Melen Barajı 11 Ağustos’ta açılacak mı?

Çiğdem Toker: Nisan ayında yüzde 95’i bittiği söylenen Melen Barajı, gerçekten 11 Ağustos 2018’de açılacak mı?

Bizi yönetenlerin 2071 olarak kayda geçirdiği -Malazgirt Zaferi’ne atıflı- büyük hedefler manzumesi var ya… 
Hani Malazgirt’in bininci yıldönümünde Türkiye, dünyanın en büyük küresel gücü olacak denmiş, epeyi iddialı enteresan animasyonlar da oynatılmıştı. 
Melen Barajı da bu 2071 ile anılan hedeflerden biri. 
Açın arşivi, Melen Barajı’nın İstanbul’un 2071 yılına kadar su ihtiyacını karşılayacağına dair yüzlerce haber görürsünüz. 
Oysa (temeli dört buçuk yıl önce atılan) Melen Barajı henüz bitebilmiş değil. Bu yazı da üç dört kez ertelenen açılış tarihinin ardından en son verilen söz 11 Ağustos 2018 olduğu ve bu tarih yaklaştığı için yazılıyor. 
Geçen nisan ayında Anadolu Ajansı, Melen Baraj inşaatının yüzde 95’i tamamlandı başlığıyla haber geçmiş, Sakarya Valisi İrfan Balkanlıoğlu ile Devlet Su İşleri (DSİ) 14. Bölge Müdürü Sedat Özpınar’ın sözlerine yer vermişti. Haberde Melen Barajı’nın 11 Ağustos 2018 tarihinde resmen tamamlanacağı, biteceği duyuruldu.

4.5 yıl geçti
Barajın temelinin atılmasının üzerinden, neredeyse 4.5 yıl geçti. O sıra yani Mart 2014’te bitirme süresi olarak 2 yıl verilmişti. Yani barajın 2016’da açılacağı söylendi. 
Hatta pek benzeri görülmemiş bir şey daha oldu. Dönemin Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, bir toplantıda “7 Aralık 2016 tarihinde saat 14.59’dabitecek” diye saatli bir tarih verdi. “Türkiye Cumhuriyet tarihinde tarih saat ilkdefa oluyor” diye de sözünü pekiştirdi. 
O tarihte hiçbir şey olmadı … 
Kimse de böyle bir söz verildiğini hatırlamadı zaten. 
2017’ye gelindiğinde yerel basında (mesela Düzce) barajın zamanında bitemeyeceği çünkü gövdesinde çatlaklar oluştuğu haberleri çıktı. Bu kez verilen yeni tarih 12 Mayıs 2017’ydi. Yine olmadı. Son olarak da yukarıda belirttiğimiz gibi 11 Ağustos 2018’de biteceği söylendi.

Zemin sağlam değil mi? 
Konuyla yakından ilgilenen teknik bilgi sahibi kişiler kritik iddialarulaştırdı. (İsimleri bende saklı.) 11 Ağustos’ta Melen Barajı’nın açılmasının çok zor olduğunu ve bunun nedenlerini şöyle paylaşıyor: 
- Barajın gövde inşaatı tamamlanmış görünüyor. Bu, su tutabilecek duruma ulaştığı anlamına gelir. Ama bu haliyle su tutmasının önünde engeller var. 
- Baraj gövdesinin sağlam kaya zeminine oturtulmadığı, zeminde farklı oturmaların oluşup ve gövdede çatlamalar meydana gelince zemin deneyleri yaptırıldı. İki ayrı müşavir şirketin hazırladığı çalışmalarla zeminin kötü olduğu saptandı, ancak bu durum siyasi sorumluluğu bulunan kişilerle yeterince paylaşılmadı. Hatta saklandı. 
Silindirle sıkıştırılmış beton tipli baraj gövdelerinde asla çatlak bulunmaması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, “Bu kadar çatlak bulunan bir baraj gövdesiarkasında su depolayamaz” diyor.
Peki, bu durumda ne olacak? İki seçeneğin olduğu. Ya bütün yapılan inşaatın yıkılacağı ki bunun artık epeyce zor olduğu. Ya da baraj gövdesi önüne yapışık bir gövde yapılacağı? Peki, bunca harcama? İşte işin bu kısmı konuyu daha da vahim hale getiriyor. Zira, yukarıda andığım AA haberinde DSİ 14. Bölge Müdürü Özpınar, bu yılın fiyatlarıyla Melen Barajı için 845 milyon TL kamulaştırmaya, 647 milyon TL de inşaata harcandığını açıklamıştı. 
Yazımızı soruyla bitirelim: Nisan ayında yüzde 95’i bittiği söylenen Melen Barajı, gerçekten 11 Ağustos 2018’de açılacak mı? 
Açılmayacaksa sorunlar ne zaman çözülecek? Harcanmış 1.5 milyar TL’lik kamu kaynağının hesabını kim verecek?

* 5-12 Ağustos tarihleri arasında yazılarıma ara vereceğim.