Yabancılar gözü altın madenine dikti; Çil çil altınlar kime gidiyor?

CHP'li Gürer, Bakan Dönmez'e sordu; Verilen altın ve gümüş madeni ruhsatı sayısı kaçtır? Ruhsat verilen işletmelerden yabancı ve yabancı ile ortaklık tesis edilerek faaliyetini sürdüren maden sahası ve işletme sayısı kaçtır?

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, ülkemizdeki altın üretimi ve maden ruhsatlarıyla ilgili 2 ayrı soru önergesine yanıt veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, son 3 yılda 19 şirkete ait 25 ruhsat sahası kapsamında 120,39 ton metal altın üretimi yapıldığını açıkladı. 

Son 5 yılda altın üretimi yapan ruhsatlara 2 milyar 529,5 milyon TL devlet hakkı tahakkuk ettirilerek tahsil edildiğini bildiren Bakan Dönmez,  Ülkemizde 1.890 ton metal altın rezervine ulaşıldığını, aynı şekilde 2021 yılı işletme faaliyet raporlarındaki gümüş üretim beyanları üzerinden yapılan hesaplamalarda yaklaşık 36.500 ton metal gümüş rezervine ulaşıldığını belirtti. 

GÜRER’DEN BAKAN DÖNMEZE 2 AYRI SORU ÖNERGESİ 

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ülkemizde çıkarılan altın ve gümüş madenleri ile bu madenlerden elde edilen devlet hakkının ne kadar olduğunun açıklanması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e 2 ayrı soru önergesi yöneltti. 

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Bakan Dönmez tarafından yanıtlanması sitemiyle verdiği il soru önergesinde, şu sorulara yanıt istedi: 

“Son 3 yıllık altın üretimi verileri dikkate alındığında; altın elde edilen saha ve altın miktarı ne kadardır?

Altın çıkarma ve işleme tesislerinin özel sektör, yabancı şirket, yabancı ortaklık ve kamu olarak dağılımı nedir?

2021 ve 2022 yılında “devlet hakkı” adı altında alman vergi toplamı ne kadardır?

Kamunun ’’devlet hakkı” dışında bu madenlerden sağladığı gelir ne kadardır?

Yabancı şirketlere tanınan özel muafiyetler var mıdır?

Tüm altın işleme madenlerden son beş yılda sağlanan gelir nedir?”

19 ŞİRKET 120 TON ALTIN ÜRETTİ 

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Fatih Dönmez, “Ülkemizde son 3 yılda 19 şirkete ait 25 ruhsat sahası kapsamında 120,39 ton metal altın üretimi gerçekleştirilmiş olup söz konusu altın üretimini yapan 19 şirketin 14 ’ü yerli, 3 ’ü yabancı ve 2 ’ si yabancı ortaklı özel hukuk tüzel kişiliğidir” yanıtını verdi. 

DEVLETİN MADEN GELİRİ BU YILIN İLK 7 AYINDA 3.4 MİLYAR LİRAYI AŞTI 

Tüm madenlerden devlet hakla olarak 2021 yılında tahakkuk eden gelir toplamının 2.396.099.705,22 TL olduğunu açıklayan Bakan Dönmez, bu tutarın 2022 yılında (31.07.2022 tarihi itibarıyla) 3.421.384.723,89 TL olarak gerçekleştiğini ifade etti.

Bakan Dönmez, 2021 yılında devlet hakkı dışında ruhsat bedeli, ihale bedeli, idari para cezası gibi bedellerden elde edilen gelirler toplamının ise 1.845.527.877,34 TL olduğunu kaydetti. 

ALTIN MADENİNDEN SON 5 YILDA 2 MİLYAR 529 MİLYON 532 BİN LİRA GELİR ELDE EDİLDİ

3213 sayılı Maden Kanunu ve Maden Yönetmeliğinde yabancı şirketlere uygulanan özel muafiyet bulunmadığını da açıklayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, “Son beş yılda altın üretimi yapan ruhsatlara 2.529.532.120,78 TL devlet hakkı tahakkuk ettirilerek tahsil edilmiş olup, aynı dönemde altının yer aldığı IV. Grup madenlerden 1.034.211.615,66 TL işletme ruhsat bedeli tahsil edilmiştir” diye konuştu. 

