Ankara-İstanbul YHT için suç duyurusu

Çiğdem Toker: Bu tutumun kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması yoluyla kamu zararı oluşturduğuna dikkat çekildi.

Ankara-İstanbul Hızlı tren projesinin 2. Etabındaki usulsüzlük iddiaları, yargıya taşındı. CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, daha önce Teftiş Kurulu raporunu kaynak göstererek konuya ilişkin önemli tespitleri gündeme getirmişti. Yavuzyılmaz, geçen hafta Ankara Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulundu. TCDD'deki görevli kişiler hakkında, görevi kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma ve edimin ifasına fesat karıştırma suçlarını işledikleri iddiasıyla cezalandırılmaları talep ediliyor. Konunun dayanağını Vezirhan-İnönü arasındaki yapım işleri için imzalanan sözleşme oluşturuyor.

★★★

– Ankara-İstanbul Hızlı Tren ikinci etap sözleşmesi,  11 Temmuz 2006'da Cengiz İnşaat-İC İçtaş İnşaat- ChinaRailway Construction (CRCC) -China. NatiopalMachineryImportandExport Corporation (CMC)  konsorsiyumuyla imzalandı.

– Eylül 2008'de yer teslimi yapıldı.

– 730 gün olan işin yapım süresine göre, geçici kabule hazır hale getirme tarihi 22 Eylül 2020'du.

Yavuzyılmaz suç duyurusu dilekçesinde TCDD'nin 2015 yılı Teftiş Raporu'ndaki tespitlere yer verdi. Buna göre 730 gün olan işin yapım süresine 1922 gün daha süre uzatımı verildi.

TCDD'DE ŞİRKETTEN YANA TUTUM

Süre uzatımı için makamdan verilen “olur” da, süre uzatımını gerektiren hususların müteahhitten kaynaklanmadığı, ya İdareden ya da mücbir sebepten kaynaklandığı belirtildi. TCCD Tetftiş raporunda, yükleniciye sorumluluk yüklenmemesine dikkat çekilerek şöyle denildi:

“Ancak TCDD Teftiş Kurulu Başkanlığınca yapılan incelemeler sonucunda süre uzatımına esas bazı olayların Yüklenici kusurundan kaynaklandığı belirtilmiştir. Bu olaylar raporda; tünel imalatlarının yavaş ilerlemesi, TBM makinasının T26 tünel içinde kalması, tünel imalatlarına devam edilememesi ve projenin tamamlanamaması olarak belirtilmiştir.”

KAMU ZARARI OLUŞTU

Oysa şartnameye göre, süre uzatımına rağmen iş hazır hale getirilmemişse gecikme cezası uygulanması gerekiyor. Suç duyurusunda bu düzenlemeye dikkat çekildi. Bütün gecikmelerin TCDD'den kaynaklandığı varsayımıyla yükleniciye yaptırım uygulanmadığı belirtildi. Bu tutumun kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması yoluyla kamu zararı oluşturduğuna dikkat çekildi.

Başlangıçta 610 milyon dolar bedel üzerinden imzalanan projenin, Bakanlar Kurulu'nun kararıyla yüzde 40 keşif artışı sonucu, 854 milyon dolara yükseltildiği bilgisi yer aldı. 244 milyon dolarlık ek iş artışının, yükleniciye (yani 2006'da Cengiz İnşaat-İC İçtaş İnşaat- China Railway Construction (CRCC) -ChinaNational Machinery Important Export Corporation (CMC)  konsorsiyumuna) ödenmesinin yasaya aykırı olduğunun altı çizildi.

Bu işin tamamlanamayacağının anlaşıldığı ve tasfiye edilmesi gerektiği belirtilen suç duyurusunda, proje kapsamında olan ya da projenin tamamlanması için proje kapsamına alınması gereken bazı iş gruplarının da sözleşme dışına çıkarılarak başka projeler içerisinde öz kaynaklardan ihale edildiği bilgisine yer verildi. Bu duruma TCDD Teftiş Kurulu raporunun yanı sıra 2016 yılı Sayıştay Raporu'nda da değinildiği belirtilerek, şu alıntıya yer verildi:

“KİT yatırımlarının yaklaşık %47'sini yöneten TCDD Genel Müdürlüğü'nce ihale edilen yapım işlerinin, ilave iş artışı kararları içerisinde tamamlanamayıp yeniden ihale edilmesi ve yeni işlerde de ilave iş artışı ve süre uzatımları verilmesi yatırım maliyetlerinin önemli ölçüde artmasına ve sözleşmede öngörülen sürenin 2-4 katı daha uzun sürede tamamlanmasına, işletmecilik kayıplarına sebebiyet verdiği”

Teftiş Raporunda yer alan daha pek çok tespite yer verilen suç duyurusunda, proje kapsamında olmamasına rağmen 8500 metre By-Pass hattı yapıldığı ve bu hat için toplam 51 milyon 461 bin doların mevzuata aykırı olarak ödendiği belirtildi.

Değerli okurlar, yeni yılınızı, sağlık başta olmak üzere iyi dileklerle kutlarım. 2022 , sorunların hafiflediği, hayatı zorlaştıran güçlüklerin azaldığı, umudun çoğaldığı bir yıl olsun.