Haciz yasağı Merkez’in ana sözleşmesine girecek

Çiğdem Toker; Ana muhalefet partisi CHP, konunun ayrıntılarının iktidar tarafından anlatılması ve üzerine müzakere etmek için TBMM Genel Kurulu'nda bir kapalı oturum düzenlenmesini talep etti. Ancak CHP'nin bu önergesi AKP-MHP oylarıyla reddedildi.

AKP, bu yılın başında TBMM'ye bir torba kanun teklifi hazırlayıp getirdi. “Torba”nın içine değişiklik yapılmak üzere atılmış yasalardan biri de Merkez Bankası Kanunu'ydu.  Çok tartışılacak bir madde eklenmişti yasaya. Bizim Merkez Bankası'nda hesap açtırmış yabancı ülkelerin merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklara haciz yasağı getiriliyordu.

Değişikliğin gerekçesi, en az kendisi kadar dikkate değerdi. Buna göre, bizim Merkez Bankası'ndaki, yabancı merkez bankalarının para ve varlıklarına haciz yasağı getirilmesinin nedeni, “Merkez bankaları arasında kurulan ilişkilerin işin gerektirdiği diplomatik hassasiyet ve ekonomik güven temelinde yürütülmesini” sağlamak içindi.  Akıllara “Bir güven eksikliği mi vardı, varsa nedendi?” soruları gelirken, konuya aşina olanlar, Katar başta olmak üzere yapılan swap anlaşmalarını hatırladı.

Hani Merkez Bankası rezervlerini siyaseten dolu göstermenin yoluna dönüşen “swap.” Tarihinde görülmemiş biçimde ihtiyat akçesini harcamak durumunda kalan, rezervleri eriyen Merkez Bankası, iki ülkenin kendi para birimleriyle borç takası yapması anlamına gelen “swap anlaşmaları” ile sık sık gündeme geliyor.

SORULAR CEVAPSIZ KALDI

Kanun Meclis'te görüşülürken muhalefet milletvekilleri ses yükseltti. Bu düzenlemenin ülke itibarı açısından sorunlu olacağı, Merkez Bankası'ndaki yabancı merkez bankaları paralarına haciz gelme ihtimalinin dahi kötü olduğu, dahası bu durumun “karapara aklama” iddialarına da konu edilebileceği belirtildi.

Ana muhalefet partisi CHP, konunun ayrıntılarının iktidar tarafından anlatılması ve üzerine müzakere etmek için TBMM Genel Kurulu'nda bir kapalı oturum düzenlenmesini talep etti. Ancak CHP'nin bu önergesi AKP-MHP oylarıyla reddedildi.  Böyle bir düzenlemenin ardından hangi ülkelerin talebinin olduğu soruları cevapsız kaldı.

29 MART'TA GENEL KURUL

Bu özeti yapmamın bir nedeni var. Geçtiğimiz ay olağanüstü genel kurulu toplayarak 2021 yılı dönem kârından avans dağıtılmasını oylayan Merkez Bankası, bu ayın sonunda da olağan genel kurul toplantısı yapacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası A.Ş, 29 Mart'ta olağan genel kurul toplantısını yapacağını Ticaret Sicil Gazetesi'nde duyurdu. Genel kurul gündemine göre, yukarıda anlattığımız yasa değişikliği dolayısıyla Merkez Bankası Ana Sözleşmesi'nde değişiklik yapılarak hissedarların oyuna sunulacak. Yani banka nezdindeki yabancı ülke merkez bankalarına ait, para, alacak, mal, hak ve varlıkların haczedilemezliğine dair yasal düzenleme, artık Merkez Bankası Ana Sözleşmesi'nin bir parçası haline getirilecek.

Yanısıra, genel kurulda nisan sonunda boşalacak olan iki banka meclisi üyeliği ile bir denetleme kurul üyeliği için de seçim yapılacak.

“Yabancı merkez bankalarının hesaplarına, kim, hangi alacaklar için ve neden haciz uygulamak isteyebilir?” ve “Bu güvenceyi Türkiye'den hangi ülkeler ne karşılığı istedi” sorularının cevapları, bakalım 29 Mart'taki Merkez Bankası genel kurulunda açıklık kazanacak mı?