Çiğdem Toker; İBB'nin AKP'de olduğu dönemde bir başarı öyküsü değil, kamu zararı söz konusuydu. AKP, İBB'yi tekrar geri alabilmek için devletin bütün imkanlarını kullanmakla kalmayıp, gerçeğe aykırı propagandadan kaçınmıyor.
Yerel seçime günler kala, seçimin ağırlık merkezi İstanbul'daki propaganda gündemini metro yatırımları belirliyor. Önce AKP'nin adayı Murat Kurum, rakibi Ekrem İmamoğlu döneminde "Beş yılda 8 km metro açıldığını" söyledi. İBB Başkanı İmamoğlu sert yanıt verdi. Beş yılda 65 km metro ve 32 istasyonu İstanbul'a kazandırdıklarını söyleyerek "65 kilometre metroyu inşa etmek için yer altında ter döken binlerce emekçiden, mühendislerden, yöneticilerden özür dileyecekler" dedi. İmamoğlu"nun bu konuşmayı yaptığı açılışa konu Ataköy-İkitelli metrosunu ihalesinin AKP yönetimi döneminde 2015'de ve euro üzerinden yapıldığını not düşelim.
Bu sözlerin hemen ardında da Kurum'a destek için sahaya inen partili Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın yani merkez yönetimin yaptığı Arnavutköy-İstanbul Havalimanı Metrosu açılış törenine katıldı ve İmamoğlu'na atfen "Şu anki belediye başkanı bunu da sahiplenir. Bunu sahiplenmemesi için iyi anlatmak lazım. Murat, malınıza sahip çıkmazsanız bu adamlar sahip çıkar" dedi. Söz konusu hat, bir seçim jesti (!) olarak 31 Mart'a kadar ücretsiz olacakmış.
Ulaşım, İstanbul için temel ihtiyaçlar listesinin başında yer alıyor. Hâl böyle olunca toplu ulaşım, toplu ulaşım deyince de metro yatırımları büyük önem kazanıyor. AKP döneminde metro yatırımları konusunda kamu kaynakları ve kamu yararı açısından kötü bir sınav verildiğini, kamu kaynaklarının nasıl heba edildiğini, yapılan ihalelerde yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edildiğini, buna karşın finansman bulunamayıp yatırımların durdurulduğunu 2016-2021 dönemindeki beş yıl boyunca çok sayıda yazı ve habere konu ettim. Davalara muhatap oldum.
AKP, İBB'yi tekrar geri alabilmek için devletin bütün imkanlarını kullanmakla kalmayıp, gerçeğe aykırı propagandadan kaçınmıyor. Tam da bu nedenle metro yatırımları konusunda AKP'nin Kadir Topbaş, Mevlüt Uysal dönemlerinde nasıl bir sınav verdiğini verilerle, rakamlarla yeniden hatırlatmak elzem oldu:
Bugün tartışmaların odağında olan 5 metro hattının ihalesi bundan yedi sene önce 3 Mart 2017'de yani İBB yönetimi AKP'deyken yapıldı.
Yaklaşık maliyet ile kabul edilen teklif tutarları arasındaki farkların toplamı, beş metro hattı ihalesi için toplam 1 milyar 193 milyon TL'ydi. Kamu zararı aleyhine sözleşme yapmak anlamına gelen bu para, o günün döviz kuru üzerinden (3,7 TL) 530,4 milyon ABD dolarıydı.
Diğer yandan Mart 2017'de yapılmış bu beş ihaleden dört ay önce yani Kasım 2016'da Gayrettepe-3. Havalimanı Metro ihalesi yapılmış, Euro para birimi üzerinden açılan bu ihale 999 milyon 769 bin euroya Kolin-Şenbay ortaklığına verilmişti.
2017 yılında yapılan bu ihalelerin ardından İBB yönetimi 925 milyon Euro borçlanmaya ihtiyaç duyulduğunu duyurmuş ancak yaşanan finansman sorunu çözülemediği için başlayan inşaatlar durmuş, firmalar toplu işten çıkarmalara gitmişti. Metroların, ihale açıldığında verilen iki-üç yıllık takvimlerde tamamlanmasının imkansız olduğunu ortaya çıkmıştı.
Kısaca İBB'nin AKP'de olduğu dönemde bir başarı öyküsü değil, kamu zararı söz konusuydu.
2019 yerel seçimlerinde değişen yönetim, metro finansmanı ve yatırımlarına da yeniden bir bakışı zorunlu hale getirdi. İflas eden şirketler, borçlanma sorunu, İBB yönetimi CHP'ye geçince ortaya çıkan büyük merkezi yönetim-yerel yönetim ayrışması ve krizi, başlangıçta ciddi bir finansman krizine yol açarak metro yatırımlarını doğrudan etkiledi.
2019 sonrası ve bugüne kadarki gelişmeler ise önümüzdeki yazının konusu.
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
