Festival

Atay Sözer; Festival yönetimi “Acep istifa etsek mi etmesek mi?” ikilemi içinde kıvranırken o ana kadar susan belediye başkanı “Festivali iptal ettim, yöneticileri de kovdum” diyerek noktayı koydu.

Bizim festivallerde, özellikle de film festivallerinde her zaman adı konulmamış bir tuhaflık sezilir; sizi rahatsız eden bir şeyler vardır ama bunun ne olduğunu bir türlü bulamazsınız. Bizdekiler Cannes, Oscar gibi ödül törenlerinin yanına bile yaklaşamaz.

Bunu yetersiz bütçeyle açıklayamazsınız, çünkü özellikle son dönemlerde epey bir para akıtılmıştır.

Her zaman bir kasaba festivali sakilliği vardır. Hani kiraz, kayısı, salatalık festivalleri düzenlenir burada çuval, yumurta taşıma, yoğurt yeme yarışları yapılır, en besili ineğe madalya takılır ve festival güzeli seçilir ya bu da öyle. Ama onlarda en azından bir sevimlilik, bir sıcaklık, bir samimiyet vardır.

Bunun olmasının başlıca nedeni festivallerin devletin hamiliğinde yapılmasıdır; düzenleyici belediyeler bunları kendi propaganda araçları olarak kullanırlar:

“Parayı veriyorsam festival benimdir arkadaş!” mantığı hakimdir.

Festivallerin açılış ve kapanış törenlerinde hep protokol ön plandadır; bakan, vali, belediye başkanı, mal müdürü vesaire ekâbir bomboş ama upuzun konuşmalarla izleyenlerin beyin devrelerini yakarlar öyle bir yakarlar ki festival boyunca kendilerine gelemezler.

Anayasa 64. Madde şöyle der:

“Devlet, sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatçının korunması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken tedbirleri alır.”

Yani sanat faaliyetlerini desteklemek devletin lütfu değil anayasal görevidir.

Devlet desteğini verirken, “Orasını şöyle yap, burasını böyle yap, şunu zinhar yapma” tarzından yönlendirmeler yapamaz.

Bu tür festivaller bağımsız veya özerk kurumlar tarafından düzenlenmelidir kesinlikle. Yoksa son Altın Portakal festivallinde yaşanan utanç tablosu sık sık karşımıza çıkar.

Festivalin bir yöneticisi ve yardımcıları var ama belediye başkanı da festivalin doğal başkanı konumunda.

Neler yaşanmıştı, ileride de bunu okuyacaklar için kısaca anımsayalım.

Festivalin belgesel bölümüne seçilen “Kanun Hükmünde” adlı film KHK ile işten çıkartılanları konu alıyordu, film hakkında soruşturma açılsa da bir şey bulunamamış ama gene de tepede bir rahatsızlık yaşatmıştı. Bu yüzden sözlü olarak festival yönetiminden filmi kaldırmaları istendi.

Yönetim tepeden gelen bu emire uymak zorunda kaldı ama bir gerekçe uydurmalıydı, “Filmin yargı süreci devam ediyor” tarzı bir şeyler gevelendi ve film kaldırıldı. Oysa yargıda devam eden bir süreç yoktu.

Bunu bir sansür olarak gören festivaldeki tüm yarışma jürileri geri çekildi, film tekrar alınana kadar biz yokuz, dediler.

Meslek örgütleri ve sektör bileşenleri buna destek verdi.

Katılan filmlerin yönetmenleri ve yapımcıları filmlerini geri çekti.

Bunlar festivalin yapılmaması anlamına geliyordu.

Festival yönetimi “Tamam o zaman yargı süreci yokmuş madem, biz de filmi geri aydık” dedi.

Bu kararı festival başkanı aldı ama bu ana kadar belediye başkanının pek sesi çıkmadı, kayyum gelir korkusuyla kulağı üstüne yattı “Ben sadece ev sahibiyim, etliye sütlüye karışmam” mealinde bir şeyler söyledi.

Filmin geri alınmasından sonra Kültür Bakanlığı sponsorluktan çekildi, bu durumu FETÖ terör örgütüyle bağlantılı gördü.

Kültür Bakanlığını gören Gençlik ve Spor bakanlığı da geri çekildi, festivalin yapılacağı mekanları geri aldı.

Adalet Bakanlığı da aynı tepkiyi gösterdi.

THY başta olmak üzere diğer sponsorlar da çekildi…

Bundan sonraki aşamada soruşturmaların açılma ihtimali artıyordu.

Paçası tutuşan festival yönetimi, “Madem öyle gene çıkardık” diyerek filmi gene yarışma dışı bıraktı.

Bu sok çıkar eylemi sırasında durum iyice yalama oldu.

Festival yönetimi “Acep istifa etsek mi etmesek mi?” ikilemi içinde kıvranırken o ana kadar susan belediye başkanı “Festivali iptal ettim, yöneticileri de kovdum” diyerek noktayı koydu.

Böylece 60.yılını kutlamaya hazırlanan festival bu yıl yapılamıyor.

Zaten kültür sanata karşı alerjisi olan tepedekileri pek memnun etti bu durum.

Belki tam bağımsız kuruluşlar daha da küçük bir organize de olsa 60.yıl Altın Portakal yarışmalarını tamamlar.

Bundan sonra da “devlet kösteksiz” festivallerde buluşuruz.