Bombaatarlar Hazine’yi ‘vurmuş’

Çiğdem Toker; Bambaşka bir boyutuyla 'bombaatar' bahsi, üzerinde 'Çok Gizli' ibaresi bulunan Makina Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) raporunda da yer alıyor.

“Bombaatar” adlı bir silahın varlığından birkaç aydır haberdarım. Sokağa çıkma yasakları dolayısıyla. Cizre’de Şırnak’ta, Silopi’de, Nusaybin’de uygulanan sokağa çıkma yasakları boyunca, onlarca sivil yurttaşın, vücutlarına “isabet eden” bombaatar saçmalarıyla öldüğüne dair haberlerden.
“Çok bilenler”, sivil halka karşı bombaatar kullanılmadığını söyledilerse de bu; sivil yurttaşların öldürüldüğü gerçeğini değiştirmiyor.
Kaldı ki kimin umurunda.
Tıpkı Meclis’e gönderilmesi engellenen Sayıştay raporlarıyla belgelenen yolsuzlukların, çok da kimsenin umurunda olmadığı gibi. Ama biz işimize bakalım ve gazeteciliği sürdürelim: Bambaşka bir boyutuyla “bombaatar” bahsi, üzerinde “Çok Gizli” ibaresi bulunan Makina Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) raporunda da yer alıyor.
Ülkenin bir bölümünde vahşi yüzü sokaklarda sergilenen savaşın; ihaleli, sözleşmeli ve nihayet hesabı sorulmayan vergilerini de içine alan öteki yüzü bu raporda sergileniyor.

***

Sayıştay’ın 2014 MKEK raporundaki ilgili bölümden özetliyorum: Türkiye, Pakistan Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyacı için bu “dost ve kardeş” ülkeye, otomatik bombaatar (OBA) üretip satarmış. MKEK ile Kale Kalıp A.Ş. adlı şirket ortak üretimiyle; 2011 yılında 100; 2012 yılında da 188 olmak üzere toplam 288 adet OBA Pakistan’a ihraç edilmiş.
Hikâyemiz bundan sonra başlıyor.

***

2013’e gelindiğinde yine Pakistan Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyacı için 40 mm.’lik 200 adet OBA için bir sözleşme daha imzalanıyor. Kale Kalıp A.Ş. MKEK’e bir teklif yazısı göndererek şu ödeme planını öneriyor:
- Yüzde 25’i avans, yüzde 25’inin Çankırı Silah Fabrikası’na tesliminden sonra 15 gün içinde, yüzde 25’i alıcı makam (Pakistan ordusu) yetkililerinin katılımıyla yapılacak kafile kabul testlerinden sonra, kalan yüzde 25’lik bakiye ise alıcı makamın Pakistan’daki kontrol ve onayından sonra ödensin.
MKEK, firmayla doğrudan alım yöntemiyle çalışılmasını uygun görerek, sözleşme imzalama yetkisini MKE Çankırı Silah Fabrikası’na veriyor. Pakistan Savunma Bakanlığı’nın açtığı 200 adet OBA ihalesi kazanılarak 28 Haziran 2013’te sözleşme imzalanıyor.

***

Fakat Kale Kalıp, sözleşme imzasından sonra ödeme koşullarında değişiklik istiyor. Kurum’un Pazarlama ve İhracat Dairesi de bunu uygun buluyor. Şirket lehine değiştirilen yeni ödeme koşullarına göre, “sözleşme tutarının yüzde 75’inin idare ile yüklenici arasındaki atışlı testleri izleyen muayene raporundan sonra ödenmesi” kabul ediliyor.
200 adet OBA’nın üretimi tamamlanıyor ve Pakistan’ın kabülüne sunuluyor.
Ancak... Pakistan kabul etmiyor. Gerekçe olarak da daha önce satın aldıkları 288 adet OBA’da teknik sorunlar çıktığını ve öncelikle bu silahlardaki sorunun çözümünü beklediklerini bildiriyor. Yeni üretilen silahları kabul etmediği için de Türkiye’ye ödeme de yapmıyor.
Denetimin yapıldığı Nisan 2015 tarihi itibarıyla 200 adet bombaatar fabrika ambarlarında bekletiliyor. Habercilik diliyle mecazi “bomba”mız ise şu: Rapora göre Pakistan’ın kabul etmediği ve depolarda bekletilen 200 OBA için, sözleşme bedelinin yüzde 85’i Kale Kalıp şirketine ödenmiş durumda.
MKEK, beş kuruş kazanmadığı bir üretim bedelinin önemli kısmını, alt yükleniciye peşinen ödemiş yani.
Sayıştay, “Böyle bir kararın daire başkanlığı değil MKEK Yönetim Kurulu düzeyinde verilmesi gerekirdi” deyip sorunun çözülmesini öneriyor. Raporda, şirkete ödenen sözleşme bedeli konusunda bir rakam yer almıyor. (Ancak fikir vermesi açısından, aynı rapordaki Çankırı Silah Fabrikası’nın üretim tablosundaki veriyi aktarayım: Bir bombaatarın maliyeti 57 bin 721 TL.)
Velhasılı bombaatarlar bazen de Hazine’yi vuruyor...