TTB: Aile hekimlerini susturma yönetmeliğini kabul etmiyoruz

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK), Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nde yapılan düzenlemelerle ilgili çevrimiçi bir basın toplantısı düzenledi.

Basın toplantısında ilk sözü alan AHEK Başkanı Dr. Emrah Kırımlı düzenlemelerin ifade özgürlüğünü kısıtlayan, çalışma barışını bozan, iş güvenliği ve çalışan sağlığı sorumluluğunu tamamen çalışanın üzerine yıkan, hasta sağlığını daha da metalaştıran bir içeriğe sahip olduğunu söyledi. Kırımlı, birinci basamak sağlık hizmetinde görevli sağlık emekçilerinin itirazlarını dillendirmeyi sürdüreceklerini kaydetti.

TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Kazım Doğan Eroğulları aile hekimlerinin bakanlığa “Aklımızla dalga geçmeyin” dediğini aktararak söze başladı. İktidarın artık aba üstünden sopa salladığını ifade eden Eroğulları şöyle devam etti: “Bir soruşturma açılacaksa, kullanılan maskelerin kalitesizliğini görünür kılan Dr. Emrah Kırımlı arkadaşımıza değil; bu kalitesiz maskeleri dağıtanlara açılmalıdır. Biz doğru bildiklerimizi söylemeye devam edeceğiz; çünkü bu görevimiz. Türk Tabipleri Birliği ve TTB Merkez Konseyi olarak Emrah arkadaşımızı da, diğer meslektaşlarımızı da asla yalnız bırakmayacağız.”

TTB 2. Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten de Sağlık Bakanlığı’nın aile hekimlerine teşekkür edip çalışma koşullarını iyileştireceği yerde, başarısız pandemi yönetiminin sorumluluğunu sağlık emekçilerinin üstüne atmaya çalıştığını belirtti. Tüm sağlık çalışanları için benzer bir düzenlemenin hayata geçirilebileceği riskine dikkat çeken Ökten, “TTB pandemi sürecinde tüm organlarıyla bilimsel veriler doğrultusunda hareket etmiş, gerçekleri ortaya çıkarmaya çalışmış, sağlık emekçilerinin ve yurttaşların salgından en az zarar görmesi için çaba göstermiştir. TTB, bugünden sonra da çalışma koşulları ve sağlığın siyaseti hakkında gerçekleri açıklamayı sürdürecektir. Bakanlığa derhal geri adım atma çağrısı yapıyoruz” diye konuştu.

TTB AHEK Sekreteri Dr. Sibel Uyan tarafından okunan basın açıklaması metni ise şöyle:

"Aile hekimlerini susturma, işten atmayı kolaylaştırma, mevcut haklarını kısıtlama yönetmeliğini kabul etmiyoruz.

Anayasa ve ülkemizin kabul ettiği evrensel yasal düzenlemeler hiçe sayılarak sağlık çalışanlarının ifade özgürlüğü ve görüş açıklama hakları, 30.06.2021 tarih ve 31527 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği ile ortadan kaldırılıyor.

Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Aile Hekimliği Uygulamasında Uygulanacak İhtar Puanı Cetveli’nde yapılan değişiklikle fiil sayısı 35’ten 40’a çıkarılarak adeta “Aile Hekimliği Yasak ve Ceza Yönetmeliği” oluşturtulmuş.

Yönetmeliğin ihtar puan cetveline eklenen 39. yeni ek maddeye göre; “Kamu görevleri hakkında izinsiz olarak basına, haber ajanslarına, radyo ve televizyon kuramlarına veya sosyal medya araçlarıyla bilgi veya demeç vermek 50 ceza puanı…”

Başta pandemi sürecinde olduğu gibi, toplum sağlığını ve sağlık çalışanlarının haklarını savunan, kamuoyunu bilgilendiren, görüş ve önerilerini, taleplerini basın ve sosyal medya aracılığıyla üç kez dile getiren aile sağlığı merkezi (ASM) sağlık çalışanlarının sözleşmeleri feshedilecek.

5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nda disiplin süreçlerine ilişkin hiçbir hükme veya atıfta bulunulmazken, “ihtar puanı” adı verilen bu sistem, kanuni dayanağı olmaksızın yönetmeliklerle keyfi bir şekilde düzenlenip ve uygulanıyor.

Yasal dayanağı olmayan, ölçüsüz, keyfi işten atmalar kolaylaşacak

Aynı sözleşmenin 7. maddesi başta olmak üzere ASM sağlık çalışanlarının mevcut iş güvencesi artık pamuk ipliğine bile bağlı kalmayacak:

“MADDE 7- (1) Sözleşme süresi sonunda, aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı olarak görevine devam etmek isteyenlerin sözleşmesi yenilenir. Ancak bir sözleşme döneminde bu Yönetmeliğin eki (EK-3 AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA UYGULANACAK İHTAR PUANI CETVELİ)’nde yer alan fiillerden 5 ve daha fazla kez ihtar puanı verilmesi veya toplamda 150 ve üzerinde ihtar puanına ulaşılması halinde müdürlükçe komisyon oluşturularak değerlendirme yapılır. Değerlendirme neticesinde komisyon tarafından; yeniden sözleşme imzalanmasına veya sözleşmenin yenilenmemesine karar verilir. Aile sağlığı çalışanları için verilecek kararlarda aile hekiminin görüşü de alınır. Komisyonun teşekkülü ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir. Bakanlık müfettişlerince yapılacak inceleme ve soruşturma neticesine göre sözleşmenin yenilenmemesi kararı verilebilir. Birinci ve ikinci fıkralara göre sözleşmesi yenilenmeyenler, bir yıl süreyle aile hekimi veya aile sağlığı çalışanı olmak üzere başvuruda bulunamaz.”

