Çiğdem Toker; Hizmet veren 13 şehir hastanesi 4 müteahhit tarafından işletiliyor. Sağlık Bakanlığı'ndan dört şirkete her yıl milyarlar akıyor. Döviz kuru gelişmeleri bu ödemelerin katlanmasına yol açıyor.
Bir hafta önce bugün bu köşede, yine gizli, yine davet usulüyle yapılan önemli bir ihaleyi yazarak kamuoyuna duyurduk: Yılan hikayesine dönen Sabiha Gökçen Havalimanı'na ikinci pist kapsamında olup daha önce çökmeler meydana geldiği belirtilen tünel için yapılan ihale tekrarlanmıştı.
Anımsatalım. SÖZCÜ okurları ve kamuoyu, birçok önemli 21/b ihalesinde olduğu gibi DHMİ'nin 2021'de yaptığı tünel güçlendirme ihalesini ve ayrıntılı tekliflerle birlikte sonuçlarını ilk önce bu köşeden öğrendi.
BURADA DUYURDUK
Geçen hafta da bu ihalenin yargı iptal etmesine karşın yine 21/b usulüyle yapılarak tekrarlandığını, bu defa adı az bilinen bir firmanın kazandığını, bununla birlikte adı iyi bilinen firmaların işe başlamak üzere olduğunu anlattım. Yanı sıra geçen sene 800 milyon civarında ihale edilen tünel güçlendirme maliyetinin üç katını (yani 2.5 milyar TL) geçtiği bilgisine de yer verdim.
Yazılarımı öteden beri yakından takip ettiğini bildiğim Mersin CHP Milletvekili Ali Mahir Başarır, yazımdan iki gün sonra ihaleyle ilgili tamamlayıcı bilgiler açıkladı. İyi oldu. Adını öğrenmekle birlikte, büyük gizlilik nedeniyle (artık niyeyse) doğrulatamadığım firmanın adı Teknomel olarak netleşmiş oldu.
Dahası Başarır, bu firmanın “Demir Yumruk Operasyonu'nda nitelikli dolandırıcılıktan vergi kaçakçılığı, naylon fatura ve rüşvet gibi suçlardan dolayı el konulan şirketlerden biri olduğunu da” duyurdu.
AKIBETİ NE OLACAK
DHMİ'nin bu ayın ilk haftasında (Kurban Bayramı öncesi) yaptığı ihalenin akıbeti bu koşullar altında daha büyük önem kazanmış durumda. Geçen hafta bu ihaleyi kamuoyuna ilk kez duyururken yaptığımız çağrıyı tekrarlayalım:
– Sabiha Gökçen 2. pist kapsamındaki tünel güçlendirme ihalesini kim kazandı?
– Kaç TL teklifle kazandı?
– İhale idari yargının aksi yöndeki gerekçeli kararına rağmen neden yine 21/b usulüyle yapıldı?
– Firmanın Demir Yumruk Operasyonu'yla ilgili bağlantı iddiası doğruysa DHMİ ve Ulaştırma Bakanlığı nasıl bir yol izlemeyi düşünüyor?
– Bazı firmaların işe başlamak üzere “mobilize olduğu” doğru mu?
Şehir hastanelerinde maliyet çıkmazı
Vatandaşlığı önemseyen bireyler biliyor.
25 yıllık gizli sözleşmelere dayalı şehir hastaneleri, bütçeyi rehin almış durumda.
Hizmet veren 13 şehir hastanesi 4 müteahhit tarafından işletiliyor. Sağlık Bakanlığı'ndan dört şirkete her yıl milyarlar akıyor. Döviz kuru gelişmeleri bu ödemelerin katlanmasına yol açıyor.
Üç sene önce bu gidişin gidiş olmadığı görüldü ve “yeni nesil” şehir hastane modeline geçildi. Bütçeyi rehin alan, dış finansmana dayalı Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeli, planlama aşamasındaki hastaneler için bir yana bırakıldı yerine Kamu İhale Kanunu'na göre ihaleler başladı.
Sağlık Bakanlığı'nın iki yıldır fasılalarla ülkenin dört bir yanındaki şehirler için açtığı ama yine 21/b usulüyle yapılması nedeniyle kamuoyuna zamanında açıklanmayan 9 şehir hastanesinin her birini kamuoyuna zamanında ve tek tek bu köşede duyurduk.
Öyle bir tablo ortaya çıktı ki, sonuçlara bakılırsa ortalama 1.000 yataklı hastaneler, 1 ile 1.5 milyar TL'ye yapılabilecekti. Bu tutar, KÖİ modeliyle yaptırılan şehir hastanelerine sadece iki üç yıl için yapılan ödemeye yakındı.
Trabzon Şehir Hastanesi inşaatı
EVDEKİ HESAP VE 2023
Yani benzer niteliklere sahip hastanelerin kamu kaynaklarıyla yapılması ile dış finansmana dayalı yapılması arasında devlet aleynine korkunç bir fark ortaya çıkıyordu.
Gelin görün ki, son haberler bu modelde de evdeki hesabın pek çarşıya uymayacağını gösteriyor. Kalyon'un üstlendiği 900 yataklı Trabzon Şehir Hastanesi ile Limak'ın üstlendiği 1.000 yataklı Diyarbakır Kayapınar Şehir Hastaneleri art arda iş durdurdu. Gerekçe tabii ki inşaat maliyetleri, enflasyon…
AKP iktidarı için Cumhuriyet'in 100. yılı ve aynı zamanda kritik seçim yılı olan 2023'te bu tip altyapı projelerini ardarda devreye sokmaya büyük önem atfediyor. “Büyük” yapılan marifetiyle seçmeninin yeniden gözünü kamaştırmayı hayal ediyor.
O sebeple enflasyon yüzünden şantiye kapatan bu tip proje inşaatları, “yeni” fiyatlarla tekrar ihale edilecek. Her “yeni”nin iyilik getirmediğini bilen biliyor.
Sabiha Gökçen pist tünelinde olduğu gibi yeni nesil şehir hastanesi ihale maliyetlerinin de üçe, dörde katlanması kaçınılmaz.
Olan kime mi olacak? Bilin bakalım kime…
(İleride ihale yenilendiğinde maliyet karşılaştırması yapılması için hatırlatma notu düşelim: Trabzon Şehir Hastanesi Eylül 2020'de 1 milyar 99 milyon TL'ye Kalyon'a, Diyarbakır Şehir Hastanesi ise Ağustos 2021'de 1 milyar 93 milyon 312 bin TL'ye Limak'a ihale edilmişti.)
ÜYE YORUMLARI
Yorum YapFacebook Yorumları
