TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder başkanlığında toplandı

TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder başkanlığında toplandı. TBMM Başkanvekili Önder, gündeme geçmeden önce üç milletvekiline gündem dışı söz verdi.

TBMM Başkanvekili Önder, gündeme geçmeden önce üç milletvekiline gündem dışı söz verdi.

AK Parti Sakarya Milletvekili Lütfi Bayraktar "14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü", CHP Samsun Milletvekili Murat Çan, "Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışının 105. yıl dönümü ve 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı", CHP Kars Milletvekili İnan Akgün Alp de "Kars'ın sorunları" hakkında gündem dışı konuştu.

Bayraktar, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü'nü kutlayarak, tarım sektörünün stratejik bir öneme sahip olduğunun tüm dünya tarafından kabul edildiğini söyledi.

Tarımın daha güvenli şekilde yapılması için hükümetlere tarımla ilgili teşviklerin ve tedbirlerin alınması yönünde görev düştüğünü belirten Bayraktar, "Çiftçilerimizin emeği yaşam için kıymetlidir. Ülkemizde son yıllarda tarım alanında ciddi gelişmeler olmuştur. Eksik var mıdır? Olabilir. Ancak devraldığımız noktadan buraya bakmak lazım." ifadesini kullandı.

Bayraktar, bitkisel üretimin ve hayvan varlığının arttığına işaret ederek, Türkiye'nin ayva ve incir üretiminde dünyada bir numarada olduğunu söyledi.

CHP Samsun Milletvekili Murat Çan, "Yarın bu saatlerde ulusumuzun yazgısını değiştirecek bir yolculuk başlayacak İstanbul'dan. İstikamet Samsun. Mayıs'ın 19'unda bu yolculuğun bittiği noktadan yani Samsun'dan bir güneş doğacak ve bu güneş bütün Türkiye'yi ve dünyayı aydınlatacak." dedi.

CHP Kars Milletvekili İnan Akgün Alp de konuşmasında, Kars'ta çoban alımları sırasında yapılan mülakat uygulamasını eleştirdi. Mülakatlarda sorulan soruları AK Parti sıralarına dönerek yönelten Alp, "Kars'a gelseniz sizi çoban bile yapmazlar" sözlerini sarf etti. Bunun üzerine AK Parti milletvekilleri, CHP'li Alp'a tepki gösterdi.

Yaşanan sözlü tartışma esnasında CHP'li Alp, "Grup Başkanvekilinin kolunda 2 milyonluk saat var." ifadelerini kullandı.

CHP'li Alp'in sözlerine karşılık yerinden söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, "Mülakat konusunu eleştirmek, bu konuda bölgesinden açıklamalar yapmak ve örnekler vermeyi doğru karşılayabilirim. Kastını aşan bu konuşmayı bütün AK Partili vekilleri suçlama noktasına taşımayı nezaketsiz ve saygısız buluyorum. Şahsıma yönelik yapılan açıklamayı tamamen yersiz ve anlamsız buluyorum." dedi.

Devlet kademesinde iş yapmadığını belirten Yenişehirlioğlu, "Devlet kademelerinde hiçbir zaman vazife almadım ta ki milletvekili seçilinceye kadar. 28 yıl ceza avukatlığı yaptım. 13 tane romanım var. 250'den fazla da dizi oyunculuğu yaptım. Helal yolla satın aldığım saatimi takmaya devam edeceğimi söyledim. Hadisenin buraya getirilmesini son derece saygısız, anlamsız ve kastını aşan açıklamalar olarak görüyorum. Konuşmacıya aynen iade ediyorum." diye konuştu.

