CHP, bir geniş cephe partisine evrilebilir mi?

Uruguay’da hemen hemen tüm sol parti ve hareketlerle sendikalar ve meslek örgütlerini tek çatı altında birleştiren "Geniş Cephe" adlı sol blok, 2004 yılında yüzde 51,7 oyla seçimi kazanmış ve ondan sonraki bütün seçimleri de almıştır. Bir örgütler birleşmesi değil, ittifakı olarak planlanmış olan ve bileşenleri arasında, Hıristiyan Demokrat Parti’den Komünist Parti’ye, Sosyalist Parti’den sosyal demokratlara, “merkez” Uruguay Kongresi’nden Troçkist gruplara kadar geniş bir çevrenin yer aldığı Frente Amplio (Geniş Cephe), bir “sol merkez” oluşturmayı başarmıştır.
Bu ittifak başarısını seçimden çok, demokrasi, eşitlik, insanca ücret, barınma hakkı, kamu mülklerinin korunması, kadın, çocuk, emekli, göçmen, doğa ve kent haklarını içeren neoliberal yağma ve talana hayır diyen talepler çerçevesinde kitleleri harekete geçirmekte göstermiştir. Mahalle ve sokak örgütlenmelerini referans almaları başarıyı getiren temel unsurlardandır. Geniş Cephe, çok yaygın bir şekilde mahallelerde “taban komiteleri”, fabrikalarda ise “işçi komiteleri” şeklinde örgütlenmiştir. Farklılıkları bir tarafa bırakan, esnek bir örgütlenmeyi esas alan Geniş Cephe neoliberal, faşist saldırılara karşı asgari ortaklıkta bir araya gelmeyi benimsemiş ve bu birlikteliği korumaya azami özen göstermiştir.
2015 seçimlerinin en ilginç yönü ise, Geniş Cephe'nin birinci turda birbiriyle yarışan üç aday çıkarması olmuştur. En çok oy alan ikinci ve üçüncü adaylar, “Geniş Cephe'de hepimiz yoldaşız, adaylarımızdan hangisinin kazandığı fark etmez, Geniş Cephe'nin zaferinden sevinç duyuyoruz” açıklaması yaparak, ikinci turda tek yumruk olarak seçime asılmışlardır.

İngiltere’de de bir başka vesileyle, 2015 yılında, Corbyn’in İşçi Partisi başkanlığına seçilmesi ve partinin sol kimliğinin öne çıkarılması için çaba gösterenler, İşçi Partisi ve sosyalist hareketin çeşitli kanatları, bir grup sosyalist ve sendikacı, bir araya gelip Momentum’u oluşturdular. Bu yolla etkinliklerini arttırdılar, özgüvenleri ve moralleri yükseldi. Londra’da 400 gönüllü ile başlayan hareket, telefon kampanyaları, Corbyn’in katıldığı mitingler ve sosyal medya etkinlikleri düzenledi. Bu çabalar sonucu hem hedefleri yolunda mesafe aldılar hem de partinin yeni üyeler kazanmasında rol oynadılar.
Momentum 2016 yılında resmi kurumsal bir kimliğe büründü. Üyelik sistemini benimsedi. Üyelerine aynı zamanda İşçi Partisi üyesi olunması zorunluluğu getirdi. Artık demokratik seçimlerle bölgesel temsilcilerinin belirlendiği Momentum, 2017 ilk yarısında 27.000 üyeye ve 200.000’den fazla destekçiye ulaştı.
Corbyn’in seçim kampanyası ve başkanlığı kazanmak kaygısı, bu grubun bir araya gelmesinde ana etken olsa da, Momentum, İşçi Partisi’nden bağımsız olsa da onun sosyalist değerlerini savunan, partiye seçim kazandırmak, üye toplamak gibi hedefleri olan bir yapı olarak örgütlendi ve kimsenin şans vermediği sosyalist Jeremy Corbyn’i sosyal medyanın da katkısıyla başkanlığa taşıdı. Son genel seçimde görüldüğü gibi İşçi Partisi’nin oylarının da büyük oranda artmasını sağladı.

CHP’nin içinde olmadığı ve destek vermediği bir muhalefet hareketinin başarılı olma şansı yoktur. Muhalefet cephesinde en büyük örgütlü gücü de CHP olduğundan, muhalefeti bir geniş cephede toparlama görevi büyük oranda CHP’ye düşmektedir.
CHP hareket tarzını, iki ayrı duruma göre paralel planlamalıdır. Demokratik yoldan yönetimin değiştirilmesi ve iktidarın demokratik yoldan değişime izin vermemesi durumları iyi değerlendirilmelidir. Her iki durumda da mahallelerde kurulacak mahalle meclisleri yoluyla kurulacak taban örgütlenmesi yaşamsal önem taşımaktadır. CHP’ye düşen, herkesin siyasi kimliğini bırakarak katılacağı bu örgütlenmelere giden yolu açmasıdır. Bu örgütlenmeler demokratik mücadelede, diğer siyasi partiler, sendikalar ve örgütlerle birlikte, CHP’nin en önemli desteği olacaktır. Mahalle örgütlenmeleri aynı zamanda, demokrasi yolunu terk eden, demokratik mücadelenin önünü kesen bir iktidar için önemli bir gözdağı olacaktır.
Bu örgütlenmelerle ilişkisini düzenleyen ve onların desteğini alabilen bir CHP, Geniş Cephe oluşumu yönünde çok önemli bir mesafe katetmiş sayılır. Diğer siyasi hareketlerin ise, durumun vehametini kavradıkları için, şartlara uygun pozisyon alacaklarından şüphe etmemek gerekir diye düşünüyorum. Bu çerçevede, Birleşik Haziran Hareketi, Hayır Meclisleri, Mahalle Komiteleri deneyimleri ile Gezi Direnişi ve Adalet Yürüyüşü değerlendirmemiz gereken kazanımlarımızdır. Şimdi tartışmamız gereken, kendi deneyimlerimizle birlikte Uruguay ve İngiltere örneklerini de iyice inceleyerek, ülkemiz şartlarına uygun bir geniş cepheyi oluşturabilmenin formülünü nasıl üreteceğimizdir. Sırtımızdaki ağır sorumluluğu unutmadan.