e doğru Güney yönünde Nil’in sahillerini gezer. Sudan ortalarına kadar inen Çelebi, Nil’e 32 konak yaklaştığını, fakat vahşi tabiat ve barbar kavimler yüzünden daha ileriye gidemediğini ifade eder. Evliya Çelebi, yolculuğunda harita ile seyahat ilişkisinin önemini kavramıştır.
Daha önce coğrafyacıların Sudan tarafına sıcaktan ulaşamadığını, bu bölgenin bilinmediğini, dolayısıyla kendisinin üstadı Nakkaş Hükmizâde Alî Beg’den öğrendiği üzere seyahati esnasında resmetmiş olduğu kaleleri, şehirleri, nehir, dağ ve gölleri, Nil ve Fûncistân seyahatini tamamlandıktan sonra, Papamunta -resimli ilk dünya haritası Mappamundi- gibi haritada göstermek amacındadır ve bunun mevcut coğrafya eserlerine ve haritalarına bir ek olacağını da bildirir. Bugün Vatikan’da Biblioteca Apostolica’da Evliya Çelebi’nin seyahat notlarına dayanan Nil haritası, onun seyahatinin sonunda bu projeyi gerçekleştirmiş olduğunu gösteriyor.
Bez üzerindeki tarihi harita
18. yüzyılda Seyahatname’nin İstanbul’a gönderildiği yıllarda Kahire’den Vatikan’a gelen bu harita, kaba bez üzerine çizilmiş. Uzunluğu 543 cm olan haritanın yukarısında Nil’in kaynağı, aşağısında Nil deltası bulunuyor. Yani Güney yukarıda, Kuzey aşağıda yer alıyor. Eni, yukarıda 88, aşağıda 45 cm olan harita üzerinde Nil, kaynağı olarak kabul edilen Cebel-i Kamer dağından çıkar, Kızıldeniz ile Libya çölü arasına sıkıştırılmış biçimde uzanır, Kahire’de iki kola ayrılıp Akdeniz’e ulaşır.
Eski coğrafya kaynaklarına göre Nil’in kaynağı Cebel-i Kamer dağıdır. Haritanın bu anlayışa göre çizilmiş olduğu görülür. Üzerinde 500’e yakın şehir, kale, dağ, vadi, göl, kavimler, vahşi hayvanlar, altın yatakları, ticaret malları vb. üzerine bilgileri yer alır. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’nin 10. cildinde geçtiği yerleşim yerleri hakkında verdiği bilgiler, bu haritada rahatlıkla izlenmektedir.
ETİKETLER : istanbul haberleri, türkiye haberleri, türkiye gerceği, istanbul gerceği
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