Daha sonra milletvekilleri yerlerinden söz aldı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Halit Yerebakan her kurulan ailenin toplumun geleceğine ekilen bir tohum olduğunu söyledi. Bu tohumların yeşermesinin tüm ülkenin kaderini belirlediğini vurgulayan Yerebakan, şunları kaydetti:

"Günümüz dünyasında ekonomik belirsizlikler, göç ve toplumsal normlardaki değişiklikler gibi birçok faktör aileleri etkilemektedir. Bunun yanı sıra aile içi iletişim eksikliği, zaman yönetimi sorunları, iş ve aile yaşamı arasındaki dengeyi sağlama zorunluluğu gibi içsel sorunlar da aileleri zorlamaktadır. Aileler toplumun dokusunu ören iplikler gibidir. Sağlam aileler güçlü toplumların temel taşıdır. Bugün Uluslararası Aile Günü'nde Bakanlığımızca açıklanan ailenin korunması ve güçlendirilmesi eylem planı ile aile değerlerine olan bağlılığımızı yeniden vurgulamaktayız. Bu stratejik plan, aile yapımızı daha da güçlendirerek aile fertlerinin desteklenmesini amaçlamaktadır."

TBMM Genel Kurulunda, grup başkanvekilleri yerlerinden söz alarak değerlendirmelerde bulundu.

AK Parti Grup Başkanvekili Yenişehirlioğlu, "Uluslararası Aile Günü"nü kutladı.

Aileyi toplumun kilit taşı, mayası olarak gören bir medeniyetin mensubu olduklarını ifade eden Yenişehirlioğlu, "Kadim geleneğimizde aile ile toplumun, aile ile devletin kaderi özdeşleşmiş bir ve beraber görülmüştür. Güçlü bir ülke, güçlü bir millet, huzurlu bir toplum olabilmenin öncelikli şartı güçlü bir aile yapısına sahip olmaktır." diye konuştu.

Filistinlilerin, İsrail Devleti'nin kurulmasının ertesi günü olan 15 Mayıs'ı büyük felaket günü yani "Nekbe" olarak ilan ettiğini belirten Yenişehirlioğlu, şunları kaydetti:

"Nekbe ile başlayan zulmün karşısında yüreklerindeki imanla mücadele eden Filistinliler, dünyaya adanmışlık dersi vermiş, gaflet uykusundaki vicdanları uyandırmış; merhamet, umut olacak bir direnişin her merhalesini şehadet nişanesiyle taçlandırmıştır. İşgale karşı bugün hala devam eden bu destansı direniş er ya da geç zafere ulaşacak, evlerinden edilen Filistinli kardeşlerimiz yastıklarının altında muhafaza ettikleri evlerinin anahtarlarını kullanacak ve yuvalarına döneceklerdir. Türkiye, Filistinli kardeşlerimizin verdiği mücadelenin en büyük destekçisi olmaya devam edecektir. Nekbe Günü’nde Filistinli kardeşlerimize Gazi Meclisimizden selam olsun."

Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, Hemşireler Haftası'nı kutlayarak, hemşirelerin çalışma koşullarının ve özlük haklarının iyileştirilmesi gerektiğini söyledi.

Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle kurbanlık fiyatlarına değinen Şahin, "Osmaniye'de küçükbaş kurbanlık fiyat belirleme komisyonu kararına göre keçi ve koyun kilogram fiyatı 270 lira. Bunun anlamı şu: 10 bin lira maaş alan bir emeklimiz bütün maaşını kurbanlık için ayırsa 37 kilogramlık bir kurbanlık alabiliyor. 37 kilogramlık kurbanlık olur mu? Olmaz. Bunun anlamı ne? Emeklimiz kurban kesemeyecek." dedi.

Şahin, otoyol ve köprü ücretlerine ilişkin zam konusunda ise, "2024 yılı enflasyon oranı yüzde 38 ancak bu otoyol ve köprülerdeki ayrıcalık nedir anlayabilmek mümkün değil. Yüzde 50 oranında bir zam yapıldı, ocak ayında da yapılmıştı, eylül-ekimde de olup olmayacağını bilmiyoruz. Bu çelişkiye, bu tutarsızlığa, ekonomik krizin faturasını milletimizin sırtına yüklenmesine şiddetle karşı çıkıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

- "Bu açıkça fahiş bir fiyat artışıdır"

İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez, otoyol ve köprü geçiş ücretlerine yapılan zamları eleştirdi.