Kanuni dayanağı bile bulunmayan, kurulacağı belirtilen komisyonun verebileceği keyfi kararlarla işten atmalar kolaylaşacak, iş güvencesi tamamen ortadan kaldırılacak.

Mazeretine bakılmaksızın nöbete 5 kez gitmeyenler işten atılacak

“Görevi başında bulunduğu halde entegre sağlık hizmetlerinde mazeretli olup olmadığına bakılmaksızın beş nöbet görevini yerine getirmediğinin/getiremediğinin tespit edilmesi durumunda sözleşme feshi uygulanacak.”

İhtar Puanı Cetveli ile çelişen, disiplin hukukuna uymayan ölçüsüzlükte, hiçbir hukuk kuralında olmayan “mazeretin kabul görmediği” bir ceza yöntemi kabul edilemez.

“Bir sözleşme dönemi içerisinde herhangi bir fiilin ikinci ve devam eden ihlallerinde, ihtar puanı iki kat olarak uygulanır.”

ASM sağlık çalışanlarının iş güvencesini ortadan kaldıran sözleşme ceza puanları daha da ağırlaştırılarak sözleşme fesihleri kolaylaştırılıyor.

Yeni iş ve ek görevler getiriliyor

“Kayıtlı kişiler ile ilgili olarak, hipertansiyon, diyabet, kanser ve obezite gibi hastalıkların taranması, takibi ve takip sonucunda meydana gelen değişim oranları ile vaka yönetimine göre (0,90) ila (1,50) arasında belirlenecek olan tarama ve takip katsayısı ile ara puan çarpılmak suretiyle maaşa esas puan hesaplanır. Bakanlıkça sevk sistemi uygulamasına geçilmesine karar verilen il ve/veya ilçelerde tarama ve takip katsayısı (0,90) ila (2) arasında uygulanır.”

Performansa bağlı güvencesiz çalışan ASM sağlık çalışanlarına aşı, bebek ve gebe izlemlerinde olduğu gibi negatif performanslarına kronik hasta yönetimi ek görev ve sorumluluğunu da yükleyerek baskı altında emek gaspı katmerleştiriliyor.

40. Ek Ceza Maddesi: “Görev yerinde kişilere basit tıbbi müdahale ile giderilebilir fiili eylemde bulunmak veya tehdit etmek 50 ceza puanı…”

İhtar Ceza Cetveli’nin yeni 40. maddesine göre; ASM’lere başvuranların gerçek dışı beyanlarıyla tehdit gibi muğlak suçlamalarda bulunması, bu durumun üç kez olması durumunda sözleşme fesihlerinin gerçekleşmesi, mesleki bağımsızlığı, kişisel hakların ihlali, tehdit altında çalışmayı beraberinde getirecektir.

Ücretlerde İyileşme İçin Katsayı Değişikliği Beklerken Ceza ve Yasaklar Getirildi, Hem de Pandemi Sürecinde

TTB Aile Hekimliği Kolu sözleşme ve ödeme yönetmeliğinin başta aile hekimlerine kayıtlı nüfusun düşmesiyle birlikte azalan yetersiz hale gelen ücretlerin, emeklerinin karşılığı olan düzeye kavuşturulması amacıyla katsayı değişikliği yapılmasını talep etmiş, birçok kez açıklama yayınlamıştır. Sağlık Bakanlığı, bırakın ücretlerde iyileştirmeyi toplumun sağlık hakkı, can güvencesi, sağlık çalışanlarının temel hakları için söz söyleyen sağlık çalışanlarını susturmayı, kolayca işten atmayı içeren yönetmelik yayınlamaktan kaçınmamıştır.

Ceza sisteminin ağırlaştıran sözleşme feshinin kolaylaştıran, sözleşmeyi yenilememe adı altında dayanaksız ve keyfi bir yaptırımlar getiren, görevden uzaklaştırma süresini uzatan, ek görevler dayatan, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin de gider başlıklarına ekleyen ancak aylıklara yansıyan bir iyileşme sağlamayan, aile hekimlerinin taleplerinin karşılanmayan sözleşmeyi kabul etmiyoruz.

Sağlık Bakanlığı’nın bu baskıcı kadir bilmez tutumuna karşı mücadele edeceğimizi, yönetmeliğin iptali için hukuki yolları ve her türlü fiili mücadele yollarını sonuna dek kullanacağımızı bildirir, halkımızın bu süreçte yanımızda yer alacağını biliyoruz."