BAKAN DÖNMEZ’E İKİNCİ SORU ÖNERGESİ 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e yönelttiği bir başka soru önergesinde ise su soruların yanıtını istedi: 

“Türkiye’nin altın-gümüş madeni rezerv durumu nedir?

Verilen altın ve gümüş madeni ruhsatı sayısı kaçtır? Ruhsat verilen işletmelerden yabancı ve yabancı ile ortaklık tesis edilerek faaliyetini sürdüren maden sahası ve işletme sayısı kaçtır?

Yabancıların ülkemizde ağırlıklı ilgilendikleri madenler hangileridir?

Açılmayı bekleyen altın-gümüş madeni projesi sayısı kaçtır? Bu projelerin bölgelere göre dağılımı nedir?”

19 TESİSTE ALTIN ÜRETİMİ YAPILIYOR 

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesine yanıt veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ülkemizde 2021 yılında 13 firmaya ait 19 tesisi besleyen toplam 25 ruhsattan altın üretimi; 11 firmaya ait toplam 18 ruhsattan ise gümüş üretimi gerçekleştirildiğini açıkladı. 

1890 TONLUK ALTIN REZERVİNE ULAŞILDI 

Ruhsat sahiplerince beyan edilen rezervler ile kamu kurumlarının keşfettiği rezervler birlikte hesaplandığında toplam 1.890 ton metal altın rezervine ulaşıldığını kaydeden Bakan Dönmez, 

“Aynı şekilde 2021 yılı işletme faaliyet raporlarındaki gümüş üretim beyanları üzerinden yapılan hesaplamalarda yaklaşık 36.500 ton metal gümüş rezervine ulaşılmaktadır” dedi. 

YABANCI YATIRIMCILARIN GÖZDESİ MERMER 

Maden Kanunu’nun 6’ncı maddesi gereğince, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanların doğrudan maden ruhsatı sahibi olamadıklarına dikkat çeken Bakan Dönmez, “Bununla birlikte altın ve/veya gümüş üretimi yapılan ruhsatlardan 5 tanesini mezkûr düzenlemedeki şartları sağlayan 4 yabancı yatırımcı uhdesinde bulundurmaktadır. Türkiye’de yabancı yatırımcılar tarafından en çok alınan maden ruhsatlarının ise mermer (doğal taş), kalker ve krom olduğu tespit edilmiştir” açıklamasında bulundu.

ALTIN MADENİ RUHSATI 

Bakan Dönmez, Artvin, Balıkesir, Çanakkale, Gümüşhane ve Rize’de 1’er, Ankara’da 2, Erzurum ve Uşak’ta 3’er ve Manisa’da 8 olmak üzere ülkemizde 25.08.2022 tarihinde 21 adet altın işletme talepli arama ruhsat sahası bulunduğunu da ifade etti.

GÜRER KAMU VARLIKLAR SONRA SATIŞLAR SÜRÜYOR

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “AKP iktidarları döneminde kamu varlıkları hızla tüketildi. Özelleştirme, serbestleştirilme diye ne var ne yok değeri altında satıldı. Kamu fabrikaları satış fiyatlarına bugün arazileri bile geri alınamaz. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı yürüttüğü çalışmalar neticesinde 275 kuruluşta hisse satışı veya varlık satış/devri yoluyla özelleştirme işlemi yapıldığını ve bu kuruluşlardan 271’inde özelleştirme kapsamında olan kamu payı kalmadı. Sonra orman ürünleri ve madenler devreye alındı. Yer üstü ve yer altın varlıklarımız hızla tüketiliyor. Altında da yoğun bir süreç yaşanıyor. Rezervler işleniyor. Vatandaşa yansıması olsa ekonomik kriz bu kadar derinleşmez. Yabancıların da gözü maden sahalarında. Varlıklarımızı eritip geleceği tüketiyoruz. Madenler doğayı da talan ediliyor. Maden işletmeleri de olmalı, madenlerde değer bulmalı ancak bundan halka yansıyan fayda olmalı. Bir avuç yandaş semirmesi yerine başta maden sahalarına yakın olan bölge halkı ve yurttaşlarımızın da yararına katkı sağlamalıdır” dedi.