Doğa talanına kalkınma yalanı

Çiğdem Toker; Ülkemizin eşsiz doğal ve tarihsel varlıklarını adeta talana açan karar süreçlerinin hızı ve şirketlerin büyük güçleri karşısında hukuk mekanizmasının yeterli gelmediğine tanık oluyoruz.

Türkiye'de adalet genellikle gelmiyor. Geldiğinde çok geç kalınmış oluyor. Çok geç olmamış ise de gereğinin yerine getirilişine nadiren rastlanıyor.

Sadece kıdemli bir gazeteci değil; adaletin nasıl tecelli etmediğini, kalbi yanarak, öfkesini yönetmek zorunda kalarak tecrübe etmiş/etmekte olan bir vatandaş olarak da yazdım bu giriş cümlelerini. Ama bugün konu, benim kişisel hikayem değil. (Kaldı ki, okura sözümü unutmadım: Sistemi ve toplumu ilgilendirmesi nedeniyle babamı kaybedişimizin ardından girdiğimiz hukuksal
yolların seyrini de bir gün yazacağım.)

★★★

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, adaletin olmadığı eleştirilerini, üslubunca yanıtlamış:

“Bir ülke düşünün, 8 milyona yakın her yıl mahkemelerinde davalar görüşülüyor, karara bağlanıyor. İdari yargı da bunun içinde yok. Onu koyduğumuzda bu rakam daha da büyüyor. Ama tartışılan dava sayısı üç.”

Hayatı çalınan, çok ağır bedeller ödemek zorunda kalan vatandaşlar başta olmak üzere, çok şey yazıp söylemek mümkün bu sözler karşısında. Sayısız birey, kısılmaya, boğulmaya çalışılsa sesini cesaretle yükseltmeye çabalıyor zaten.

Açıklamadaki “idari yargı da bunun içinde yok” kısmı özellikle dikkat çekici. Zira idari yargı kararlarını denkleme kattığınızda, tablo çok daha ağır hale geliyor. Danıştay'ın İstanbul Sözleşmesi'nden çıkış kararını hukuka aykırı bulmayan kararı bu ülkedeki milyonlarca kadının hayatını doğrudan ilgilendiriyor. Ama bu, idari yargının sürekli adaletsiz kararlar verdiği anlamına gelmiyor elbette. İdari yargı, özellikle doğa, kültürel varlıkların tahrip olmasıyla sonuçlanan siyasi idari kararlar hakkında sık sık kamu yararını gözeten kararlar alıyor. Ama ne yazık ki kimi zaman geç kalındığı için kimi zaman da muhatabın, hukuku umursamaması nedeniyle yüz güldüren bir değişiklik olmuyor.

DOĞA YIKIMA UĞRATILIRKEN

Ülkemizin eşsiz doğal ve tarihsel varlıklarını adeta talana açan karar süreçlerinin hızı ve şirketlerin büyük güçleri karşısında hukuk mekanizmasının yeterli gelmediğine tanık oluyoruz.

Yakında, yanında yöresinde doğanın talan edilişine tanıklık etmeyen kimse kalmayacak.
Kapadokya'da Tunceli'de Rize'de, Aydın Mezeköy'de, Çanakkale Asos'ta, Marmaris'te, Şırnak'ta, yerin altı ve üstü durmaksızın iş makineleriyle kazılıyor.

UNESCO Dünya Kültür mirası listesindeki Kapadokya'ya yol yapılıyor.

Milyonlarca yılda oluşmuş peri bacaları, görevi burayı korumak olanların adeta umurunda değil.

Tunceli'de yaklaşık 150 maden projesi, “kalkınma” bahanesiyle benzersiz doğayı mahvetmek için fırsat bekliyor. İliç'te siyanür havuzunun taştığı madeni işleten şirketin Ovacık'ta altın madenciliğine başlayacağı konuşuluyor.

Rize İkizdere'de bir başka doğa harikası vadide taşocağı ile ilgili iptal davası sürüyor. Assos'ta kaya ıslahı adı altında doğal bir peyzaj yok edildi.

Aydın Mezeköy mahallesine jeotermal santral kurulmak isteniyor. Bereketli topraklar hakkında acele kamulaştırma kararı alınmış. Ruhsatlar verilmiş. Köylü toprağını korumak için var gücüyle direniyor. Şirketin, dava sürerken sahaya girmeye çalıştığı haberleri geliyor.

Yoksulluk derinleşirken, ülkemizin toprakları sermaye şirketleri ve AKP ortaklığıyla, sonuçları her geçen gün ağırlaşan bir talana açık hale getiriliyor. Bir yazının sınırlarını çok aşacak bu talan projelerinin muhalefet milletvekillerinin çabalarının ötesine geçerek, yeni dönem gündeminde mutlaka acil bir maddeye dönüştürülmesi gerekiyor.