4,5 ay önce kamuya ait otoyol ve köprülere yüzde 76, kamu özel işbirliği ile yapılan otoyol ve köprülere de yüzde 50 oranında zam yapıldığını belirten Çömez, "Bu açıkça fahiş bir fiyat artışıdır. Fahiş fiyat uygulamasını gelenek haline getirmiş iktidara ceza kesme zamanı gelmiştir. İnşallah, bu cezayı milletimiz kendilerine sandıkta kesecek." ifadelerini kullandı.

Çömez, açıklanan yaş çay alım fiyatlarının beklentilerin altında kaldığını dile getirerek, "Böyle giderse önümüzdeki yıl durum daha da vahim olacak. Küresel sistemin bir zamanlar tütün ve pancar için dayattığı politikalar çay için de uygulanacak. Türk tarımının bitirilmesi politikası inatla ve kararlı bir şekilde sürdürülecek." diye konuştu.

MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç, vefat eden sinema ve tiyatro oyuncusu Ayten Gökçer'e Allah'tan rahmet, yakınlarına ve sinema camiasına başsağlığı diledi.

Kılıç, Milli Mücadeleyi ateşleyen Hasan Tahsin'i, şehadetinin yıl dönümünde rahmet ve minnetle andıklarını ifade etti.

DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, "Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi'ne ilişkin, açıklanan tedbirlerle halkın sırtına yük geleceğini öne sürdü.

- "Emeklinin sorununu çözelim"

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, Osman Kavala hakkında yeniden yargılama kararının reddedilmesini eleştirdi.

Otoyol ve köprü geçişlerine gelen zamma ilişkin Başarır, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Yılbaşında yüzde 76 zam gelmişti, dün ortalama yüzde 60 oranında zam geldi yani toplamda hesaplarsak yüzde 181 oranında zam geldi. Her şeyden tasarruf ediyoruz ama bu seçkin müteahhitlerin cebine girecek paradan nedense tasarrufta bulunmuyoruz, hiç kimse onlara dokunmuyor. 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nden geçiş 15 liradan 24 liraya çıktı. Bu emekliyi, insanları, çalışanları etkileyecek bir zam."

Başarır, kamuda verimlilik ve tasarruf paketine ilişkin de, "Eğer bu tasarruf tedbirleri açıklandıysa, bu adımlar atılacaksa, 200 milyar lira tasarruf edilecekse, lütfen Meclis gereğini yapsın. 10 bin lira maaş alan emeklinin sorununu çözelim çünkü bu paket onlar için olmalı." ifadesini kullandı.

Genel Kurulda; Saadet Partisinin "belediyelerin kullandıkları krediler", İYİ Parti'nin "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli", DEM Parti'nin "anadilde eğitim" ve CHP'nin "TKİ ve TTK'ye maden ocaklarının hizmet alım sözleşmeleri"ne ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.

Partisinin grup önerisi üzerine konuşan Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, siyasi parti ayrımı gözetmeksizin tüm belediyelerin son 21 yılda yurt içinden ve yurt dışından aldığı kredilerin ve borçların dağılımının, borçlanma gerekçelerinin ve borçların yatırıma dönüşüp dönüşmediğinin ortaya çıkarılmasını istediklerini söyledi.

Son yerel seçimlerin ardından yönetimi el değiştiren bazı belediyelerde önceki dönemden kalan borçların ilan edildiğini aktaran Şahin, "Bunu bir siyaset üstü konu olarak ele alıp burada belediyelerin bu borçlanmalarının yasal zemini üzerinde durmak gerekiyor. Belediyelerin borçlanmaları konusunda yeni adımlara ihtiyaç var. Belediyelerin keyfi borçlanmalarının önüne geçmesi için Sayıştayın denetimi çok önemli. Siyasi parti ayrımı gözetmeksizin bütün belediyelerin harcamalarını, borçlanmalarını, bütçe konularını masaya yatıralım, sorunları konuşalım, tartışalım ve burada da belediyelere ülkemizin menfaati için reformlar sunalım." ifadelerini kullandı.

İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, belediyelerin mecbur kalmadıkça borçlanma yoluna gitmemesi ve büyük projeler için de mutlaka merkezi yönetim tarafından destek verilmesi gerektiğini belirtti.

DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez, bazı belediyelerdeki kayyum yönetiminin harcamalarını eleştirdi.

CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, hazineye en borçlu belediyelerin Kocaeli, Batman, Bursa, Denizli, Gaziantep, Siirt ve Sivas olduğunu belirterek, "Belediye ya da hükümet birbirine rakip değildir. Kaynakların verimli kullanılması için işbirliği yapmaları şarttır. Son zamanlarda ne yazık ki ülkemizde sanki belediye başkanları ve bakanlar birbirine rakip gibi bir siyasi iklim yaratıldı. Şüphesiz bu iklimden herkes payını almalı ama daha çok bu iklimden iktidar kendine düşen payı almalı." diye konuştu.

AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, son yerel seçimlerin ardından AK Parti'nin kaybettiği belediyelerde aşırı borçlanma konusunda bir yaygara koparıldığını söyledi.

İstanbul'daki bazı belediyelerin bütçelerinden örnek veren Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2023 yılında AK Parti'ye ait 24 belediye ile CHP'ye ait 14 belediyenin borçlarının bütçeye oranı AK Parti'de yüzde 35,38, CHP'de yüzde 63. Borçların bütçeye oranına baktığımızda ilk sırada Şişli, ikinci sırada Beşiktaş, üçüncü sırada Adalar, dördüncü sırada Beylikdüzü var. Hepsi CHP belediyesi. Buna karşın İstanbul'daki 39 ilçe arasından en az borcu olan ilçe belediyeleri ise Pendik, Üsküdar, Ümraniye, Silivri, Zeytinburnu. Bütçeleri esas alındığında en başarılı belediyeler bunlar. Şişli'nin 2 milyar 100 milyon bütçesi var, 2 milyar 460 milyon borcu var. Beşiktaş’ın 2 milyar 231 milyon bütçesi var, 2 milyar 55 milyon borcu var. Belediyelerde astınız ya afişleri, keşke bunları da assaydınız da hep beraber görmüş olsaydık."

- Genel kurulda "Kürtçe" tartışması

Genel kurulda DEM Parti'nin "anadilde eğitim"e ilişkin grup önerisinin görüşülmesi sırasında tartışma yaşandı.

Partisinin grup önerisi üzerine söz alan DEM Parti Şırnak Milletvekili Ayşegül Doğan, 15 Mayıs'ın Kürt Dili Bayramı olduğunu ifade ederek, bir milletvekili olarak anadilini TBMM'de özgürce konuşamadığını dile getirdi.

Doğan, konuşmasının sonunda Kürt Dil Bayramını Kürtçe olarak kutladı. Bunun üzerine yerlerinden söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu ve MHP Grup Başkanvekilleri Filiz Kılıç ve Erkan Akçay, Anayasa'nın 3'üncü maddesi gereğince TBMM'de Türkçe konuşulması gerektiğini anımsattı.

CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu da DEM Parti'nin önergesini desteklediklerini belirterek, konuşmasının sonunda Kürtçe olarak Kürt Dili Bayramını kutladı.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez, çocukların Kürtçe öğrenmelerinde hiçbir mahzur olmadığını belirterek, "Bir ülkede ısrarlı bir şekilde 'Kürtçe eğitim dili olsun' derseniz bunun arkasından başka tartışmalar gelir. İYİ Parti olarak bu tutum ve davranışa, bu taleplere itiraz ediyoruz. Zaten geçtiğimiz dönemlerde adımlar atıldı. O sebeple ısrarla bunu tekrar ederek gündeme getirmenizi de çok da doğru ve yerinde bulmuyorum." ifadelerini kullandı.

Görüşmeler sırasında AK Parti, MHP ve İYİ Parti'li bazı milletvekilleriyle DEM Parti'li milletvekilleri arasında zaman zaman sözlü tartışmalar yaşandı.

Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.

TBMM Genel Kurulunda daha sonra fahiş fiyat artışı ve stokçuluk cezalarının artırılmasını da içeren Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin görüşmelerine geçildi.