Çiğdem Toker: ‘Man Kanunu’nu beş yıl geciktirmek

Çiğdem Toker: Man Adası meselesi, vergiden kaçınma boyutuyla, Başbakan Binali Yıldırım’ın oğlunun Paradise Papers ile ortaya çıkan Malta’daki denizcilik şirketindeki vergi meselesiyle de benzeşmektedir.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, dedi ki:
“Çocuklarım, kardeşim, eniştem, dünürüm yurtdışına milyonlarca dolar para göndermiş. (...) Müddei iddiasını ispatla mükelleftir. Artık ismini anmaya dahi
tenezzül etmediğim bu zata soruyorum, iddiaların belgesi var mı, varsa çıkart milletin önüne ben hemen gereğini yapayım. Yoksa çık milletin önüne iftira ettiğini söyle, özür dile.”

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da akraba ve yakınlarca Man Adası’na gönderilmiş milyon dolarların Swift belgelerini gösterdi. Sonra sordu: 1 Sterlin’lik şirkete neden milyonlarca dolar gönderiyorsun?

***

Değil mi ki AKP, bütçe açığını kapatmak uğruna daha yeni gazoza vergi koydu.
O halde vergilerimizden oluşan kamu kaynakları bakımından, gözden kaçırılmaması gereken temel soru budur.

“1 Sterlin’lik bir şirkete Türkiye’den neden milyonlarca dolar gönderilir?” meşru ve üstelik eksik bir sorudur. Bu sorunun yanına ayrıca “Resmi bir ticaretse madem, vergileri ödendi mi, yoksa bir kaçınma var mı, kaçınılan tutarlar ne kadardır” soruları da eklenmelidir.

***

Man Adası meselesi, vergiden kaçınma boyutuyla, Başbakan Binali Yıldırım’ın oğlunun Paradise Papers ile ortaya çıkan Malta’daki denizcilik şirketindeki vergi meselesiyle de benzeşmektedir. Anımsatalım: Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, vergi cenneti bir ülkede kurulu şirkete yapılacak ödemelerin yüzde 20 stopaja tabi olması gerekiyor. Ancak bunun yapılabilmesi için de vergi cenneti adaların bir Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilmesi gerekiyordu.

Eğer AKP iktidarı bu iradeyi gösterse, büyük olasılık o listede Man Adası’nı da görecektik.

***

Bu yapılmamış. Ama atılan önemli bir adım var. Man Adası ile vergisel sonuç doğurabilecek bir başka anlaşma imzalamış.

Türkiye Cumhuriyeti adına Gelir İdaresi Başkanı Mehmet Kilci’nin, Man Adası hükümeti adına da Hazine Bakanı William Edward Teare’nın imzalarını taşıyan anlaşmanın tarihi 21 Eylül 2012.
İmza yeri Londra.

Beş yıl öncesinden söz ediyoruz. Yani Kılıçdaroğlu’nun belgelerine konu Bellway Limited’in Man’da kurulduğu 2011 tarihinden bir yıl sonra.

2012’deki bu anlaşmanın geçerli olması için iç hukuka taşınması, bunun için de TBMM’de çıkarılacak bir yasayla uygun bulunması gerekiyor.

Beş yıl önce imzalanmış anlaşmanın kanunu ne zaman çıkarılmış biliyor musunuz?

8 Mart 2017’de. Yani bundan sekiz ay önce. Peki, bu kanun çıkmış da uygun bulunan bu işlemi Bakanlar Kurulu ne zaman onaylamış?

21 Temmuz 2017. Yani bundan dört ay önce.

Altında Erdoğan, Yıldırım ve hükümet üyelerinin imzaları bulunan Bakanlar Kurulu kararının adı şu:

“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Man Adası Hükümeti Arasında Vergi Konularında Bilgi Değişim Anlaşması ve söz konusu anlaşmaya ilişkin Mutabakat Zaptı’nın onaylanması.”
Bu metin, Man Adası’nda gelir veya kazanç üzerinden alınan vergiler ile Türkiye’de gelir vergisi ve Kurumlar Vergisi konusunda bilgi değişimi yapılması ve yardımlaşılması konularını içeriyor.

Bu kanun beş yıl bekletilmeseydi, belki de 2011’de kurulmuş Bellway Limited’in vergi yükümlülüğü farklı gelişecekti.