Çiğdem Toker; 2022 yılı yatırım programına baktığımızda, inşaatına yeni başlanmış, devam eden 9 şehir hastanesi için bu sene için öngörülen yatırım tutarlarının yüksek olduğunu görüyoruz. 9 hastane için yaklaşık 7 milyar TL civarında bir yatırım öngörülüyor.
İki yılı aşkın bir süre geçti. Sağlık Bakanlığı, şehir hastanelerini çok maliyetli olduğu gerekçesiyle Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle yaptırmaktan vazgeçti.
Kamu İhale Kanunu ile yaptırma tercihine döndü.
Bu önemli rota değişikliği ardından, ortalama 1.000 yataklı yeni nesil şehir hastaneleri Kamu İhale Kanunu'nun pazarlık usulü 21/b maddesine göre yapılmaya başlandı.
Kamuoyuna pek duyurulmayan bu ihalelerin tümüne, yapıldıktan birkaç gün sonra, tek tek ve bütün teklif tutarlarıyla yer verdik. İhale sonrası ortaya çıkan teklifler, KÖİ modelinin Yap-KiralaDevret alt türüne göre yaptırılan, -25 yıl devletten şirkete kira ödemeli- ilk şehir hastanelerinin bütçeyi nasıl rehin aldığı gerçeğini bir kez daha teyit etmişti.
Üstelik ihale usulü, 21/b gibi rekabetin sağlanması konusunda, tartışmalı bir madde olsa bile, ortaya çıkan sözleşme bedelleri, KÖİ modelli hastane maliyetlerinin çok çok altındaydı. Bu tablo, KÖİ modelli hastaneler için her sene katlanarak artan ödeneklerle birleştiğinde, adında “kamu” olan KÖİ'nin nasıl bir vurgun olduğunu gayet net anlattı.
KUR VE ENFLASYON ŞOKU YATIRIM PROGRAMINDA
Sağlık Bakanlığı, 2020 yılı sonbaharından 2021 yılı sonbaharına dek geçen bir yıl boyunca 9 ihale yapmış, sözleşmeleri kazanan firmalarla imzalamıştı.
Gelin görün ki yaşanan kur şoku ve yüksek enflasyon bu yatırımların maliyetini de yükseltti. Biz de bu artışın kodlarını 2022 yılı yatırım programında sıcağı sıcağına görüyoruz.
Yatırım programını uygulamama kararında, projeler için enflasyon ve döviz kuru artışına işaret ediliyor. Eğer ihalesi yapılmış projelerin ihale bedelinde fiyat ve kur değişikliğinden kaynaklanan artış varsa, bu artışa kurumların üst yöneticisi onay veriyor. Bu işlemler hakkında da Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı'na bilgi veriyor.
Şimdi gelelim ihalesi son bir buçuk yıl içinde yapılmış 9 şehir hastanesine… İhale sonuçları ile yeni yatırım programındaki tutarları tek tek çıkardım, artışları hesapladım.
%70'İ GEÇEN ARTIŞLAR
Örneğin Şanlıurfa Şehir Hastanesi için Sağlık Bakanlığı ihalenin yapıldığı tarihte 1 milyar 868 milyon TL için sözleşme imzalamış (YDA Grup ile). Ancak devletin resmi yatırım programında bu projenin tutarı artık 3 milyar 189 milyon TL görünüyor. Artış oranı mı? Yüzde 70.7.
Aydın Şehir Hastanesi de öyle. Kolin-Zey Yapı ortaklığı ile imzalanan sözleşme bedeli 976 milyon TL'ydi. Aydın Şehir Hastanesi'nin proje tutarı artık devletin kayıtlarında 1 milyar 666 milyon TL: Artış oranı yine yüzde 70.7.
Tabloyu “ihale bedeli” sütunu hariç, 2022 yılı yatırım programı verilerinden hazırladım. İhale bedeli sütunu altındaki tutarlar da, tek tek daha önce yazdığımız, herhangi bir aksi açıklamanın gelmediği KİK kayıtlarına da yansımış resmi tutarlar.
Bu maliyette kalır mı?
2022 yılı yatırım programına baktığımızda, inşaatına yeni başlanmış, devam eden 9 şehir hastanesi için bu sene için öngörülen yatırım tutarlarının yüksek olduğunu görüyoruz. 9 hastane için yaklaşık 7 milyar TL civarında bir yatırım öngörülüyor. Kamu kaynakları açısından, ödenemez bir tutar değil kuşkusuz. Ancak, bu yılın sonunda hastanelerin tamamlanması kadar önemli bir konu daha var. O da 6-7 ayda yüzde 70'i aşan bu artış oranlarında kalınacak mı, yoksa yeni kur ve enflasyon artışları kapıda mı, sorusudur.
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
