EPDK, Akfel’e o hassas izni nasıl verdi?

Çiğdem Toker: Peki madde bu kadar açıkken, TMSF'nin el koyduğu Akfel'e, yurtdışındaki iştirakler üzerinden Türkiye aleyhine tahkime gitme imkanı veren hisse devirleri, EPDK'nın önüne gelmemiş olabilir mi?

Kanadalı madencilik şirketi Alamos Gold'un Çanakkale Kirazlı'da yüzbinlerce ağacı kestikten sonra uluslar arası tahkime gittiğini biliyoruz. Enerji Bakanlığı ruhsat süresini uzatmadığı için, şirket Türkiye'den 1 milyar dolar talep ediyor. Başvurunun görüldüğü ICSID'de (Internatio­nal Centre for Settlement of Investment Disputes/Yatırım Uyuşmazlık­larının Uluslararası Çözüm Merkezi) hakem atandığını da duyurmuştuk.

★★★

Sürekli okurlarımız, Alamos Gold'un tahkim başvurusundaki “ince” taktiği anlatıp sorduğumuzu hatırlayacaktır. Şirketin Türkiye'de kurduğu Doğu Biga A.Ş.'nin asıl sermaye­darı, Kanada merkezli Alamos Gold olmasına karşın, daha sonra bu sahiplik Hollanda'da kurulmuş bir iştirak olan Hollanda merkezli Alamos Gold'a geçmişti. Tahkim başvurusunu yapan da işte o Hollanda merkezli şirketti. (Bu başvuruya, Türkiye ile Hollanda arasındaki ikili anlaşma imkan veriyordu.)

Üç-dört kez sorduğum şu soruya bakanlıktan yanıt gelmedi: Bu izinlerde imzası olan Türkiye'deki yetkililer, böyle bir değişikliğe ne­den ve hangi gerekçelerle onay verdi?

AKFEL TAHKİMİNDEKİ İNCELİK

Dosyayı hatırlayalım: Türkiye'nin en büyük özel sektör doğalgaz ithalatçısı konumundaki Akfel şirketi 2012'de EPDK'dan 30 yıllığına doğalgaz ithalat izni alıyor. Şirket ortakları Fatih Mehmet Baltacı ve Murad Abdurrahman Baltacı ve Melike Baltacı kardeşlere ait hisselerin bir kısmı Rus enerji devi Gazprom'a satılıyor. 17-25 Aralık operasyonu ardından işler değişiyor. Baltacı Ailesi'nin bir kısmı tutuklanmış, bazıları da yurtdışına kaçmıştı.

Ülker'in 23 Eylül 2020 tarihli haberine göre, “Akfel Grubu şirketlerinden Akfel Commodities, Akfel Gaz ve Akfel Enerji TMSF'ye devredilmişti. Bu yılın ocak ayında da 6 yıl önce Türkiye'den Kanada'ya kaçan Akfel Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Mehmet Baltacı hakkında FETÖ nedeniyle açılan davada 15 yıl hapis cezası istendi.”

SİNGAPUR VE HOLLANDA

İddianamedeki belgelere göre Akfel, hisseleri yurtdışında kurulmuş şirkete devredilmişti. Singapur'da kurulan Akfel Commodities adlı şirkette Fatih Mehmet Baltacı'nın yüzde 80, Abdurrahman Baltacı'nın yüzde 20 hissesi vardı. ICSID'e, Türkiye Cumhuriyeti aleyhine tahkim başvurusunda bulunan şirketler de hisse devri yapılan şirketlerdi: Akfel Commodities Pte. Ltd. ve Hollanda'daki iştiraki I-Systems Global. Başvurunun konusu varlıkların kamulaştırılması. Yani TMSF tarafından el konulması.

ICSID sayfasında, Akfel başvurusuyla ilgili 23 Ağustos 2021 tarihli güncel bir bilgi var. Mahkeme, belgelerin ibrazıyla ilgili usul kararı yayımlamış.

MADDE BU KADAR AÇIKKEN

Peki madde bu kadar açıkken, TMSF'nin el koyduğu Akfel'e, yurtdışındaki iştirakler üzerinden Türkiye aleyhine tahkime gitme imkanı veren hisse devirleri, EPDK'nın önüne gelmemiş olabilir mi? Geldiyse bu izinler nasıl verildi?

“Balerinler” yeniden

“Balerinler” heykeli Kavaklıdere'nin simgelerinden biriydi. Bir yüzü Kuğulupark'a bir yüzü Cinnah Caddesi'ne bakıyordu. 80 darbesi sonrası polis çevirme noktası olan köşenin kötü belleğini değiştirmiş olan bu eser, heykel sanatçısı Metin Yurdanur tarafından su ve ışık oyunlarıyla bütünleşecek biçimde tasarlamıştı. Sonra Melih Gökçek, Atatürk Bulvarı'nı Cinnah'a bağlayan o temel aksı dağıttı. Trafiği rahatlatmayı gerekçe gösterdi. Hatta Ankaralılar'ın aklıyla alay ederek “Burası Champs-Élysées gibi olacak” bile dedi. Cumhuriyet başkentinin kimliği olan Atatürk Bulvarı ve kaldırım daraldı, yol bir otobana dönüştü. Bu bozulmadan “Balerinler” de payını aldı. Heykele hayat veren ışık söndü, su kurudu.

Haftalardır önünden geçerken izlediğim “Balerinler”e yeniden hayat verecek inşaat çalışması bitti ve heykel Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen ve sanatçısı Yurdanur tarafından törenle yeniden açıldı.

Mağduriyeti hiç bitmeyen siyasal islamın temsilcileri, heykel ve bale gibi sanatlara alerjilerini dile getirmeye devam etsin. Biz iki sanatı iç içe geçiren “Balerinler”in yeniden hayatımıza girmesinden gayet memnunuz.