O davaları ilaç şirketleri açmış

Çiğdem Toker: “Türkiye'ye 20 milyara yakın maliyeti olacak bir dava” ifadesi ile “Bu dava bitti kamunun lehine” ifadesini yan yana okuyunca siz ne anlıyorsunuz bilmiyorum ama bu haliyle kafa karıştırıcı göründüğünü söylemek durumundayım.

Sağlık Bakanlığı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Bakan Fahrettin Koca'nın konuşmaları içindeki  bazı ifadeleri gündeme getirerek ne anlama geldiğini sormuştum.
Bakan Koca'nın, içinde şehir hastaneleri geçen, hemen ardından global şirketlerden bahsederek dava kelimesiyle birlikte özellikle 20 milyarlardan söz etmesi karşısında birkaç soru yönelttim.
Sağlık Bakanlığı yetkilileri, yazının yayımlandığı pazartesi günü arayarak bir bilgi notu göndermek istediklerini iletti. Ulaşan açıklamayı paylaşıyorum:
“18 Kasım 2019 tarihli ve ‘20 milyarlık davalar da ne?' başlıklı yazınızda, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda sarf ettiği sözlerde geçen ‘global firmaların açtığı davalar' konusundaki sorularınıza binaen, meselenin aydınlatılması amacıyla bilgi verilme ihtiyacı doğmuştur.
Öncelikle, Sayın Bakan'ın söz konusu ettiği hususun; şehir hastaneleri, ihale ve sözleşmelerle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Ayrıca çok uluslu şirketlerin, uluslararası tahkim mahkemelerinde açtığı bir dava da bulunmamaktadır.
Sayın Bakan'ın 8 Ağustos tarihinde Anadolu Ajansı Editör Masası'nda da ayrıntılı şekilde anlattığı gibi konu; ülkemizin uyguladığı ilaç fiyatlandırma politikası ile ilgilidir. Bildiğiniz gibi Türkiye'de ilaç fiyatları, Avrupa'da referans alınan ülkelerdeki fiyatlar üzerinden belirlenmektedir. Bir süredir fiyatlandırmada sabit kur uygulaması ve kurun belli bir oranının alınması nedeniyle, çok uluslu ilaç firmalarının yurt içinde açtığı ve kazandığı davalar mevcuttur. Söz konusu konuşma, son dönemde bu firmaların tazminat talebinin reddine karşı kamu lehine bakanlığımız tarafından yürütülen çalışmalar hakkındadır.”

KUR POLİTİKASI

Konunun şehir hastaneleri ve uluslararası tahkim ile ilgili olmadığını anlamakla birlikte, global ilaç firmalarının açtığı davalar konusunda kamuoyunu aydınlatmak üzere ek bilgi talebime karşılık alamadım.
Gelen açıklama, Bakan Koca'nın AA Editör Masası'na yaptığı açıklamayı referans gösterdiği için oradaki sözlerine baktım. Konuya açıklık getirebilir düşüncesiyle AA kaynaklı haberden bir alıntı paylaşıyorum:
“Bakan Koca, global firmaların Türkiye'yi yerlileştirme konusunda Avrupa Birliği üzerinden Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayet ettiğine işaret ederek, ‘Yapılan yerlileşmeyle ilgili bundan sonraki dönemde üçüncü, dördüncü faza geçeceğimiz, beşinci faza geçeceğimiz bu durumun olmamasını ve geçmişe dönük de bunun uygulanmasını istiyorlar. Önümüzdeki bir iki ay içerisinde de dava konusu olacak uluslararası bir şeyden bahsediyorum' dedi.
İlgili firmaların üç davayı kazandıkları hatırlatan Bakan Koca, ‘Danıştay dahil olmak üzere, bizim ilaç fiyatlarını yüzde 60'a sabitlediğimiz kur politikamızı da içeren üç davadan bahsediyorum, tazminat davasına geçildiği bir dönemdi bu dönem. Bu dava takibiyle ve Türkiye'ye 20 milyara yakın maliyeti olacak bir davadan bahsediyorum, bu dava bitti kamunun lehine, bu dönemde' bilgisini paylaştı.”

AÇIKLIK İHTİYACI

“Türkiye'ye 20 milyara yakın maliyeti olacak bir dava” ifadesi ile “Bu dava bitti kamunun lehine” ifadesini yan yana okuyunca siz ne anlıyorsunuz bilmiyorum ama bu haliyle kafa karıştırıcı göründüğünü söylemek durumundayım.
Soruları yenileyeyim: Global ilaç firmalarının bakanlık aleyhine açtığı davalar nasıl sonuçlandı? Tutarları nedir?
Sağlık Bakanlığı'nın ilaçta yerelleşme politikasıyla ilgili olarak açılan davaların sonucunu -hele ki kamu lehineyse- daha açık bir biçimde paylaşması gerekiyor. Söz konusu olan 81 milyonun sağlığı ve de vergisi.