Son günlerde saçlarınızdaki ani ve aşırı dökülmeden şikyet ediyorsanız, her yıkama sonrası saçlarınız tel tel elinize geliyorsa bu durumu ciddiye alın.
Saç dökülmeleri mevsimsel olabileceği gibi ciddi hastalıklara da işaret ediyor olabilir. Dermatolog Doç. Dr. Tuğba Rezzan Ekmekçi, her saçın 2 ile 7 yıllık bir ömre sahip olduğunu söyledi.
Bir insanda ortalama 100 bin adet saç folikülü (saçın içinde büyüdüğü yapı) bulunduğunu belirten Ekmekçi, “Bu sayı doğumda sabittir ve daha sonra artırılması mümkün değildir. Her bir saç folikülünden bir saç çıkar ve her saç da ortalama 2-7 yıllık bir ömre sahiptir” dedi.
Günde 100 saç teline kadar dökülmenin normal kabul edildiğini vurgulayan Ekmekçi, saç dökülmesinin nedenleri hakkında şunları söyledi: “Her saçın ömür süresi kabaca üçe ayrılır. Büyüme evresi en uzun süren evredir, bu evrede saç ortalama ayda 1 cm uzar. Bu evreyi tamamlayan saç daha sonra birkaç hafta süren dinlenme evresine girer. Ortalama 2-3 hafta süren bu evreden sonra da saç dökülme evresine girecektir. Dökülme evresine giren saç, saç folikülü ile olan bağlantısını kaybeder ve 2-4 ay içinde dökülür. Bu süre, saça yapılan, tarama, fırçalama, yıkama işlemleri ile daha da kısaltılabilir; ancak uzatılamaz. Bu sürenin sonunda saça hiçbir şey yapılmasa bile saç kendiliğinden kayıp düşecektir. Dökülen saçın yerine saç folikülünden yeni saç üretilir.
Bu döngü bir ömür boyu devam eder. Saçın dış görünüşünden hangi evrede olduğu anlaşılamaz ve kabaca herhangi bir zaman diliminde saçın %85-90’i büyüme evresinde, %1-2’si dinlenme evresinde, yüzde 10-15’i dökülme evresinde olur. Banyo yapılmayan günlerde “günde 100” saç teline kadar dökülmenin normal kabul edilmesinin mantığı yukarıda anlatılan saçın fizyolojisinde ileri gelir. Bu evrelerin bilinmesi saç dökülmelerinde tedavinin neden uzun sürdüğünün anlaşılması bakımından da önemlidir.
AĞIR DİYETLER SAÇ DÖKÜLMESİNE NEDEN OLABİLİR
Büyüme evresindeki saçın gelen uyarılar sonucunda beklenenden daha kısa sürede, ömrünü tamamlamadan dinlenme ve dökülme evresine girmesi ile oluşur. Dökülme evresine giren saç ortalama 90 günde döküleceği için, saç dökülmesi kabaca sebep olan olaydan 2-4 ay sonra başlar. İlaçlar, ateşli hastalıklar, kilo kaybı, ağır diyet uygulamaları, dengesiz beslenme, doğum telojen saç dökülmelerinin sebeplerindendir. Hasta saçının avuç avuç döküldüğünü, lavabo deliğini tıkadığını ifade eder, saçını yıkamaktan ve taramaktan korkar, kel kalma korkusu içindedir. Saçın her tarafından eşit bir dökülme vardır. Telojen saç dökülmeleri tedaviye çoğunlukla iyi cevap vermektedir. Tedavi süresi en az 3 ay sürmektedir.”
SAÇLARINIZIN TEPE KISMI İNCELİYORSA
“Genetik zeminde androjenlerin etkisiyle ortaya çıkan saç dökülmesine “Androgenetik saç dökülmesi denir" diye konuşan Ekmekçi, erkeklerin yaklaşık yarısında, kadınların ise yüzde 20-25’inde bu tip saç dökülmesinin görüldüğünü söyledi ve şu bilgileri verdi:
“Hastalar zaman zaman saç dökülmesinin şiddetlendiğini söylese de genellikle telojen saç dökülmelerinin tersine sinsi bir dökülmedir ve yıllar içinde tablo oturur. Bazen hastalar saç dökülmesinden ziyade saçının inceldiğini daha çok fark eder. Temel olarak saçın tepe kısmında saçların inceldiği görülür ve saçın arka kısmına göre bir seyrelme fark edilir. Özellikle kadınlarda başlangıç dönemlerinde tanı koymak zordur ve başka saç dökülmesi ile giden tablolarla kolayca karışabilir.”
“SAÇKIRAN” ANİDEN ORTAYA ÇIKAR
Saç dökülmesi sorununda tedavinin yıllar süreceğinin bilinmesi gerektiğini anlatan Ekmekçi, halk arasında saçkıran olarak bilinen dökülmeler hakkında ise, “Alopesi areata”; aniden ortaya çıkan, değişik çaplarda, bir ya da birkaç tane yuvarlak, tamamen saçsız alanlarla karakterize, sık gözlenen bir hastalıktır. Halk arasında “saçkıran” adı ile bilinir; ancak adının çağrıştırdığının aksine mantar hastalığı değildir ve bulaşıcı özelliği yoktur. Sadece saçta değil, sakal bölgesinde de görülebilir. Genellikle birkaç ay ya da yıl içinde tedavi ile geriler. Eğer saç dökülmesiniz devam ediyorsa bunu hafife almayın. Süreklilik gösteren dökülmelerde bir dermatoloji uzmanına başvurup muayene olmak ve gerekli testleri yaptırıp tedavi yoluna gitmek çok önemlidir” şeklinde konuştu.