Çernobil’den Akkuyu’ya

Çiğdem Toker: Akkuyu Nükleer A.Ş.'nin yıllardır NGS'nin altyapısına dönük düzenli ihaleler açtığını biliyor muydunuz? Ankara merkezli şirket, pek çok Türk firmasından milyonlarca liralık hizmet alımları için bağlantılar yapıyor.

“Bilim adamı olmak naif olmaktır. Gerçeği aramaya o kadar odaklandık ki, gerçekte ne kadar az kişinin onu bulmamızı istediğini görmedik.”

Nefesler tutularak izlenen Çernobil dizisinin son bölümünde Profesör Legasov'a atfen aktarılan bu cümleler, gazetecilik üzerine de düşünmeye davet ediyor. Yolu yöntemi bilimden farklı bile olsa gazetecilik de hakikatin ortaya çıkarılmasıyla ilgili çünkü.
Acaba biz de halkın haber alma hakkı için uğraş verir, bedeller öderken gerçeklerin ortaya çıkmasıyla aslında ne kadar az kişinin ilgilendiğini bilmiyor muyuz? Hele ki son yıllarda.

ÇERNOBİL İLE AKKUYU

Yine de bu can alıcı soruyu sormak, gerçeği aramaktan vazgeçmek anlamına gelmiyor. Bilakis, Digiplus'ta yayımlanan ve şu anda dünya çapında bir popülariteye ulaşan Çernobil dizisi, hepimize daha fazla bilgi talep etmek, sorgulamak konusunda vesile olmalı.
Çünkü nükleer felaketle sonuçlanan Çernobil ile Akkuyu'daki Nükleer Güç Santrali (NGS) aynı büyük şirketin tasarımı: Rosatom. İki santralin teknolojilerinin farklı oluşu, Akkuyu'da inşa edilen dört reaktörlü NGS'nin ülkemizin mali, hukuki, çevresel, sağlık alanlarında hayati role sahip olacağı ve ciddi riskler içerdiği gerçeğini değiştirmiyor.

AKKUYU'NUN İHALELERİ

Medyanın ezici kısmını iktidarın kontrol etmesinin yanı sıra, iç siyasetin ağırlığı dolayısıyla da gölgede kalan Akkuyu NGS'nin kendi yolunda olanca hızıyla ilerlediğinin altını çizelim.
Akkuyu Nükleer A.Ş.'nin yıllardır NGS'nin altyapısına dönük düzenli ihaleler açtığını biliyor muydunuz? Ankara merkezli şirket, pek çok Türk firmasından milyonlarca liralık hizmet alımları için bağlantılar yapıyor. Yönetim kurulunda Cüneyd Zapsu'nun da yer aldığı Akkuyu Nükleer A.Ş.'nin sadece geçen mayısta açtığı ihaleler bakalım:

KÖPEKLERE VETERİNER

– Tesislere ilişkin tasarım dokümanlarının adaptasyonu hizmeti ihalesi
– Eşyaların gümrük işlemlerinin organizasyonu için gümrük müşavirliği hizmet ihalesi
– Mersin'de bilgilendirme ofisi için kiralama hizmeti
– Moskova temsilciliği için personel seçme yerleştirme
– Yazılım bakım, onarım ihalesi
– Akkuyu NGS'deki görev köpekleri için veteriner hizmetleri ihalesi
– Akkuyu NGS'de su tanklı orman itfaiye hizmetleri

Akkuyu NGS'deki görev köpekleri için açılan veteriner hizmet ihalesinin şartnamesine bakıldığında, parazit aşısı için şartnamede 80 TL, küçük ameliyat için 600 TL gibi fiyatlar belirlendiği görülüyor.
Rusya'nın Ankara'da kurduğu bir şirket olan Akkuyu Nükleer A.Ş.'nin açtığı bu ihalelerin çok ayrıntılı hükümlerden oluştuğu dikkat çekiyor. Şartnamelerde teklif sayfalarının iple nasıl bağlanacağı dahi fotoğraflı olarak tarif edilmiş.

KİLOVATSAATİ 12.35 CENT

Akkuyu NGS, Türkiye'nin gelmiş geçmiş en pahalı elektriğini satın alma garantisi verdiği bir proje. NGS'de üretilecek elektriğin kilovatsaatine verilen 12.35 cent/dolar alım garantisi, ilk iki reaktörde yüzde 70, diğer ikisinde yüzde 30 miktarları ve 15 yıl süreyi kapsıyor. Sadece fiyat ve alım garantisiyle bile “kapitülasyon” sayılması gereken Akkuyu için birkaç ay önce yapılan kritik bir ana sözleşme değişikliğini duyurmuştuk. Akkuyu Nükleer A.Ş., ana sözleşme değişikliği ile liman, terminal, depolama, yükleme boşaltma taşımacılık nakliyecilik yapma yetkisi aldı.
Akdeniz'de liman kurma yetkisinin gerçek amacının ne olduğuna ilişkin olarak yöneltilen sorular resmen hâlâ yanıtlanmış değil.